Sociologie
Leerdoelen
Les 1
- De relevantie van de sociologie als wetenschap uitleggen
- Sociologie is heel erg relevant als wetenschap, want sociologie is de
leer van het bestuderen en dienen van de samenleving.
- Uitleggen hoe een referentiekader is opgebouwd
- Het referentiekader is het geheel van kennis verklaringen, ook wel je
normen, waarden en meningen (sociale bril). Het referentiekader
wordt opgebouwd door middel van verschillende invloeden vanuit je
eigen omgeving, bijvoorbeeld door primaire en secundaire
socialisatie (primaire socialisatie= is het aanleren van waarden,
normen en gedragingen door je familie of vrienden. Secundaire
socialisatie= het aanleren van waarden, normen en gedragingen
door het school leven of de werkvloer)
- Uitleggen hoe het referentiekader je waarneming beïnvloedt.
- Doordat je bepaalde waarden, normen en verklaringen in je
referentiekader hebt, ga je met waarden, normen en verklaringen
van andere selectief om. Dit komt doordat je dan selectief gaat
waarnemen en alleen waarneemt waar je normen en waarden
overeenkomen. Je hebt drie verschillende soorten selectieve
waarneming: selective exposure, selective perception en selective
extention. Selective exposure= waar je aan blootgesteld wordt of wilt
worden. Selective perception= wat je ziet en hoort. Selective
retention= onthouden wat je brein belangrijk vindt.
Les 2
- Aan de hand van kenmerken van groeperingen deze kunt beschrijven
- Er zijn zes hele belangrijke kenmerken opgesteld die groeperingen allemaal
gemeen hebben. Namelijk: het aantal leden, samenstelling, interactie &
communicatie, gemeenschappelijke doeleinden, saamhorigheidsgevoel en
duurzaamheid. Elk kenmerk geeft aan hoe een groepering opgebouwd is en
met elk van deze kenmerken kan je dus een groepering beschrijven.
- De groepenindeling van Merton kunt benoemen en toepassen
- Volgens Merton zijn er 3 verschillende groeperingen en eentje heeft een
uitzondering en komt niet heel uitgebreid voor. Namelijk: een groep, een
collectiviteit en een sociale categorie. De ene die niet heel uitgebreid voorkomt
is de togetherness situation (gemeenschappelijk doel). Het wordt in het
schema beter benoemt en het toepassen zal ook makkelijker gaan.
Interactie en Gemeenschappelijke waarden en
communicatie normen
Groep Wel Wel
Collectiviteit Kan, hoeft niet Wel
Sociale Niet Niet
categorie
, Sociologie
Les 3
- Onderscheid maken tussen cultuur in ruime zin en cultuur in enge zin;
- Cultuur in ruime zin houdt het volgende in: duurzame samenleving,
waarbinnen gemeenschappelijke opvattingen en betekenissen ontstaan:
deze gemeenschappelijke opvattingen en betekenissen worden cultuur
genoemd. Aan de andere kant is cultuur in enge zin de expressie
(immaterieel en materieel), ook wel kunst.
- Aan de hand van aspecten beschrijven wat cultuur is en wat kenmerken van een
cultuur zijn;
- Cultuur is een duurzame samenleving met gemeenschappelijke
opvattingen, normen en waarden. Cultuur kan gekenmerkt worden door
drie kenmerken: symbolen, waarden en normen en vaardigheden.
- Uitleggen wat een subcultuur is, aan de hand van de begrippen universals en
specialties;
- Een subcultuur is een tegenover een dominante cultuur. Een subcultuur in
een samenleving heeft zijn eigen specialties, afwijkingen, maar heeft ook
universals, gemeenschappelijke cultuurelementen, als de dominante
cultuur.
- Uitleggen dat cultuur dynamisch en aan verandering onderhevig is;
- Cultuur is dynamisch, doordat cultuur geen vaststaand geheel is met
symbolen, waarden, normen en vaardigheden is het aan verandering
onderhevig. Zo kunnen verschillende interpretaties zorgen voor
verschuiving van de cultuur en de aanpassing daarbij.
- Het verschil tussen cultuuroverdracht als macro sociologisch begrip
onderscheiden van socialisatie als micro sociologisch begrip.
- Cultuuroverdracht op macroniveau is mogelijk doordat verschillende
samenlevingen met elkaar in aanraking komen, dit zorgt ervoor dat er
cultuuroverdracht kan ontstaan door bijvoorbeeld socialisatie met
groeperingen uit deze samenlevingen.
- Socialisatie op microniveau is mogelijk doordat je in aanraking komt met
verschillende normen en waarden van groeperingen in de samenleving
waardoor je deze normen en waarden kan overnemen.
Les 4
- Beschrijven hoe sociale ongelijkheid zich in de loop der tijd heeft ontwikkeld.
o In de standenmaatschappij, ook wel in de middeleeuwen, was het zo dat
je geen kans had om op de sociale ladder te stijgen, doordat je sociale
positie bepalend was door de familie waar je in geboren werd. In de
klassenmaatschappij was het zo dat je kon stijgen op de sociale ladder
als je bezitter was van productiemiddelen die economische succes en
prestatie leverden. Dan komt tenslotte de moderne maatschappij,
waarin je persoonlijke vaardigheden, talenten, intelligentie en prestaties
je op de sociale ladder kan laten stijgen.
- Belangrijkste factoren benoemen en uitleggen die invloed hebben op de sociale
ongelijkheid in een samenleving.
