Samenvatting
Summary HC's Forensische Psychopathologie (RGBUSTR010)
Dit document bevat alle slides & aantekeningen van de gegeven hoorcolleges voor het vak forensische psychopathologie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 1Disclaimer: Casuïstiek in de rechtszaal is altijd gebaseerd op 1 mens
↳ dwingt ons om dit als individuele zaak te zien en te blijven leren
↳ Niks is hetzelfde
Wat maakt iets een psychiatrische stoornis?
↳ Voldoet aan DSM-criteria
↳ Veel verschillende visies, meningen en benaderingen
↳ Cultuur dient altijd meegenomen te worden bij diagnosticering van (mogelijke) symptomen
Voorbeeld communisme: Mensen die er anders over dachten, werden gediagnosticeerd met
een psychiatrische stoornis en konden worden opgeborgen in een psychiatrisch ziekenhuis
↳ is niet goede psychiatrie: diagnose komt niet voort uit overlappende criteria met de
stoornis, maar met de politiek/sociale agenda
* diagnose opleggen kan diep ingrijpen op het leven van mensen (Vb: dwangmedicatie of
dwang opname is niet altijd verantwoordelijk)
Stoornis alcohol en drugs is eigenlijk één van de belangrijkste stoornissen binnen de
forensische tak
↳ middel stelt iemand in staat om gedrag te vertonen dat zij anders nooit zouden
doen
↳ verslaving op de loer: geld in op of druk voelen om criminele activiteiten te
ondergaan om verslaving te onderhouden
↳ verstikkingsverschijnselen
= manieren die ervoor zorgen dat iemand in aanraking komt met criminaliteit
Schizofrenie = verlammende diagnose
↳ klinkt alsof je er niks mee kan doen
↳ heersende associaties die heersen over de stoornis
↳ psychosegevoeligheid: term wordt vaker gebruikt wanneer er sprake is van
schizofrenie (voelt minder ingrijpend)
Aanraking met justitie voornamelijk rondom adolescentie
↳ zet niet vaak door in de volwassenheid
↳ Echter casus 70 jarige Zeistenaar: terroriseren familie de Mol met dreigbrieven voor
afpersing: gebruikt geld als schenking aan goede doelen
↳ geen celstraf gekregen: 441 dagen cel, met 300 voorwaardelijk (in voorarrest al
voldaan)
↳ sterk verminderd toerekeningsvatbaar: lijdt aan frontotemporale dementie met de
gedragsvariant
↳ dus nauwelijks moreel besef, liet zich leiden door kinderlijke sentimentaliteit
↳ overziet gedrag niet en heeft gebrek aan empathie
↳ is onwaarschijnlijk dat verdachte dit kan faken: te zien op MRI en PET-scans
= psycho-organische stoornis binnen dementie tak (atrofie frontale kwab heeft als gevolg dat
de rem voor gedrag wegvalt)
Risico gebruik DSM
,↳ TBS opleggen wegens psychische stoornis wordt bepaald door de rechter en niet door de
psychiater (mogelijk met andere criteria)
↳ Goed om na te denken over de invloed van een stoornis, maar uiteindelijk is het een
juridische beslissing om een afweging te maken over de gedragskundige informatie over de
mogelijk aanwezige stoornis
Hersenen niet negeren: rond 60% van de gevangenen heeft hersenschade (NHA)
Jack de Prikker: veroordeeld tot tbs
↳ willekeurige personen in Lelystad neergestoken in de hals
↳ opgedragen door stemmen in zijn hoofd
↳ passend bij een psychose
Psychose = een stoornis in de realiteitstoetsing
Kenmerkend door:
↳ Waan: stoornis in inhoud denken
↳ Hallucinatie: sensorische gewaarwording zonder zintuiglijke input (In elke zintuiglijke
modaliteit: horen, zien, voelen, ruiken, proeven)
↳ meestal het horen van stemmen of dingen zien die er niet zijn (rest is zeldzaam)
* verschil tussen daadwerkelijk iets zien wat beangstigend is en de interpretatie dat iets
beangstigend is terwijl dit niet daadwerkelijk op die manier waarneembaar is
* Niet iedereen die een psychose heeft, heeft ook schizofrenie
Schizofrenie
↳ Psychose: Wanen/ hallucinatie
↳ Functioneren (sterk) verminderd
↳ Langer durend: vaak elkaar opvolgende psychotische episoden zonder (volledig) herstel
* is niet een meervoudige persoonlijkheidsstoornis
De term schizofrenie benoemen als psychosegevoeligheid
↳ geeft minder de indruk dat het een verwoestende ziekte is
↳ zorgt voor meer hoop en kans op behandeling
↳ minder druk en stigmatisering uit de maatschappij
Middelengebruik
↳ Soms vanuit het strafrecht wordt er anders naar verslaving gekeken dan uit ggz
↳ Ggz: ziet het als ziekte, met zorg als prioriteit (iemand = patiënt)
↳ Juristen: criminele verslaafden verdienen celstraf boven zorg (iemand = dader)
Stoornissen - psychoactieve stoffen
1. directe gevolgen: invloed/intoxicatie
2. afhankelijkheid
3. hersenschade
* kunnen ook leiden tot een psychose en dus stemmingswisselingen
Culpa in causa: zelfs willens en wetens drugs genomen, waarvan je weet dat dit schadelijke
gevolgen heeft (achteraf dus niet kunnen zeggen dat je er niks aan kan doen, want de
aangedane mentale toestand is eigenlijk een gegeven)
,Psychiatrische diagnostiek van een depressie:
A) Vijf (of meer) van de volgende symptomen zijn binnen dezelfde periode van twee
weken aanwezig geweest en wijzen op een verandering ten opzichte van het eerdere
functioneren:
1) depressieve stemming gedurende het grootste deel van de dag, bijna elke
dag
2) duidelijke vermindering van interesse of plezier in alle of bijna alle activiteiten
gedurende het grootste deel van de dag, bijna elke dag
3) duidelijke gewichtsvermindering zonder dat dieet gehouden wordt of
gewichtstoename, of bijna elke dag afgenomen of toegenomen eetlust
4) insomnia (slapeloosheid) of hypersomnia (overmatige slapers/slaperigheid)
bijna elke dag
5) psychomotorische agitatie of remming (waarneembaar door anderen en niet
alleen maar een subjectief gevoel van rusteloosheid of vertraagdheid), bijna
elke dag
6) moeheid of verlies van energie, bijna elke dag
7) gevoelens (die waanachtig kunnen zijn) van waardeloosheid of buitensporige
of onterechte schuldgevoelens (niet alleen maar zelf verwijtend of over het
ziek zijn), bijna elke dag
8) verminderd vermogen tot nadenken of concentreren of besluiteloosheid
9) terugkerende gedachten aan de dood (niet alleen de vrees dood te gaan),
terugkerende suïcidegedachten zonder dat er specifieke plannen gemaakt
zijn
Wat is erger een stemmingsdaling of een stemming stijging?
↳ Een daling is een groot probleem wanneer je in het dagelijks functioneren minder kan
concentreren en vooral als iemand suïcidaal wordt
↳ Een stijging zorgt voor weinig slaap en energie, en domme dingen gaan doen omdat je de
wereld door een roze bril ziet en de risico’s niet kan inzien
↳ Ernstige stemmingsontregelingen kunnen leiden tot een psychose en de bijbehorende
kenmerken
Antisociaal
A. Een diepgaand patroon van gebrek aan achting voor en schending van de rechten
van anderen vanaf het vijftiende levensjaar aanwezig, zoals blijkt uit drie (of meer)
van de volgende:
1. niet in staat zijn zich te conformeren aan de maatschappelijke norm dat men
zich aan de wet moet houden zoals blijkt uit het bij herhaling tot handelingen
komen die een reden voor arrestatie kunnen zijn
2. oneerlijkheid, zoals blijkt uit herhaaldelijk liegen, het gebruik van valse namen
of anderen bezwendelen ten behoeve van eigen voordeel of plezier
3. impulsiviteit of onvermogen ‘vooruit te plannen;
4. prikkelbaarheid en agressiviteit zoals blijkt uit bij herhaling komen tot
vechtpartijen of geweldpleging
5. roekeloze onverschilligheid voor de veiligheid van zichzelf of anderen
6. constante onverantwoordelijkheid zoals blijkt uit het herhaaldelijk niet in staat
zijn geregeld werk te behouden of financiële verplichtingen na te komen
, 7. ontbreken van spijtgevoelens, zoals blijkt uit de ongevoeligheid voor of het
rationaliseren van het feit anderen gekwetst, mishandeld of bestolen te
hebben
B. De leeftijd is ten minste achttien jaar
C. Er zijn aanwijzingen voor een gedragsstoornis beginnend voor het vijftiende levensjaar
Hoorcollege 2: juridische kader forensische psychopathologie
Casus: man brengt vrouw in haar slaap om het leven, waarschijnlijk na ruzie
↳ 39-jarige Roemeense man
↳ Verdacht van moord/doodslag op echtgenote
↳ PO: ernstig psychotisch toestandsbeeld, vermoedelijk in kader van schizofrenie
↳ Advies: volledig ontoerekeningsvatbaar vanuit paranoïde wanen en
grootheidsideeën → TBS met dwangverpleging
Artikel 39 Sr: Een verdachte is niet strafbaar wanneer het ten laste gelegde feit hem, ten
gevolge van een psychische stoornis, niet kan worden toegerekend
Stoornis volgens de wet
↳ Tot januari 2020:
↳ Gebrekkige ontwikkeling: aangeboren afwijkingen of in jeugd opgelopen gebrek
die psychische ontwikkeling meer structureel hebben verstoord
↳ Ziekelijke stoornis: verstoringen die tijdens het leven van een psychisch ‘gezond’
persoon zijn opgetreden
→ breed stoornis begrip
→ onderscheid is niet scherp
→ strafrechtelijk belang is beperkt
Sinds 2020:
↳ Artikel 2.3 wet forensische zorg
↳ Artikel 30 wetboek van strafrecht (Sr)
↳ Niet strafbaar is hij die een feit begaat, dat hem wegens de psychiatrische stoornis,
psychogeriatrische aandoening of verstandelijke handicap niet kan worden toegerekend
↳ NB: bij verlenging tbs hanteert artikel 37a Sr de ‘oude’ terminologie
Rechter en deskundige
↳ Beoordeling strafrechter:
↳ Individuele beoordeling
↳ Tenlastelegging en wettelijke strafmaxima bepalen kaders bij sanctie toemeting
↳ Inzicht in oorzaak, aard en ernst van eventuele; recidivegevaar
↳ Speciaal-preventieve effectiviteit staat bij strafoplegging niet centraal
↳ Rol getuige-deskundige:
↳ Gevoelen betreffende hetgeen de wetenschap leert
↳ Omtrent datgene wat aan zijn oordeel ontworpen is
↳ Professionele, processuele en maatschappelijke onafhankelijkheid
↳ Individuele toepasbaarheid conclusies
Vraagstelling rapportage pro Justitia
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper inesemilia. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen