Humane biologie
Les 1; Cellen en celmembraan - Bouw en Functie
Celmembraan
- Bestaat uit een fosfolipiden bilaag:
--> 2 staartjes wijzen naar elkaar
- Zorgt voor stevigheid
- Integrale eiwitten zorgen voor transport eiwitten
--> Transmembraan eiwitten; glycolipiden
--> De eiwitten moeten hydrofobe delen hebben
Transmembraan eiwitten
Functies
- Transport: stoffen actief en passief de membraan laten passeren
- Enzym activiteit: zet ter plaatsen stoffen om
- Signaalactiviteit: boodschap wordt ontvangen en doorgegeven
- Cel-cel herkenning: bijvoorbeeld het immuunsysteem
- Aanhechting tussen cellen in weefsels (strak tegen elkaar)
- Aanhechting cytoskelet en ECM (verbonden met elkaar)
Cellen met celmembraan:
kern, mitochondriën, ER, Golgi, lysosoom -
Cellen zonder membraan:
ribosomen, cytoskelet, centriolen -
PAGINA 1
, Vloeibaarheid van membranen
- Fosfolipiden in plasmamembranen kunnen bewegen binnen de bilaag
- Verzadiging van koolwaterstof-staarten beïnvloedt de vloeibaarheid
- Cholesterol beperkt beweging van fosfolipiden maar voorkomt stijf worden
- Bepaalde eiwitten kunnen door cholesterol verplaatsen in het membraan
- Cholesterol zit tussen de fosfolipiden en is een steroïden
- Bij een te vloeibaar membraan verliest hij de stevigheid
Transport over de membraan
- Passief transport: geen energie voor nodig
--> Van een hoge concentratie naar een lage concentratie (diffusie)
- Actief transport: ATP voor nodig
--> Van een lage concentratie naar een hoge concentratie
- Diffusie: transport met een specifiek eiwit, ongeladen moleculen
--> Deze zijn klein en kunnen dus door het membraan heen
--> Vetachtige hormonen kunnen door het membraan (ondanks grote)
Passief transport
- Transporteiwitten = passage voor hydrofiele stoffen
- Kanaaleiwitten (channels)
--> F-ionen/moleculen kunnen dit gebruiken als tunnel (aquaporines)
- Transporteiwitten (carriers)
--> Binden aan specifieke moleculen
--> Veranderen van vorm om ze te transporteren
- --> Glucose transporter
Actief transport
Verplaatst stoffen tegen hun concentratie gradiënt in -
Heeft ATP nodig -
Natrium-Kalium pomp; zorgt voor natrium/kalium balans -
Een van de belangrijkste transporteiwitten <--
Endocytose en Exocytose
- Voor bulktransport over de celmembraan (grotere moleculen)
--> Eiwitten en polysachariden
- Endocytose = naar binnen, de cel in
- Exocytose = naar buiten, de cel uit
--> Blaasje met eiwitten van Golgi, via microtubuli, naar plasmamembraan
PAGINA 2
, Les 2; Het immuunsysteem
Immuunsysteem
Onderscheidt maken tussen eigen en niet-eigen, door moleculaire herkenning
- Aangeboren (innate) immuniteit
- Verworven (adaptive) immuniteit
Aangeboren immuunsysteem
- Huid
- Slijmvliezen
- Spijsverteringskanaal
- Luchtwegen (slijm en trilharen/cilia)
- Urinewegen
- Voortplantingskanaal
--> Dit is allemaal epithelia
Cellulaire afweer ==> fagocyterende cellen
- Macrofagen
- Neutrofiele granulocyten
- Dendritsche cellen
Herkennen pathogeen specifieke patronen (PAMP) met behulp
van specifieke receptoren
- Polysacchariden
- Glycoproteïnen
Macrofagen Dendritische cellen Neutrofiele granulocyten
- Communicatie - Link tussen aangeboren en verworven immuun- - Activeert andere cellen
- Bacteriën doden systeem - Doodt bacteriën
- Veroorzaakt ontsteking - Antigeen presenterende cel (belangrijke rol
- Activeert andere cellen verworven immuniteit)
- Activeert andere cellen
- Strategische beslissingen; antivirus of bacteriekiller
PAGINA 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annebraam811. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.