Macro nutriënten:
- Koolhydraten
- Lipiden
- Eiwitten
Micro nutriënten:
- Vitaminen
- Mineralen en spoorelementen
Niet verteerbare vezels:
- Niet verteerbare koolhydraten zoals bijv cellulose.
Voedingsstatus
De mate waarin het voedsel dat we eten voldoet aan de behoeften van het lichaam.
Optimale voedingsstatus:
De inname van voedingssto en wordt beïnvloed door:
- Absorptie
- Voedselinname
- Eetgedrag
- Ziekte
- Economie
- Omgeving
- Cultuur
De voedingsbehoefte voor een optimale gezondheid hangt af van:
- Infecties
- Ziekte
- Stress
- Groeibehoeften
- Lichaamsverzorging/ welzijn
De optimale voedingstoestand is een balans tussen opname en het benutting van
voedingssto en.
Essentiële voedingssto en
Essentiële voedingsstoffen zijn stoffen die uit de voeding moeten worden gehaald, omdat
het lichaam het niet in voldoende hoeveelheid kan aanmaken om aan zijn behoeften te
voldoen.
Er zijn vier klassen van essentiële voedingsstoffen:
- Essentiële aminozuren
- Essentiële vetzuren
- Vitamines
- Mineralen en sporenelementen
Essentiële vetzuren
Essentiële vetzuren die mensen en andere dieren moeten binnenkrijgen omdat het
lichaam ze nodig heeft voor een goede gezondheid, maar ze niet kan aanmaken.
Van slechts twee vetzuren is bekend dat ze essentieel zijn voor de mens:
Biologische beschikbaarheid is de mate waarin voedingsstoffen uit voedsel beschikbaar
zijn voor opname en gebruik in het lichaam.
Factoren die de biologische beschikbaarheid van een voedingsstof beïnvloeden:
- Ef ciëntie van vertering en transittijd
- Absorptie-ef ciëntie:
- Ef ciënte verwerking van voedingsstoffen door de stofwisseling
De tijd die voedsel nodig heeft om van de mond door het spijsverteringskanaal naar de
anus te reizen, is de gastro-intestinale transittijd.
De transittijd is afhankelijk van het soort voedsel (vezelgehalte) en hoeveel u drinkt.
Mensen die bijvoorbeeld veel fruit, groenten en volkoren granen eten, hebben doorgaans
kortere transittijden dan mensen die voornamelijk suikers en zetmeel eten.
Verder wordt de transittijd geregeld via het zenuwstelsel en bepaalde gastro-intestinale
hormonen.
Te snelle darmtransit resulteert in onvoldoende opname van voedingsstoffen (diarree).
Het vertragen van de darmtransit resulteert in obstipatie.
Micro nutriënten
Vitaminen
Vitaminen zijn essentiële organische verbindingen die nodig zijn als co-factoren voor
enzymen (enzymactiviteit) en/of antioxiderende activiteit hebben.
In water oplosbare vitaminen
- Kort verblijf in het lichaam.
- Meestal in het cytoplasma van cellen en in de extracellulaire vloeistoffen zoals bloed.
- Ze verlaten het lichaam via de urine.
- Vitamine C en de B-vitamines (B1, B2, B3, B6, B12)
Vetoplosbare vitaminen
- Lang verblijf in het lichaam.
- Opgeslagen in lever, vetweefsel en celmembranen.
- Vitamine A, D, E en K
Vitamine C
- Vitamine C is een cofactor van meerdere enzymen voor optimale enzymactiviteit
(elektronendonor).
- Ook is het een antioxidant bij niet-enzymatische reacties.
- Te kort aan vitamine C —> Scheurbuik
Vitamine B1 (thiamine)
- Vitamine B1 of thiamine is een belangrijk co-enzym dat een essentiële rol speelt bij het
metabolisme van koolhydraten.
- Bij afwezigheid hopen pyrodruivenzuur en melkzuur (producten van het
koolhydraatmetabolisme) zich op in weefsels, waar wordt aangenomen dat ze
verantwoordelijk zijn voor de meeste neurologische en cardiale manifestaties.
- Vitamine B1 wordt in veel voedingsmiddelen aangetroffen, waaronder gist, granen,
bonen, noten en vlees.
- Vitamine B1 tekort —> Beriberi
- Er zijn twee soorten van de ziekte:
- Natte beriberi kan de hartfunctie beïnvloeden en, in de meest extreme gevallen,
hartfalen en oedeem.
- Droge beriberi beschadigt de zenuwen en kan leiden tot verlies van spierkracht en
uiteindelijk tot spierverlamming.
- Risicogroepen:
- Alcoholisten: Alcoholmisbruik kan het moeilijk maken om vitamine B1 op te
nemen en op te slaan. In extreme gevallen kan de aandoening het Wernicke-
Korsakoff-syndroom veroorzaken. Dit is een type hersenbeschadiging dat
mentale verwarring en geheugenverlies veroorzaakt. Deze aandoening komt
het vaakst voor in gevallen van alcoholisme.
- Andere personen met onevenwichtige voeding.
Vitamine B2 (Ribo avine)
- Speelt een sleutelrol bij het energiemetabolisme en bij het metabolisme van vetten,
koolhydraten en eiwitten.
- Het is betrokken bij oxidatie-reductiereacties in b.v. de elektronentransportketen (ETC)
in mitochondriën, lipidemetabolisme, sterolbiosynthese en aminozuursynthese
- Onderdeel van 2 co-enzymen:
- Flavine-mononucleotide (FMN)
- Flavine adenine dinucleotide (FAD)
fl
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robinbeens1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.