Cognitieve wetenschap: een nieuw interdisciplinair wetenschapsgebied waar cognitief
psychologen, neurowetenschappers, computerwetenschappen en onderzoekers uit andere
vakgebieden onderzoek doen naar het verband tussen mentale processen en de hersenen.
Steeds meer nieuwe technieken (MRI/FMRI/PET/EEG) & Behoefte aan verklaringen van
zaken die onduidelijk zijn
Ontstaan van de Cognitieve neurowetenschap
Wat is bewustzijn Verschillende visies
Structuralisten: Ontrafelen van de geest
dmv introspectie
Behavioristen: Bewustzijn is geen thema van
onderzoek vanwege subjectiviteit
Cognitivisten: Nadruk op cognitieve processen
als waarneming, interpretatie en geheugen
Onbewust proces: proces in de hersenen dat buiten het bewustzijn om gaat, bijvoorbeeld de
regulering van de hartslag, de ademhaling en de controle over interne organen en klieren.
Bewustzijn: Het proces waarmee de hersenen een mentaal model creëren van onze
ervaringen.
à In tegenstelling tot onbewuste processen.
Nauw verband met (selectieve) aandacht, leren en het werkgeheugen
Werkgeheugen wordt vaak gezien als sleutel tot bewustzijn
Aandacht: Een proces waarbij het bewustzijn zich concentreert op één item of ‘chunk’ in het
werkgeheugen.
Leren: Een blijvende verandering in gedrag of mentale processen als gevolg van een
bepaalde ervaring.
Werkgeheugen: het tweede van de drie geheugenstadia, met een zee beperkte capaciteit.
Zonder repeteren worden indrukken van waargenomen gebeurtenissen of ervaringen op z’n
hoogst een minuut bewaard.
Seriële verwerking: werkwijze waarbij slechts 1 ding tegelijkertijd en achtereenvolgens verwerkt kan
worden.
Parallelle verwerking: bij parallelle verwerking vinden twee of meer activiteiten tegelijkertijd plaats.
2
HBO Drechtsteden
, Bewustzijn onderzoeken
Beeldvormende technieken (scans) Welk gebied is op welk moment actief MRI, fMRI,
PET-scan, CT-Scan
Metingen (tijd) bij cognitieve taken Bijv. het uitvoeren van rotaties of inzoomen op details
Interferentietaak (Strooptest) Priming
Modellen van bewustzijn
Freud
Voorbewuste: niet bewuste feiten en herinneringen (opslagplaats), lange termijngeheugen.
Onbewuste: driften, motieven, bedreigende herinneringen.
Onbewuste: het deel van de geest waarvan een individu zich niet bewust is, waar zich
onderdrukte impulsen, drijfveren en conflicten bevinden die geen toegang hebben tot het
bewuste.
Biologisch model: onbewuste mentale processen die vitale lichaamsfuncties aansturen
(ademhaling, hartslag).
Cognitief model: onbewuste mentale processen op de achtergrond die perceptie ‘’kleuren’’.
Bestaande kennis structuren (schema’s).
Het slimme onbewuste
Ap Dijksterhuis (onderzoek Radboud universiteit Nijmegen) -> E-book ‘het slimme
onbewuste’.
Veel onderzoek naar priming en sturing gedrag door onbewuste
Priming: techniek waarmee impliciete herinneringen worden voorzien van een label
(cue) dat het terughalen van die herinneringen stimuleert, zonder dat de (proef)
persoon zich bewust is van het verband tussen het label en de teruggehaalde
herinneringen.
Nemen van (economische) beslissingen
VB: onderzoek langzamer lopen bij ‘’ouder worden’’
VB: beter presteren bij ‘’professor zijn’’
Waarom bewustzijn bij mensen?
Veel primitiever bij veel andere organismen
3 doelen:
1. Restrictie: helpt ons focussen van de aandacht
2. Combinatie: helpt ons verbanden leggen tussen percepties
3. Manipulatie: mentaal model van de wereld creëren (denken)
Bewustzijnstoestanden
Coma -> Vegetatieve toestand -> Minimaal bewustzijn -> Locked-in-syndroom
Coma: een toestand van diepe bewusteloosheid waarin de patiënt geen normale
slaapwaakcyclus meer doormaakt, en die meestal slechts enkele dagen duurt.
Vegetatieve toestand: het voorbeeld van een ‘’kasplantje’’. Je leeft nog wel, maar je kan vrij
weinig.
- Geen normale slaap-waakcyclus
- Ogen blijven gesloten
- Patiënten kunnen niet worden gewekt
3
HBO Drechtsteden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eviblinde. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.