Week 1A
Inleiding en beginselen van burgerlijk procesrecht
Leerdoelen
Na dit college:
1. weet u hoe het vak Burgerlijk Procesrecht is opgebouwd en ingericht;
2. heeft u een overzicht van de inhoud van de cursus; en
3. kent u de beginselen van het burgerlijk procesrecht en kunt deze toepassen in een casus.
Het vak BPR
1. Burgerlijk procesrecht
2. Voorgeschreven literatuur en jurisprudentie
3. De praktijk: procesdossier Houthuyzen/De Wit
4. Tentamen
5. Nestor (Student Portal)
• Studieprogramma (§ 4 Ten Geleide) • Onderwerpen
• Literatuur en jurisprudentie
Het vak BPR
Een studiewijzer:
1. Bestudeer voorafgaand aan de twee hoorcolleges per week de daarbij opgegeven stof
(literatuur én jurisprudentie).
2. Volg alle colleges.
3. Stel vragen en stel ze TIJDIG.
4. Neem alle stof en het procesdossier nog eens door.
5. Maak het tentamen.
Inleiding BPR
Definities van het Burgerlijk procesrecht:
• “Tanden van het burgerlijk recht”
• “Gereedschapskist van de civiele jurist”
• Burgerlijk procesrecht als ‘sluitstuk’ van het burgerlijk recht
• Functies van burgerlijk procesrecht
Ervoor dat het materiele recht verwezenlijkt wordt
Voorkomen van eigenrichting
• Belang voor de praktijk
Inleiding BPR
Uit het vak Burgerlijk Recht 1
Een verbintenis kent drie elementen:
Inleiding BPR Voorbeelden vermogensrecht
• A vordert nakoming van de (in zijn ogen) tussen hem B gesloten overeenkomst. B ontkent
verplichting.
• In de Franse krant C wordt een voor de Engelse D beledigende tekst geplaatst. D vordert
schadevergoeding
- Voor welke rechter? Zie HvJEG 7 maart 1995 (Shevill, Sdu-bundel nr. 13)
Inleiding BPR
Voorbeelden personen- en familierecht
• A is in gemeenschap van goederen gehuwd met B en wil van hem scheiden (art. 1:150 BW)
• C en D willen de minderjarige E adopteren (art. 1:227 BW)
• Zoon F wil zijn dementerende moeder G onder curatele laten stellen (art. 1:379 BW)
Inleiding BPR
Bronnen van burgerlijk procesrecht
• Nationaal
- Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) (KEI?) - Wet op de Rechterlijke Organisatie
(RO)
- Burgerlijk Wetboek (BW)
- Andere wetten in formele zin (o.a. ATW, WGBZ, Gw) - Procesreglementen
• Internationaal
- Verdragen (o.a. EVRM, BUPO)
- Europese Verordeningen (o.a. EEX-Vo en Bet-Vo)
Inleiding BPR
Rechtsingang: dagvaarding en verzoekschrift KEI: Procesinleiding
• Dagvaarding: Tweede Titel van het Eerste Boek
• Verzoekschrift: Derde Titel van het Eerste Boek
Dagvaarding -> conclusie van antwoord -> comparitie
Wanneer gebruik je de keiprocedure:
- Vorderingszaken met verplichte procesvertegenwoordiging bij de rechtbanken Midden-
Nederland en Gelderland; (dus geen kanton/verzoekschrift)
- Vorderingszaken bij de Hoge Raad
- Project stilgezet in april 2018
- Wet van 3 juli 2019 (Stb. 2019/241, i.w.tr. Stb. 2019/247)
- N.B.: ‘KEI’ is niet geheel ‘afgeschaft’!
Inleiding BPR
Rechtsingang: dagvaarding of verzoekschrift?
• Verzoekschrift: Art. 261 lid 2 Rv: ‘uit de wet voortvloeit’
• Dagvaarding: Art. 78 Rv
• Verkeerd gekozen? Art. 69 Rv
• Art. 70 Rv: afbakening met bestuurs(proces)recht
Beginselen
Beginselen van burgerlijk procesrecht – overzicht (deel van) artikel 6 EVRM
• Recht op toegang tot de rechter
- EHRM 9 oktober 1979 (Airey/Ierland, Sdu-bundel nr. 2) :
Recht op toegang tot de rechter moet niet alleen theoretisch mogelijk zijn,
maar moet ook praktisch kunnen worden uitgevoerd
• Onpartijdig en onafhankelijk gerecht
• Recht op eerlijke behandeling
• Behandeling en uitspraak in het openbaar • Resultaat binnen redelijke termijn
Beginselen Onpartijdig en onafhankelijk
• Onafhankelijk t.o.v. andere staatsmachten (Montesquieu)
• Verankerd in bijv. artt. 116 en 117 Gw
• Onpartijdig: subjectief en objectief
Subjectief: de rechter stelt zich actief partijdig op. Hij laat ter zitting duidelijk blijken
dat hij het verhaal van de ene partij volstrekt niet gelooft en van de andere wel
terwijl daar nog niet genoeg aanknopingspunten voor zijn.
Objectief: schijn van partijdigheid. Het gevoel komt op bij een van de partijen dat de
rechter partijdig is.
• Register van nevenfuncties
• Wraking en verschoning (art. 36 e.v. Rv)
Beginselen
Eerlijke behandeling
• Hoor en wederhoor (belangrijkste beginsel van het burgerlijk procesrecht)
• Processuele gelijkheid (‘equality of arms’)
• Motivering beslissing (art. 121 Gw; art. 30 Rv)
Beginselen
Hoor en wederhoor
• Audite et alteram partem
• Gecodificeerd in art. 19 Rv
• HR 18 december 1987 (Schook/Vergeer, Sdu- bundel nr. 26) (rechters van het hof kwamen
zelf tot de conclusie dat iets geen bedrijfspand was omdat ze er zelf twee x heen waren
gegaan. De rechtsvraag was dan ook of het pand een bedrijfspand was ja of nee. De HR zei
dat de rechters niet hun beslissing hadden mogen baseren op hun eigen waarnemingen
geheel buiten de procedure om, zonder dat partijen zich daarover hadden kunnen uitlaten
• HR 26 september 2003, NJ 2004/460 (Regiopolitie/Hovax)
• ‘Tenzij uit de wet anders voortvloeit’ (bijv. art. 279 lid 1 jo. art. 700 Rv)
Beginselen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marloesmarloes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.