Samenvatting
Samenvatting Cariologie Literatuur jaar 1
- Vak
- Cariologie
- Instelling
- Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Alle hoofdstukken uit het boek voor Cariologie jaar 1
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
Voorbeeld 4 van de 55 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Cariologie BoekLezen Thema 1 Hoofdstuk 1
Chemical composition and structure of apatite kirstals
- Glazuur inhoud= 86% mineralen, 12% water en 2% is organisch materiaal.
- Kenmerkend= hardste materiaal uit het menselijk lichaam.
- Echter lost het wel al op bij een PH=5,5.
- Door zijn hardheid, is glazuur lastig af te breken → waardoor histologisch
onderzoek naar structuur en opbouw van glazuur ook lastig is. Daarom zijn
er ook andere benaderingen om het de glazuur opbouw te beschrijven.
- Een manier om het te beschrijven is op kristal niveau.
- Kristal= is een vaste substantie waarin atomen, moleculen of ionen geordend
zijn in een vaste herhalende volgorde (echt een patroon). Uiteindelijk ook in
3D beschikbaar.
- De kristallen zijn gemaakt door de ameloblasten.
- De kristallen bestaan uit calciumfosfaat;
- De kleinste herhaling van kristallen gebeurd met de formule
CA5(PO4)3(OH) ook wel hydroxyapatite (HAP).
- De kristallen zijn ongeveer hexagonal cross-section, met een diameter
van 40 nm. De lengte is lastig te zeggen, maar men denkt tot vandaag
dat het tussen de 100 nm en 1000nm¹³ is.
Chemisch niveau
- Er kunnen verschillende vervangingen zijn van de ionen van HAP.
- Doordat ionen van HAP worden vervangen → is er dus een niet
pure / niet originele HAP aanwezig.
- Bijvoorbeeld= vervanging door Fluroide waardoor je fluoride hydroxieapaiet
(FHAP) krijgt.
- Bijvoorbeeld= Carbonate, waardoor je carbonate modified hydroxyapatite
(CHAP) krijgt.
- Bijvoorbeeld= Magnesium, waardoor je magnesium-modified hydroxyapatite
(MHAP) krijgt.
Fluordeapatiet
- Is een vorm van HAP, echter zijn alle (bijna) OH- ionen vervangen door Fl-!
- Voordeel= fluoride is slechter oplosbaarheid dan HAP. Dus je krijgt een sterkere stof.
- Echter ontstaat fluoride apatiet niet normaal in een mens!
- Wel kunnen er dus paar OH ionen vervangen worden in de mens door inname
tandpasta (dit krijg je dus niet zelf vanaf de geboorte).
- FHAP kristal zijn minder goed oplosbaar dan HAP.
- FHAP is ook minder goed oplosbaar dan CHAP.
- Deze chemische condities hebben grote invloeden op het cariësproces!
Want slecht oplosbaar → stevige tand → beter resistent tegen cariës.
,Individuele kristallen
- De individuele kristallen zijn ingedeeld in staven (of prisma's), die zich uitbreiden via
een diameter van ongeveer 4-5 nm.
- De kristallen in de staven liggen allemaal dezelfde kant op, behalve de kristallen die
in omtrek (buitenrand) liggen. Want die kristallen in de omtrek veranderen daarvan
richting !
- The pore volume= is de plaats tussen de kristallen die gevuld is met lucht en water.
- Is groter in bij de omtrek van een staaf dan in de buik.
- Wanneer de ene zijkant (van de omtrek) de andere zijde van de omtrek
tegenkomt → op de plek is the pore volume tussen de staven het grootst
en ook veel groter dan in de buik/ centrale deel van een staaf.
- Dit is belangrijk voor cariës informaties, omdat zuren en andere producten
gemakkelijker door pore volumes binnen kunnen treden!
- Stel bacteriën komen via de pore volumes binnen? dan penetreren ze door het
glazuur richting de dentine.
- Glazuur= gemineraliseerd, permanent en doorzichtig
- Dentine= geeft een gelige kleur
Als de pore volume toeneem in het glazuur?
- Dan wil het licht uit deze volume zich verspreiden en reflecteren (glazuur kleur
verspreid zich), waardoor je tanden wit worden van kleur.
- Primary teeth= melktanden= hebben een grotere pore volume dan het blijvend gebit.
- Waardoor melk tanden ook witter zullen zijn dan normale tanden.
- Echter zijn die van het blijvend gebit meer doorschijnender, waardoor je
dentine ziet en je tanden geler lijken.
- Microscopisch= ziet het glazuur er smooth en gelijk uit.
- Echter= als je veel beter kijkt, is het oppervlakte vol van defecten. Denk aan
pits, cracks en fissures. Maar ook door normale anatomische features, zoals
de uitsteeksels van tomes. (Dus glazuur is eigenlijk helemaal niet glad).
- Hierdoor zijn er vele onregelmatigheden in het glazuur → waarop
micro organismen zich makkelijk kunnen schuilen.
- In sommige delen van het oppervlakte van het glazuur, voornamelijk die van het
melkgebit; is het glazuur bedekt door kristallen die niet georganiseerd zijn zoals
staven, maar die juist loodrecht op het oppervlakte staan.
- Deze loodrechte laag= noem je ook wel de aprimatic glazuur.
- Nadeel= dat je lastig kan aantasten, zoals bij polijsten.
The dentin-pulp organ
- Dentine en de puka zijn erg gerealiseerd aan elkaar, dat komt door hun
overeenkomsten qua ontwikkeling en functie.
- Odontoblasten maken het dentine. Zij zitten tussen het dentine en de pulpa in, echter
let wel op; het zit niet direct aan de pulpa vast. Want daartussen zit er nog een cell
vrije zone. Dus dentine - odontoblasten - cel vrije zone - pulpa.
- In tegenstelling tot het glazuur, kan dentine steed gevormd worden (stabiele cellen)
(actief) (zelfs na schade), het is dus mogelijk om de dentine te herstellen.
, - Echter krijg je hierdoor wel secundaire dentine → waardoor naarmate van
tijd dus de dentine dichter gegroeid kan worden → en dus de grote van de
pulpa kamer kleiner wordt!
- Dentine bevat 70% anorganisch materiaal, 18% organisch en 12% water.
- Ook in het dentine (ook in glazuur)= bevat het anorganische materiaal uit HAP
kristallen. Echter zijn de dentine kristallen smaller dan die van het glazuur.
- Ook in het dentine (ook in glazuur)= zijn de ionen van de HAP
vervangbaar voor andere ionen, zoals fluoride → waardoor je hier ook
fluorapatiet kan krijgen.
- Organische materiaal bestaat uit 90% uit collageen.
- Inhoud dentine= periodontal blastic place, the peritubular dentin, intratubular dentin
dentinekanaaltjes, waardoor de uitlopers van tomes lopen.
- Wie?= uitlopers van tomes zijn de handjes van de odontoblasten die nog het
dentine willen aanraken.
- Het mineraal niveau verschilt in het dentine, vooral in het peritubular dentine is het
het hoogst.
- Dentin is een vitaal weefsel dat reageert op een stimulus zoals cariës.
- In tegenstelling tot glazuur is dentine een vitale weefsels. Die minder anorganisch
materiaal heeft, waardoor hij meer oplosbaar is in zuur dan glazuur dat is.
The pulpa
- Bestaat uit 25% organisch materiaal en 75% water.
- The organische inhoud= zijn verbindende weefsels van cellen; fibroblasten, fibers
(collageen) en grondsubstantie (proteoglycanen en fibronectin.
- De arteriolen en venulen, zenuwen= komen pulpa binnen via het foramen apicale,
accessory root canals. Vaak verspreiden de zenuwen en bloedvezels in de pulpa
zich helemaal.
- De pulpa is rijk doorbloed, echter dit verandert natuurlijk met de leeftijd.
- Uitbreidingen van de nerve fibers in de pulpa zijn te zien met het odontoblasten
proces van het dentine. Dus extra zenuwen bij proces maken dentine.
- Gevoel in de pulpa en dentine= zijn vaak alleen pijn gevoelens, ongeacht de soort
prikkel!
- Pulpa pijn= saai/ dof, kloppend en duurt wel even.
- Dentine pijn is scherp, stekend en kortdurend.
The cementum
- Cement is gemaakt door de cementoblasten.
- Minst gemineraliseerd van de gemineraliseerde tandweefsels.
- Het bestaat namelijk voor maar 65% uit HAP.
- Ook zoals bij dentine, heeft cement een veelheid organisch materiaal (23%) wat
voornamelijk collageen is.
- Cement is een onderdeel van de aantrekking/ vastmaken van de tand aan het
kaakbot. (onderdeel parodontium)
- Cement speelt geen grote rol in cariëslaesie.
- Cement is vaak wat geschuurd bij oudere patiënten.
- Cement is vaak eerst wat geschuurd voordat er cariës komen.
, Saliva
Saliva production, salivary glands
- Ook wel het speeksel
- Speeksel wordt geproduceerd door voornamelijk de 3 grootste speekselklieren,
namelijk de glandula parotis, glandula submandibularis en de glandula sublingualis.
- De hoeveelheid van speekselsecretie is per dag wel 0,7 tot 1,5 L.
- Zonder stimulatie (ongestimuleerd = zonder dat je eten ruikt of er zin in hebt= wordt
er we 0,25 ml per minuut gemaakt.
- Gestimuleerde condities= er 0,7 ml speeksel productie per minuut.
- Het speeksel bedekt alle oppervlakte in de mond met een dunne film.
- The glandula parotis= maakt sereus speeksel; waterig, dun en rijk aan amylase
enzymen.
- Amylase= enzymen die koolhydraten afbreken.
- The glandula submandibularis= maakt muceus speeksel, dik, slijmerig speeksel, wat
rijk is aan mucinen.
- Mucin= smeermiddel van proteïnen dat ook het lichamelijke innerlijke
oppervlakte beschermt tegen chemisch en mechanische voedingsmiddelen.
- The glandula sublingualis= maakt ook dit dikkere muceuze smeermiddel.
- Ongestimuleerd= ⅔ van het speeksel gemaakt door de glandula submandibularis.
- Stimulatie= 50 het speeksel gemaakt door de glandula parotis, en dan 35% door de
glandula submandibularis
- Dus zonder stimulatie= niks eten → krijg je vooral dikker slijm.
- Met stimulatie= als je gaat eten → voornamelijk dunner slijm (wat
helpt met slikken).
- Feitje= de mondbodem is altijd nat.
- Verder heb je nog allerlei andere kleine speekselkliertjes in de mond, die vormen wel
10% van het speeksel. Zij zitten in de tong, lippen en het palatum.
Speeksel Functies
- Meer dan 90% van speeksel is water, electrolytes en organische componenten
bestaande uit proteïnen, glyco proteïnen en enzymen.
- Het speeksel beschermt de tanden tegen cariës. Dit gebeurt op basis van zijn
inhoud, namelijk door water electrolytes en organische componenten.
1. Water functies;
- Spoelen van de mond
- Oplossen van voedselresten
- Het regelen van de bolus
- Faciliteren van voedsel
- Bacteriën weghalen
- Verdunnen van het afval
- Smering van mondweefsels
- Het zorgen voor kauwen, slikken en spreken
2. Electrolytes functies;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nenah. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen