Samenvatting
Mens en Recht samenvatting
- Vak
- Recht
- Instelling
- Hogeschool Windesheim (HW)
Mens en Recht samenvatting
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Mens en rechtHoofdstuk 1 – Recht en regels
1.1 Waarom is er recht?
Rechten en plichten komen voort uit normen en waarden die algemeen gelden in de maatschappij.
Dit worden ook wel rechtsregels genoemd. De wijze waarop die regels gehandhaafd kunnen worden,
krijgt het recht vorm.
Het recht…:
Brengt een doelmatige ordening aan in de samenleving.
Geeft spelregels voor gedragingen tussen individuen onderling en voor het handelen door de
overheid.
Stuurt het individuele gedrag van de burgers.
Recht en rechtvaardigheid zijn geen synoniemen. Het recht is in beginsel wel gericht op
rechtvaardigheid. Iemand die een wet overtreedt, moet een terechte straf ondergaan en het recht
moet de zwakkere beschermen. Als regels algemeen als rechtsregels zijn aanvaard en vastgesteld,
behoren ze tot het recht.
1.2 Vindplaatsen van het recht
Er zijn 4 rechtsbronnen:
1. De wet- en regelgeving
2. De jurisprudentie
3. De gewoonte
4. Verdragen
1. Wet- en regelgeving
Wetten bevatten rechtsregels die zijn vastgesteld door de overheid. Een wet komt tot stand als de
regering en de Staten-Generaal met een wetsvoorstel instemmen. Wetten die afkomstig zijn van de
hoogste wetgever worden met wet aangeduid.
Bijvoorbeeld: we kennen het Burgerlijk Wetboek, de Jeugdwet en de Gemeentewet. De titel van de
wet wordt afgekort: BW staat voor Burgerlijk Wetboek. Art. 1:247 lid 1 BW is te vinden in Boek 1 van
het Burgerlijk Wetboek. Een wetsartikel kan bestaan uit meerdere leden.
Wettenbundel: een verzameling officiële wetboeken die door een uitgever zijn geselecteerd en
samen in een boek zijn opgenomen.
De hoogste wet in Nederland is de Grondwet (Gw). In lagere regelgeving komt het woord wet niét
voor.
Koninklijk Besluit (KB): een regeling die afkomstig is van de regering (ministers en de koning) zonder
dat de Staten-Generaal erbij betrokken is.
, Algemene maatregel van bestuur (AMvB): een KB dat wel regels bevat. (De regering houdt zich niet
alleen bezig regelgeving, er zijn dus ook KB’s die geen regels bevatten). Voorbeeld: KB met regels =
Besluit ruimtelijke ordening. KB zonder regels = benoeming van ministers
Ministeriële regeling: een regeling afkomstig van een minister.
Verordening: een regeling van Provinciale Staten of van de gemeenteraad. (Provinciale Staten
kunnen regels vaststellen voor hun provincie, de gemeenteraad kan dit doen voor het grondgebied
van de gemeente.)
De gemeenschapsverordeningen en –richtlijnen van de EU staan hoger dan de Nederlandse GW.
Tot de rechtsbron ‘wet’ behoren de wetten en lagere regelgeving in Nederland, en de hogere
regelgeving van de EU.
2. Jurisprudentie
De 2de rechtsbron is jurisprudentie, dit is ontstaat doordat algemene regels in de diverse wetten en in
de overige regelgeving moeten worden toegepast in individuele situaties, die vak heel verschillend
zijn. Het is de taak van de rechter om uit te maken hoe de regels zijn bedoeld. (blz.19).
Jurisprudentie is de verzamelnaam van alle uitspraken van alle rechters bij elkaar
Recht =wetgeving en jurisprudentie.
Uit sommige jurisprudentie worden rechtsregels ontleend. Deze rechtsregels hebben dezelfde
waarde als wetten.
Wanneer wordt het een vonnis, uitspraak of arrest?
Vonnis: gemotiveerde bindende uitspraak van de rechter
Uitspraak: de rechtsregels te interpreteren en de uitkomst ervan te formuleren in een
uitspraak. Rechters doen uitspraak.
Arrest: een uitspraak van de Hoge Raad der Nederlanden (hoogste rechter in NL).
In de rechtspraak wordt nieuw recht gevormd door rechters. Jurisprudentie wordt ook wel
rechtersrecht genoemd.
3. Gewoonte
De 3de rechtsbron, die net als jurisprudentie tot het zogenoemde ongeschreven recht hoort, is de
gewoonte. De regels van gewoonterecht zijn niet ergens opgetekend, maar ontstaan door het
gebruik in algemene kring. Een gewoonte die in strijd is met het recht, valt niet onder
gewoonterecht. Voorbeeld: motie van wantrouwen. Als je een motie van wantrouwen indient tegen
een minister, dan moet deze minister verplicht aftreden. Dit staat nergens geregeld.
4. Verdrag
De 4de rechtsbron is het recht dat in verdragen is vastgesteld.
Verdragen: afspraken tussen twee of meer staten die op schrift zijn gesteld en die gelden in de staten
die partij zijn bij het verdrag. Ze moeten dit verdrag hebben geratificeerd (akkoord hebben verklaard)
Verdragsregels staan, boven de rechtsregels die in Nederland zijn gemaakt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cherrycurry. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen