Dit is een samenvatting van: §3.1.2 en §3.1.3 en §3.2.1 (t/m blz. 94, blz. 101 tot en met 102, blz. 105 tot en met 109) en §3.3 (t/m blz 112) en §9.3.
De samenvatting is gekoppeld aan het boek 'Psychologie, een inleiding' die ik heb gemaakt als student Voeding en Diëtetiek voor de kennisto...
Psychologie, een inleiding – Hoofdstuk 3: Sensatie en perceptie
Sensatie is een vroeg stadium van perceptie (waarneming) waarin receptoren een
stimulus omzetten in een patroon van zenuwimpulsen.
Deze signalen worden vervolgens voor verdere bewerking doorgestuurd naar de
hersenen.
Sensatie is een proces waarbij gestimuleerde receptoren (zoals in de ogen of oren) een
patroon van neurale impulsen creëren dat waargenomen stimuli representeert in de
hersenen waardoor een initiële ervaring van de stimuli ontstaat.
Sensatie is onze eerste gewaarwording (bewustwording) van de stimulus.
Perceptie: proces waarbij aan het patroon van sensorische zenuwimpulsen een
gedetailleerde betekenis wordt toegekend.
Perceptie (waarneming) wordt sterk beïnvloed door herinnering, motivatie, emotie en
andere psychologische processen.
Het is een proces dat inkomende sensorische patronen bewerkt en er betekenis aan
geeft. Perceptie creëert dus een interpretatie van sensatie.
Sensatie verwijst naar de eerste stappen in het proces waarin een stimulus wordt
verwerkt en perceptie is in feite het proces waarin een sensatie bewerkt en
geïnterpreteerd wordt.
§3.1: Hoe verandert stimulatie in sensatie?
Onze zintuigelijke indrukken van de wereld bestaan uit neurale representaties van
stimuli, niet uit de werkelijke stimuli. Alle zintuigen werken volgens dit principe.
Zintuigen ontvangen stimuli uit de buitenwereld, dus nooit rechtstreeks.
Het sensorische systeem fungeert als een tussenpersoon dat een gecodeerde neurale
boodschap doorgeeft, waaruit de hersenen hun eigen ervaring moeten destilleren.
Alle informatie die de zintuigen opvangen, wordt door neuronen in de vorm van neurale
impulsen naar de hersenen geleid.
De hersenen hebben zintuigen nodig die de stimuli uit de buitenwereld omzetten in
neurale signalen die ze kunnen begrijpen.
Kernconcept 3.1
De hersenen nemen de wereld indirect waar, omdat de zintuigen alle stimuli omzetten
in de taal van het zenuwstelsel: neurale impulsen.
Drie kenmerken die alle zintuigen met elkaar gemeen hebben: transductie, sensorische
adaptie en drempels.
Deze kenmerken bepalen welke stimuli in sensaties worden omgezet, wat de kwaliteit
en effect van sensaties zal zijn en of ze tot onze bewustzijn zullen doordringen.
1
, Voordat stimulatie verandert in perceptie, moet het verschillende transformaties
ondergaan.
à Eerst worden de fysieke stimuli (bijvoorbeeld lichtgolven die worden weerkaatst door
de vlinder) omgevormd (transduced) door het oog.
Tijdens dit proces van transductie wordt de informatie over de golflengte en de
lichtsterkte omgezet in neurale impulsen.
à Vervolgens worden de neurale impulsen naar de sensorische cortex van de
hersenen geleid, waar ze worden verwerkt tot sensaties van kleur, helderheid,
vorm en beweging.
à Ten slotte zorgt het proces van perceptie voor een interpretatie van deze
sensaties door ze te verbinden met herinneringen, verwachtingen, emoties en
motieven die in andere delen van de hersenen zijn opgeslagen.
§3.1.2 Sensorische adaptie
Sensatie wordt beïnvloed door veranderingen.
Een belangrijke rol van onze stimulusdetectoren is het opmerken van veranderingen in
de buitenwereld, zoals een lichtflits.
Onze zintuigen zijn vooral gericht op veranderingen: hun receptoren zijn gespecialiseerd
in het verzamelen van informatie over nieuwe gebeurtenissen in de omgeving.
Sensorische adaptie: proces waardoor receptorcellen minder gevoelig worden als de
stimulus een bepaalde tijd op hetzelfde niveau aangeboden wordt.
De zintuigen worden dus steeds minder gevoelig naarmate een stimulus langer
aanhoudt.
Daardoor kun je schrikken van koud water maar er daarna rustig in zwemmen.
Stimuli die niet in intensiteit of enig kenmerk veranderen, hebben dus de neiging om
naar de achtergrond van ons bewustzijn te verschuiven, tenzij ze heel intens of pijnlijk
zijn.
Elke verandering in de signalen die je ontvangt, zal daarentegen je aandacht trekken.
§3.1.3 Drempels: de grenzen van sensatie
Hoe zwak kan een stimulus zijn om nog net opgemerkt te worden door een organisme?
Dat heeft te maken met de absolute drempel die geldt voor een bepaald type stimulus.
Absolute drempel: hoeveelheid stimulatie die nodig is voordat de stimulus wordt
opgemerkt. Het uitgangspunt hierbij is dat de stimulus de helft van het aantal pogingen
moet worden opgemerkt.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SoftHearted. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
