Uitgebreide samenvatting van alles dat van Hoofdstuk 23 gelezen moet worden voor het vak KR Kennisbasis BM dat gegeven wordt in periode 1.2 van de studie HBO-V aan de Hogeschool InHolland
Grens tussen bovenste en onderste luchtwegen: stembanden en op basis van functies.
Bovenste luchtwegen:
• Bestaat uit:
○ Neus
○ Sinus paranasales (neusbijholten)
○ cavitas nasi (Neusholte)
○ cavitas oris (mondholte)
○ farynx (keelholte)
• Functies:
○ Verbinding tussen buitenwereld en onderste luchtwegen
○ Optimalisatie van de ingeademde lucht
▪ Opwarming
▪ Bevochtiging
▪ Zuivering
○ Geleiden en geschikt maken van ingeademde lucht voor gaswisseling
• Bovenste luchtwegen = geleidende luchtwegen
Onderste luchtwegen
• Bestaat uit:
○ Larynx (strottenhoofd)
○ Trachea (luchtpijp)
○ Hoofdbronchi
○ Bronchi en brochioli
○ Alveoli (longblaasjes)
• 1 structuur die zich vertakt (beginnend bij trachea) --> miljoenen alveoli
5 functies van ademhalingsstelsel:
1. Ventilatie - verplaatsing van lucht in en uit de longen
2. Uitwisseling van gassen - in alveoli (groot oppervlak, O2 en CO2)
3. Bescherming van de longoppervlakten - buitenlucht moet juiste vochtigheid en temp hebben voor gevoelige
alveoli.
a. Barrière tegen pathogenen
4. Vorming van geluid - stembanden in de larynx trillen --> resonantie in bovenste luchtwegen
5. Creëren van reukzin - in neusholten.
23.1.2 Het respiratoire slijmvlies
Mucosa - slijmvlies
- Membraan met beschermende functie tegen pathogenen
- Lagen waar gasuitwisseling plaatsvindt zijn dun en kwetsbaar.
Respiratoire slijmvlies:
- Epitheel - functionele, beschermende laag van dekcellen.
○ Cilia (trilhaartjes), slijmbekercellen, afweercellen (lymfoïde cellen/macrofagen)
- Lamina popria - losmazig bindweefsel ter ondersteuning van epitheel.
Hoe verder in ademhalingsstelsel, hoe dunner epitheel, met uitzondering van de farynx.
• In trachea: Mucosa, submucosa, hyalien kraakbeen en adventitia.
• In bovenste delen onderste luchtwegen: pseudo gestratificeerd epitheel. Gaat in kleine luchtwegen over in kubisch
epitheel.
• Alveoli: alleen 1 laag squameus epitheel.
• Farynx: stevige laag plaveiselepitheel --> lucht goed geleiden & bescherming tegen schadelijke factoren
Klieren in mucosa produceren dagelijks 1-7 eetlepels mucus. → afhankelijk van mate van irritatie (stof, pathogenen,
allergenen etc.) Mucus+epitheel = bescherming
Biomedisch Pagina 1
,allergenen etc.) Mucus+epitheel = bescherming
Mucus bevat mucine: een eiwit dat de mucus kleverig en dik maakt, waardoor stoffen, pollen en micro-organismen
worden opgevangen. & defensine, immunoglobuline A en lysozome → afweer.
Wegvangen van pathogenen:
• Groter dan 10 μm
○ Via mucus in de neus
○ Doorslikken
○ Onschadelijk door maagzuur en -enzymen
• Tussen 5 en 10 μm:
○ Sommige virussen
○ Via mucus in nasofarynx
○ Doorslikken
• Tussen 1 en 5 μm:
○ Onderste luchtwegen
○ Mucus wordt door cilia omhoog gebracht → mucociliaire lift
• Kleiner dan 0.5 μm
○ Cellen van het immuunsysteem
Sputum - mucus dat zich mengt met speeksel uit spijsverteringsstelsel.
23.1.3. Ademhaling
Ademhaling - proces waarbij gassen vanuit de buitenlucht worden uitgewisseld met gassen die in het lichaam door de
cellen worden geproduceerd. 5 stappen:
1. Ventilatie - beweging van lucht in en uit de luchtwegen
2. Externe ademhaling - uitwisseling van gassen tussen de longen en bloed in alveoli
3. Transport van gassen bloed --> lichaamscellen
4. Interne ademhaling - uitwisseling van gassen bloed --> cellen van het lichaam
5. Cellulaire ademhaling - gebruik van zuurstof in cellen voor aerobe processen --> CO2
ATP - adenosine trifosfaat
23.2 Bovenste luchtwegen - neus en neus(bij)holten
23.2.1 Anatomie neusholte
Voorste kraakbeen wordt aan de bovenkant rond oogkassen ondersteund door os nasale (neusbeen) aan mediale zijde
en maxilla (bovenkaakbeen) aan laterale zijde). Ala nasi - neusvleugels (dikke laag bindweefsel, ondersteunen
neusopening). Cilia filteren grotere deeltjes.
Fossa nasalis (neusholten) liggen boven het palatum durum (harde gehemelte) tot achter oogkassen. Worden
gescheiden door septum nasi (neustussenschot). Dit is vooraan: elastisch hyalien kraakbeen en achteraan bot (door fusie
van perpendiculaire plaat van os ethmoideus en vomer).
Boven- en zijwanden neusholte = schedelbeenderen met verbindingen tussen fossa nasalis en sinus paranasales
(neusbijholten). Bovenwand neusholte = os spenoïdale (wiggenbeen), os ethmoïdale (zeefbeen, hierin lopen vezels
reukzenuw [nervus olfactorius]) & os nasale. Gezamenlijk: lamina cribrosa. Concha nasalis (neusschelp) en septum
bevatten reukepitheel: geuren waarnemen. Achterzijde gaat ter hoogte van de choanae (achterste neusopeningen) over
in de nasofarynx --> verbinding met farynx.
Biomedisch Pagina 2
, Conchae nasales - drie dunne botplaten aan beide zijden van de neusholte. Creëren meatus nasi (neusgangen). Meeste
lucht langst onderste, grootste, wijdste en de tweede choanae richting nasofarynx.
- Zorgen voor oppervlaktevergroting (betere verwarming en deeltjes vangen)
- Ook voor turbulentie:
○ Geurstoffen komen bij sensoren reukzenuw in neusepitheel
○ Deeltjes wegvangen
○ Verwarmen/bevochtigen
Slijmvlies is 1 cellaag dik en bevat veel slijmbekercellen en sereuze klieren. Netwerk van capillairen (kwetsbaar) -->
epistaxis (neusbloeding). Hoger risico door droog weer: mucus is aangetast. Hoger risico door hypertensie (kleine
rupturen van de vaten).
23.2.2 Functie van neusholte
Klimatiserende functies van bovenste luchtwegen:
• Filteren
○ Cilia van epitheel zuiveren deeltjes, worden opgevangen door mucus
○ Deeltjes > 6 μm
○ Trilharen bewegen mucus --> nasofarynx --> doorslikken
○ 2/3 mucus wordt via maag verwijderd. De rest door snuiten, niezen, hoesten, uitspugen, neuspeuteren
• Verwarmen
○ In neusschelpen
○ Óf lucht koelen
○ Temp + gelijk aan lichaamstemp
○ Bloedvaatjes in lamina propria van chonchae nasales.
• Bevochtigen
○ Slijmvliesoppervlak
○ Bloedvaatjes in chonchae nasales & mucus in bijholtes.
○ Gaswisseling is alleen in voldoende vochtig milieu in longen.
○ Ook bevochtiging door verdamping van traanvocht naar onderste neusgang
4e functie = reukvermogen.
Neusholte wordt ingedeeld in 3 delen:
• Vestibulum nasi - neusingang.
○ Bekleed met huid.
○ Bevat vibrissae (dikke haartjes).
○ Deeltjes wegvangen
• Olfactorische regio - craniaal gelegen deel neusholte.
○ Bevat epitheel: receptoren nervus olfactorius
○ Moleculen oplossen in mucus: geurreceptoren prikkelen
• Respiratoire regio - grootste deel neusholte
○ Wand is bekleed met epitheel
○ Cilia in epitheel
○ Uitgebreid vasculair netwerk
23.2.3 bijholten
4 holtes in schedel met lucht gevuld (sinus frontalis, sphenoidalis, etmoidalis, maxillaris). Verbinding met neusholten.
- Verlagen gewicht schedel
- Resoneren geluid
Mucus hieruit wordt afgevoerd via neusholte (mucociliaire lift). Bij infectie/allergische reactie soms blokkade van afvoer
vanuit sinussen --> verhoogde druk --> hoofdpijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irmahoekstra1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.