Complete samenvatting van de gehele minor Gedrag bij leefstijl en gezondheid. Met onder andere de boeken Motiverende gespreksvoering in de gezondheidszorg en Leefstijlcoaching volledig samengevat! Je kunt dit gebruiken voor de kennistoets, het maken van het behandelplan, bij je skillstoets en natuu...
Motiverende gespreksvoering in de gezondheidszorg
Werken aan gedragsverandering als je maar 7 minuten hebt
Deel 1 Gedragsverandering en motiverende gespreksvoering
Hoofdstuk 1 Motiverende gespreksvoering
Uitgangspunten en bewijs
De meeste ziekten zijn grotendeels te voorkomen of te genezen door veranderingen in
het levenspatroon. Vaak verwachten de cliënten een behandeling waarbij de
verantwoordelijkheid van genezing ligt bij de arts. In de 21 e eeuw krijgt de
gezondheidszorg hoe langer hoe meer het karakter van lange-termijnpreventie en
daarom ook van veranderingen in het levenspatroon, -dat wat een patiënt zelf kan doen
om zijn of haar gezondheid te verbeteren.
Motiverende gespreksvoering werkt zo dat de motivatie en de behandeltrouw van
patiënten worden geactiveerd.
De mythe van de ongemotiveerde patiënt
Gedragsverandering komt tijdens een consult ter sprake zodra bij jou of bij je patiënt het
idee leeft dat ze in het belang van hun gezondheid iets anders zou kunnen doen. Als een
patiënt ongemotiveerd lijkt om te veranderen of om de goede raad van een deskundige
op te volgen, wordt dikwijls aangenomen dat er iets mis is bij de patiënt en dat daar
weinig tegen te doen valt. Dit klopt vaak niet, niemand in volledig ongemotiveerd.
De geest van motiverende gespreksvoering
Het is een vakmatige behandelstijl waarmee je bij patiënten uitlokt wat ze zelf in huis
hebben aan goede beweegredenen voor gedragsverandering in het belang van hun
gezondheid.
Het wordt beschreven aan de hand van 3 kenmerken:
- Coöperatief. Gelijkwaardige samenwerking (gezamenlijk proces van
besluitvorming) tussen patiënt en behandelaar.
- Evocatief. D.m.v. MI probeer je iets in een patiënt op te roepen wat ze al in zich
hebben i.p.v. hetgeen geven wat ze missen (denk bijv. aan medicatie).
- Met respect voor de autonomie van de patiënt. Je moet accepteren dat mensen
zelf uitmaken hoe hun leven verloopt.
In verband met de 3 kenmerken kent MI 4 uitgangspunten:
- De Reparatiereflex onderdrukken. Dit betekent dat je de natuurlijk neiging om
mensen te behoeden voor ‘’slechte keuzes’’ d.m.v. het alsmaar in willen laten zien
dat ze moeten veranderen, leidt tot een soort ontkenning van het probleem (ze
laten zich niet overhalen). Daarnaast ontstaan het volgende verschijnsel:
patiënten gaan zich verdedigen waardoor de nadelen van de verandering sterker
worden voor de patiënt en de status quo moet worden gehandhaafd (huidige
toestand). Door het onderdrukken van de reparatiereflex ga je als hulpverlener
niet noemen wat juist de patiënt uit moet spreken (argumenten voor verandering).
- De eigen beweegredenen van de patiënt begrijpen en Onderzoeken. Ben
geïnteresseerd in de zorgen, waarden en beweegredenen van de patiënt zelf.
Onderzoek wat leeft aan opvattingen over de huidige situatie en aan eigen
beweegredenen voor verandering. Je kunt beter aan de patiënt vragen waarom ze
willen veranderen en hoe ze dat willen aanpakken dat tegen ze zeggen dat ze
moeten veranderen.
- Empathisch luisteren. Het houdt in dat je empathische interesse toont doordat je
echt wilt weten wat de patiënt bedoelt en daarom telkens de bedoeling raadt.
- De patiënt Positief bekrachtigen, hoop en optimisme versterken. Een patiënt die
actief bij het consult betrokken is en hardop over het hoe een waarom van
verandering nadenkt, zal daarna sneller tot daden komen.
Eenvoudigweg te onthouden als ROEP.
Hoofdstuk 2 De plaats van motiverende gespreksvoering in de praktijk van de
zorg
3 communicatieve stijlen die gebruikelijk zijn in de zorg: richting geven, gidsen en volgen.
Motiverende gesprekvoering is een verfijnde vorm van gidsen.
3 communicatieve vaardigheden: vragen, informatie geven en luisteren.
, ‘’Maar deze methode gebruik ik al dagelijks…’’
Veel hulpverleners zij van mening dat Motivational Interviewing niets nieuws is voor hun.
Drie communicatiestijlen
Door Motivational Interviewing ben je minder aan het worstelen en meer aan het dansen.
Of te wel: je bent veel ontspannener en er ontstaan minder vaak conflicten.
Volgen
Je luistert goed en laat je eigen zaken rusten. Doel is de wereld zien en begrijpen door de
ogen van een ander. Je laat met deze stijl weten ‘’ ik zal je niet veranderen of dwingen’’.
Handig om te volgen: na een slechtnieuwsgesprek en in het begin van het consult als
klachten en de omgang hiermee nog geëxploreerd moeten worden.
Richting geven
Je neemt het voortouw, je hebt de macht in het gesprek en vertelt wat je moet doen.
Handig om richting te geven: wanneer een patiënt voor besluiten, acties en advies van
jou afhankelijk is. Vaak wordt dit ook van je verwacht als hulpverlener.
Gidsen
Je helpt iemand de weg te vinden, je geeft mogelijkheden, alternatieven en maakt
bijvoorbeeld een voor- en nadelenanalyse. Je geeft aan dat je diegene bent die hem/of
haar kan helpen in het vinden van een eigen oplossing.
Mengen en toepassen
Een competent iemand kan soepel schakelen tussen voorgaande communicatiestijlen.
Vaak wordt gidsen als de meest prettige manier beschouwd. Volgen kan namelijk
ongeïnteresseerd overkomen en richting geven dominant. Wat niet wegneemt dat je als
hulpverlener alle 3 de stijlen toepast en afwisselt!
Doorslaan in richting geven
De gezondheidszorg laat een verontrustend patroon zien dat richting geven doorslaat op
de balans ten opzicht van volgen en gidsen. Het maakt van patiënten passieve
ontvangers, het tast de kwaliteit van de zorg aan en het gesprek staat enkel nog in teken
van de behandeling. Richtinggevende stijl is vakkundig vaak op zijn plaats mits het niet
de enige manier is hoe er met de patiënt wordt omgegaan.
Gidsen, motiverende gespreksvoering en gedragsverandering
In de medische ethiek staat autonomie van de cliënt hoog aangeschreven. De
gezondheidstoestand van de patiënt hangt vaak af van het gedrag van de cliënt. Afzien
van macht is niet hetzelfde als een gebrek aan invloed!
In tegenstelling tot de gidsende stijl in het algemeen geldt voor motiverende
gespreksvoering dat:
- De methode specifiek doelgericht is (gedragsverandering).
- Met de methode spreek je de taal van patiënt en roept hij zelf verandering op.
- De methode vereist behandelvaardigheden en –strategieën.
De drie belangrijkste communicatievaardigheden
- Vragen stellen: begrip vormen van de problemen waar de patiënt mee kampt.
- Luisteren: je kunt controleren of je de bedoeling snapt en laten merken dat je het
belangrijk vindt.
- Informatie bieden: kennis bijbrengen over de toestand van de patiënt en de
vereiste behandeling.
Wat doe je het liefst
Vaak krijg je het volgende antwoord: vragen, luisteren en informatie bieden. Dit is echter
een richtinggevende stijl en niet de eerste keus bij gedragsverandering.
Stijlen en vaardigheden: houding en gedrag
Verhouding tussen stijlen en vaardigheden:
- Richtinggevende stijl: nadruk op informatie bieden. Voorbeeld: ‘’Als u deze
tabletten inneemt, is dat het beste voor u’’.
- Volgende stijl: nadruk op luisteren. Voorbeeld: ‘’Dat moet een enorme schok voor
u zijn geweest’’.
- Gidsende stijl: meest evenwichtig tussen luisteren, informatie bieden en vragen.
Voorbeeld: ‘’Medisch gezien is het verstandig om uw eetpatroon te veranderen,
maar hoe is dat voor u?’’
Richting geven en de belangrijkste vaardigheden
Goede aanpak betekent richting geven op het juiste moment, aansluit bij de patiënt,
helder is en blijk geeft van medeleven. Om dat te bereiken kun je het best beginnen met
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mira12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,44. Je zit daarna nergens aan vast.
