Samenvatting Jeugdrecht Begrepen Practicum 2.6
Samenvatting van alle leesstof
Laura de Joode
522876
Pedagogische Wetenschappen B2
Erasmus Universiteit Rotterdam
, Hoofdstuk 1 – Inleiding recht
1.2 Omschrijving en doel
Het doel van het recht komt over het algemeen overeen met hetgeen inhoudelijk wil worden
bereikt met het recht: rechtvaardigheid, gelijkheid, conflictbeheersing, etc. Welk doel
nagestreefd moet worden, is een zaak van politieke keuzes. De inhoud van rechtsregels
wordt dus door de politiek bepaald en verschilt van land tot land.
Daarnaast heeft het recht een technisch doel: het ordenen van de samenleving en het
geven van regels om conflicten te voorkomen. Gezien vanuit dit doel ligt de omschrijving van
het recht voor de hand: het recht is het geheel van overheidsregels dat de samenleving
ordent.
1.3 Rechtsgebieden
Om ordening aan te brengen wordt het recht ingedeeld in 4 rechtsgebieden.
1. Staatsrecht
Het staatsrecht geeft de basis voor de organisatie van de overheid ‘in ruste’. Het
biedt een beschrijving van de verschillende overheidsorganen en hun onderlinge
verhouding, en het geeft regels voor de relatie tussen burger en overheid.
De belangrijkste wetten van het staatsrecht:
Grondwet
Provinciewet
Gemeentewet
Kieswet
2. Bestuursrecht
Het bestuursrecht houdt zich bezig met de overheid ‘in actie’. Het geeft regels over
de (uitoefening van de) bestuurstaak, de ordenende taak, van de overheid. Bij het
uitoefenen van de bestuurstaak komt de overheid vaak met (de belangen van)
burgers in aanraking. Daarnaast biedt het bestuursrecht burgers die zich tegen
handelingen of besluiten van de overheid willen verzetten, mogelijkheden voor
bezwaar en beroep.
De belangrijkste wetten van het bestuursrecht:
Algemene wet bestuursrecht (Awb)
Wet milieubeheer
Vreemdelingenwet
Wet werk en bijstand
Jeugdwet
3. Strafrecht
Typerend voor het strafrecht is dat het verboden gedragingen beschrijft. Wie zich
schuldig maakt aan een verboden gedraging, kan door de rechter worden gestraft.
De wetgever neemt alleen die gedragingen in het strafrecht op, die de rechtsorde
zozeer schenden dat een bestraffende reactie van de overheid moet volgen. Onder
rechtsorde verstaan we de rust en veiligheid in de samenleving.
, Twee belangrijke wetboeken op het gebied van het strafrecht zijn het Wetboek van
Strafrecht (Sr), dat een groot aantal strafbepalingen bevat, en het Wetboek van
Strafvordering (Sv), waarin staat beschreven wat er gebeurt als er eenmaal een
strafbaar feit is gepleegd.
4. Burgerlijk recht
Het burgerlijk recht regelt de rechtsverhoudingen tussen burgers onderling. Er
wordt onderscheid gemaakt tussen zakelijke en familierechtelijke rechtsrelaties.
Het burgerlijk recht bestaat uit 3 onderdelen:
1) Personen- en familierecht, waarin de familierechtelijke relaties tussen
mensen worden geregeld, zoals ouderschap, gezag, omgang en
(echt)scheiding.
2) Vermogensrecht, dat de zakelijke relaties tussen personen regelt, zoals
huur, koop en hypotheek.
3) Rechtspersonenrecht
Een rechtspersoon is een organisatie of onderneming die een zelfstandig
leven leidt in het recht. Hoe een rechtspersoon, zoals een naamloze
vennootschap (nv), besloten vennootschap (bv), stichting of vereniging, moet
worden opgericht en wie het binnen de rechtspersoon voor het zeggen
hebben, wordt beschreven in het rechtspersonenrecht.
Twee belangrijke wetboeken in het burgerlijk recht zijn het Burgerlijk Wetboek (BW),
waarin de rechten en plichten staan beschreven van burgers op het terrein van het
personen- en familierecht, vermogensrecht en het rechtspersonenrecht, en het
Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). Dit wetboek bevat het
procesrecht.
Staatrecht Bestuursrecht
Burgerlijk
Strafrecht
recht
, Het jeugdrecht is het geheel van rechtsregels dat de positie van jeugdigen regelt. Dit
jeugdrecht is geen eigen rechtsgebied en het valt ook niet onder één rechtsgebied.
Het jeugdrecht bevat onderdelen uit het bestuursrecht, strafrecht en burgerlijk recht.
1.4 Materieel recht en formeel recht
Het materieel recht bevat de rechten en plichten van burgers, het formeel recht geeft het
procesrecht. Het formeel recht regelt de wijze waarop het materieel recht gehandhaafd
wordt. Het bestuursrecht, strafrecht en burgerlijk recht maken onderscheid in materieel
en formeel recht.
1.5 Nationaal en internationaal recht
Ieder land is vrij om zijn eigen rechtsregels te maken. Dit wordt het nationaal recht
genoemd. Het internationale recht regelt de rechtsrelaties tussen verschillende landen. Dit
soort rechtsrelaties wordt doorgaans vastgelegd in internationale verdragen. De invloed
van het internationaal recht op het nationaal recht is de laatste 25 jaar sterk toegenomen.
