PSYCHOLOGIE
Keuze
1 Inleiding
1.1 Jouw keuzes
Welke keuze heb je vandaag gemaakt?
Hoeveel opties had je?
Hoe heb je jouw keuze gemaakt?
Vond je het moeilijk/makkelijk te kiezen?
Ben je tevreden met je keuze?
Ben je tevreden met de keuzes die je maakte in je leven?
1.2 Keuze alomtegenwoordig
Kleine keuzes
Grote keuzes
1.3 Keuze
Keuze aanbieden is belangrijk
Individuele welzijn
“ Freedom is the right to choose: the right to create for oneself the alternatives of choice. Without the possibility of
choice, and the excercise of choice, a man is not a man but a member, and instrument, a thing. “
- Thomas Jefferson
Welzijn van de maatschappij
Maar kunnen we wel kiezen en worden we er echt beter van?
2 Hoe kiezen we?
2.1 Rationele keuze theorie
Klassieke economische visie gaat uit van:
Home economicus
o Stappen
1. Wat zijn je doelen?
2. Evaluatie van het belang van je doelen
3. Opties rangschikken
4. Beste kiezen
5. Evaluatie in functie van toekomstige doelen
o Assumpties:
• Complete informatie over elk van de opties in functie van de doelen
• Perfect logische keuze
• Kosten/baten analyse
• Keuze: daar worden we beter van!
2.2 Maar…
Geen rationeel keuzeproces
o We zijn niet zo rationeel, maar maken voorspelbare fouten
o Behavioral economics
o Dan Ariely
Negatieve gevolgen
o Niet kunnen kiezen/ verlamming
o Onvrede met keuze
o Paradox of choice
o Barry Schwartz
1
,3 Behaviorol economics
Behavioral economics
o We zijn niet zo rationeel, maar maken (voorspelbare) fouten
• http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=VDNrxJlY44M
o Mogelijke fouten
• Relativiteit
• Anker vastleggen
• Emoties kleuren denken
• Diversificatie bias
• …
3.1 Relativiteit
3.1.1 Inleiding
Welk van de middelste Ze zijn even groot
cirkels is het grootst?
3.1.2 Idee
Rationele keuzetheorie
o Wat zijn je doelen?
o Evaluatie van het belang van je doelen
o Opties rangschikken
o Beste kiezen
o Evaluatie in functie van toekomstige doelen
Behavioral economics Hoe kan je de redenering
o We weten maar wat onze doelen zijn ivm relativiteit hierop
toepassen?
• in context
• relatief tegenover andere dingen
3.1.3 Voorbeeldonderzoek
Experimenten
1. Uitstap naar Rome
2. Keuzegedrag tussen opties
3. Dating
4. Geld maakt niet gelukkig omdat …
Hoewel we er financieel op vooruit gegaan zijn, beter leven permitteren ook voor
mensen rondom ons. Relatief gezien niet veel op vooruit gegaan. (geluksniveau niet
mee gestegen)
3.1.4 Nuancering
Sommige producten meer dan anderen
Absoluut
(http://www.youtube.com/watch?v=mAc2VdnK78c)
Relatief Gez
Auto ond
Huis heid
Mode Veili Welke producten uit
het dagelijks leven?
Beroep
Inkomen
Materialistisch
2
, 3.2 Ankers
3.2.1 Inleiding
3.2.2 Idee
Rationele keuzetheorie
o Wat zijn je doelen?
o Evaluatie van het belang van je doelen
o Opties rangschikken
o Beste kiezen
o Evaluatie in functie van toekomstige doelen
o Kosten – baten analyse
Behavioral economics
Voorgaande ankers bepalen de waarde van een product
3.2.3 Onderzoek
Participanten
o Business studenten
Situatie:
o Taak 1: identiteitsnummer opschrijven
o Taak 2: bieden op 5 verschillende producten
Onafhankelijke variabele:
o Hoogte nummer
Afhankelijke variabele:
o Hoogte bod
Resultaten
o Hoe hoger het nummer, hoe hoger de biedingen
3.2.4 Ankers en waarde: voorbeeld
“in order to make a man or a boy covet a thing, it is only necessary to make the thing difficult to attain”
- Mark Twain’s novel Tom Sawyer
Participanten
o studenten
Onafhankelijke situatie:
o Situatie1a:
• Moeten betalen om te kijken naar het optreden
o Situatie1b:
• Betaald worden om te kijken naar het optreden
o Situatie 2: het is gratis
Afhankelijke variabele:
o Deelname?
Degene die er eerst moesten voor betalen, zullen nu meer komen dan degene voor wie het gratis was.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper febebenoit1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.