Geslaagd in eerste zit! In dit document vindt u mijn notities van Economisch recht, gedoceerd door Prof. R. Steennot en D. Bruloot. Ik heb veel delen van de lessen voor een tweede keer herbekeken dus het is echt een volledige samenvatting en alles staat zeer makkelijk uitgelegd. Tijdens de lessen w...
In 2018 werd het handelsrecht opgeheven met ingang van 1 november 2018. Het economisch recht omvat
het oude handelsrecht. Het oude handelsrecht werd dus vervangen door het economisch recht.
Het oude handelsrecht had een specifieke doelstelling, namelijk transacties tussen ondernemingen soepel
en efficiënt laten verlopen. Men wou dus het economisch verkeer vereenvoudigen.
Met het nieuwe economisch recht heeft men het begrip “handelaar” afgeschaft. Dit wil niet zeggen dat men
daardoor ook alle regels afschaft die aan dat begrip verbonden zijn. Deze regels zijn behouden maar ze
worden gewoon onder de noemer van het economisch recht gebracht waarbij het begrip “onderneming”
gebruikt wordt.
Ondanks dat het handelsrecht in 2018 is afgeschaft worden we er wel nog mee geconfronteerd door de
contracten die voor deze datum zijn afgesloten. Bij deze contracten geldt het oude recht nog.
§1. BEGRIPPEN HANDELSRECHT, ECONOMISCH RECHT EN ONDERNEMINGSRECHT
Het economisch recht (vroegere handelsrecht) bevat enerzijds regelen van privaatrecht die van toepassing
zijn op verrichtingen van ondernemingen en zijn erop gericht transacties tussen ondernemingen soepel en
efficiënt te laten verlopen
Het economisch recht omvat anderzijds de regelen van publiek en privaat recht die er specifiek toe strekken
de economische activiteit te organiseren met het oog op de verwezenlijking van een economische ordening
en een economisch sturingsbeleid
Economisch recht omvat:
• Regelen van privaatrecht gericht op efficiënt en soepel verkeer (Vb. Bewijs en hoofdelijkheid)
• Regelen van publiek recht, veelal gericht op sturing è Nastreven van economische doeleinden van
conjuncturele aard of van structurele aard (vb. prijzenwetgeving, mededingingsrecht)
• Regelen van privaatrecht gericht op ordening è Algemeen belang + nastreven evenwicht rechtmatig
geachte belangen (vb. consumentenbescherming)
2
,De begrippen economisch recht en ondernemingsrecht worden door elkaar gebruik. Er wordt niet echt een
definitie gegeven. Bij het nieuwe economisch recht ging men gebruik maken van de regels uit het oude
handelsrecht die nog van toepassing waren met als doel de economische transacties te vereenvoudigen
(eerste bolletje à wat het oude handelsrecht dus deed).
Twee voorbeelden van hoe het recht voor “handelaren” versoepeld of vereenvoudigd werd:
1) Voorbeeld 1 van bewijs:
• In het burgerlijk recht was/is er een gereglementeerd bewijsstelsel. Vroeger moest je voor een
rechtshandeling van meer dan 375 euro het bewijs leveren door een onderhandse akte = een
geschrift dat ondertekend is door de partijen. Deze regel is al versoepeld, want het bedrag van
375 euro werd vervangen door een bedrag van €3.500. Er is dus veel minder snel een
onderhandse akte nodig. De partijen moeten hierbij dus de moeite doen om een akte op te
stellen.
• Men wou deze regel soepeler maken in het ondernemingsrecht. Hierbij is het bewijs vrij (doel:
vereenvoudiging). Het bewijs van alle rechtshandelingen kunnen dus ongeacht het bedrag door
alle bewijsmiddelen geleverd worden. Dus niet alleen door een onderhandse akte. Niettemin
blijft het wel het beste bewijsmiddel, het is alleen niet noodzakelijk.
2) Voorbeeld 2 van hoofdelijkheid:
• Situatie: X, Y en Z zijn gehouden om 1000 euro te betalen aan A
• Burgerlijk recht: schuldsplitsing à A kan slechts 1/3 ontvangen van X, Y en Z = geen hoofdelijkheid
• Tussen ondernemingen: wel hoofdelijkheid à A kan de volledige 1000 euro verhalen bij 1 persoon.
A kan kiezen wie hij hiervoor aanspreekt.
• Waarom deze regel bij ondernemingen? Door deze regel moet A niet gaan kijken of ze beiden
solvabel zijn. De solvabiliteit van 1 persoon is genoeg. Vanaf dat 1 partij de 1000 euro kan betalen,
dan is dat al voldoende. Hij moet dus geen solvabiliteitsonderzoek voeren voor de 3 SA’s.
• Als er 1 van de 3 failliet gaat, dan zou A 333 euro minder krijgen. Bij hoofdelijkheid is er geen
probleem en kan men de 1000 euro verhalen bij 1 van de 2 anderen.
De regels van economisch recht gaan zeggen wat er moet en wat er niet mag = verboden en verplichtingen
of spelregels. Dit heeft een ruimer doel = de economische activiteit gaan organiseren. Het economisch recht
wou dus meer reguleren terwijl het oude handelsrecht de regels soepeler wou maken en wou
vereenvoudigen/ efficiënter maken.
Doel van economisch recht: sturing van het economisch verkeer en de ordening ervan
ð Men wou het economisch recht sturen door middel van 2 soorten maatregelen:
1) Tijdelijke maatregelen van conjuncturele aard
Voorbeeld: het invoeren van prijswetgevingen. Men kan bij een bepaald probleem prijzen gaan
bevriezen via prijsreglementeringen.
2) Structurele maatregelen
Voorbeeld eerlijke concurrentie uit mededingingsrecht: ondernemingen mogen geen afspraken
maken over de verdeling van productie = vrije concurrentie. Colruyt en Aldi mogen geen afspraken
maken rond de prijs van bepaalde producten = verboden kartaalafspraken.
ð Ordening die het economisch recht voor ogen heeft
Voorbeeld: er is heel vaak een onevenwicht tussen de grote onderneming en de kleine consument of
KMO. Deze zit in een ondergeschikte positie. De sterkere partij heeft de mogelijkheid om eigen
voorwaarden zomaar op te leggen. Ze hanteren hierbij de “take it or leave it” mentaliteit. Hierdoor
is er weinig onderhandelingsmarge. Dit zorgt voor onrechtvaardige situaties. Economisch recht zal
dus regels maken die verbieden om bepaalde clausules op te nemen. Deze regels zijn erop gericht
om een evenwicht te creëren.
§2. BRONNEN VAN HANDELS- EN ECONOMISCH RECHT
INTERNATIONALE BRONNEN
Er zijn verschillende categorieën van internationale regels met een verschillende doelstelling:
1) Internationaal handelsverkeer regelen = internationaal ruilverkeer in goede banen leiden
2) Verdragen die gericht zijn op de economische integratie = creatie van interne markt met een douane
unie (voorbeeld: EU).
3) Regels over welbepaalde grensoverschrijdende contracten. Deze regels zijn niet gericht tot de
lidstaten. Het zijn materieelrechtelijke bepalingen. Hierbij mag men niet het BW hanteren maar de
regels uit het verdrag.
4) Regels over grensoverschrijdende conflicten: welke wet of rechtbank is van toepassing?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DDH. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,89. Je zit daarna nergens aan vast.
