Werkcollege socialezekerheidsrecht
Week 1
Opdracht 1 - armoede
Je hoort en leest vaak dat Nederland een rijk land is, waar armoede mede door ons goede
socialezekerheidsstelsel niet voorkomt. Tegelijkertijd hoor je dat er erg veel mensen te maken
hebben met stille armoede en problematische schulden. Hoe zit het nu? Is er wel of geen armoede in
Nederland? Daarom aan het begin van dit blok wat aandacht voor deze vragen. Lees de artikelen
achter de hieronder opgenomen hyperlinks en beantwoord daarna de erbij behorende vragen.
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/4948956/armoede-nederland-huishoudens-
kinderen-cbs-cpb-uitkering
https://www.metronieuws.nl/in-het-nieuws/2019/09/wanneer-ben-je-arm-in-nederland/
https://www.armoedefonds.nl/wat-is-armoede
https://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/nieuws/gemeenten-houden-armoedeval-in-
stand.151329.lynkx
a. Leg uit wat wordt bedoeld met absolute armoede en wat wordt bedoeld met relatieve armoede.
Bij absolute armoede leven mensen onder de lage-inkomensgrens en wordt er niet beschikt
over bijvoorbeeld voedsel, huisvesting, toegang tot gezondheidszorg. Relatieve armoede
verwijst naar de levensomstandigheden van een individu of groep in verhouding met zijn/haar
omgeving.
b. In Nederland word je volgens de beleidsmakers geacht arm te zijn wanneer het inkomen onder
de zogenaamde lage inkomensgrens ligt. Hoe hoog is die grens?
In 2019 lag de grens voor een alleenstaande op €1090 euro netto per maand. Voor een paar
€1530. Met twee minderjarige kinderen voor een paar €2080 netto en voor een éénoudergezin
met twee minderjarige kinderen €1660 netto per maand.
c. Meet de lage inkomensgrens absolute of relatieve armoede?
De lage inkomensgrens meet de absolute armoede, omdat er bij absolute armoede wordt
gekeken naar de mensen die leven onder de lage-inkomensgrens en daardoor niet kunnen
beschikken over de eerste levensbehoeften. Relatieve armoede kan je niet meten met de lage
inkomensgrens, omdat de relatieve armoede niet te meten valt in verband met de
verschillende omgevingen (denk aan het gelijkheidsbeginsel). De lage inkomensgrens meet de
absolute armoede, omdat er bij absolute armoede wordt gekeken naar de mensen die leven
onder de lage-inkomensgrens en daardoor niet kunnen beschikken over de eerste
levensbehoeften. Relatieve armoede kan je niet meten met de lage inkomensgrens, omdat de
relatieve armoede niet te meten valt in verband met de verschillende omgevingen (denk aan
het gelijkheidsbeginsel).
d. Wat wordt bedoeld met “armoedeval”?
Mensen die in armoede leven hebben nauwelijks de mogelijkheid om hun maatschappelijke
situatie te verbeteren.
Opdracht 2 - bedragen
Zoek op internet de volgende bedragen op en vul ze in onderstaande tabellen in.
Tip: een betrouwbare bron is daarbij de site van de rijksoverheid: www.rijksoverheid.nl. Zoek daar op
“uitkeringsbedragen”.
,a. (Bruto) Minimumloon voor een werknemer vanaf 21 jaar oud:
Minimumloon per… Hoogte per maand (exclusief Hoogte per dag
VT) (= minimumdagloon)
1-7-2020 1680,00 77,54
1-1-2021 1684,80 77,76
1-7-2021 1701,01 78,51
1-1-2022 1725 79,62
NB: het wettelijk minimumloon, exclusief vakantietoeslag is gebaseerd op artikel 8 lid 1 Wet
Minimumloon en Minimumvakantiebijslag. In artikel 15 lid 1 Wet Minimumloon en
Minimumvakantiebijslag staat dat de minimumvakantiebijslag (of vakantietoeslag) 8% bedraagt. Dit
wordt meestal eenmaal per jaar uitgekeerd en dus bovenop het bedrag van het (minimum)loon.
b. Normen sociaal minimum (= bijstandsnormen):
Bijstandsnorm Hoogte voor gezin Hoogte voor alleenstaande >21 jr
per… (100% netto minimumloon (70% netto minimumloon
exclusief VT / inclusief VT) exclusief VT / inclusief VT)
1-7-2020 1437,25 excl. VT 1006,08 excl. VT
1512,90 incl. VT 1059,03 incl. VT
1-1-2021 1459,52 excl. VT 1021,67 excl. VT
1536,34 incl. VT 1075,44 incl. VT
1-7-2021 1463,95 excl. VT 1024,76 excl. VT
1541,00 incl. VT 1078,70 incl. VT
1-1-2022 1481,60 excl. VT 1037,12 excl. VT
1559,58 incl. VT 1091,71 incl. VT
NB: Het sociaal minimum is afgeleid van het minimumloon. Bij het minimumloon wordt uitgegaan
van bruto bedragen (exclusief vakantietoeslag). Bij het sociaal minimum van netto bedragen. Het
sociaal minimum voor een echtpaar is gelijk aan (dus 100% van) het netto minimumloon dat een
gezin overhoudt na aftrek van belastingen en premies. Voor een alleenstaande ouder is dat
percentage 90%, voor een alleenstaande 70%.
c. Maximumdagloon:
Maximum dagloon per… Hoogte maximumdagloon (inclusief vt)
1-7-2020 222,78
1-1-2021 223,40
1-7-2021 225,57
1-1-2022 228,76
NB: het maximumdagloon is gebaseerd op Art. 17 lid 1 Wfsv (Wet financiering sociale verzekeringen).
Deze bepaling verwijst naar de Regeling tot vaststelling premiepercentages werknemers- en
volksverzekeringen, maximumpremieloon werknemersverzekeringen en opslag kinderopvangtoeslag
(laatstelijk 2021), waarin je kunt lezen dat het maximumdagloon is afgeleid van het
maximumpremieloon. De achterliggende gedachte is dat over het bedrag dat je meer verdient dan
het maximumpremieloon, geen premies hoeven worden afgedragen. Keerzijde daarvan is wel dat je
over dat meerdere ook geen uitkering zult ontvangen. Vandaar de maximering op het
maximumdagloon.
d. Wat valt je op aan het huidige bedrag als je dit afzet tegen de bedragen in het verleden?
,