Digitalis purpurea (vingerhoedskruid)
- Versterkt de werking van het hart
- Chemische stof bindt aan molecuul in de hartspier
Digoxine en digitoxine → hartglycosiden
Fysiologische werking:
- Positief inotroop → Contractiekracht hart omhoog
- Negatief chronotroop → Hartfrequentie daalt
- Negatief dromotroop → geleiding daalt
Moleculaire werking:
Digoxine:
- Ca2+ en cAMP = second messenger → zorgen dat de cel doet wat hij moet doen
- Meer Ca2+ = meer samentrekking
- Bijvoorbeeld stimulatie adrenoreceptor (toediening adrenaline)
Digitalis → blokkade van Na+/K+-ATPase → intracellulair Ca2+ neemt toe (meer contractie)
Plasmaconcentratie digoxine bepalen
- Instellen juiste dosis
- Diagnose van digoxine toxiciteit
- Vastellen van compliance van patiënt → meewerken en op tijd medicijnen innemen
etc.
Non-compliance is een algemeen probleem vooral bij ouderen
Therapeutisch venster → 1,0-2,6 nmol/L
Digoxine heeft een geringe therapeutische index
Algemene farmacologie
Therapeutisch venster is belangrijk
- Juiste concentratie → goede werking, met weinig bijwerkingen
- Te laag en te hoog is niet goed (te weinig werking, of te veel bijwerkingen/toxische
effecten)
Hoe meet je dit?
- Vaak in bloed (zegt niks over de plek van werking van het geneesmiddel)
,Welke geneesmiddelen hebben per definitie geen bijwerkingen?
→ Middelen voor substitutie → bijvoorbeeld hormonen: insuline, schildklierhormoon
Maakt het lichaam normaal gesproken zelf aan, hierdoor geen bijwerkingen.
Homeopathische middelen → hebben alleen een placebo-effect, geen moleculair effect (en
dus ook geen bijwerkingen) (farmacologie staat lijnrecht tegenover homeopathie)
PK – beschrijft verloop van de concentratie geneesmiddel in het lichaam (farmacokinetiek)
- Opname, verdeling, metabolisme en uitscheiding
- “Wat het lichaam doet met het geneesmiddel”
PD – beschrijft verband tussen de concentratie geneesmiddel en de werking in het lichaam
(farmacodynamiek)
- Werking - moleculair en fysiologisch
- “Wat het geneesmiddel doet met het lichaam”
Farmacokinetiek
1. Vrijzetten geneesmiddel uit dosering
2. Absorptie uit maag-/darmkanaal
3. Verdeling over compartimenten → in vaten/ buiten vaten/ binden aan plasma
eiwitten
4. Metabolisme
5. Excretie uit lichaam (meeste via nier, renale uitscheiding)
Geneesmiddelen vaak oraal → het liefst intraveneus → je weet precies hoeveel je aan een
patiënt geeft (infuus) (dit zit dus ook gelijk in het bloed)
Opname in darm → via poortader naar lever = First pass effect (1e passage door de lever)
Wanneer een middel een hoog first pass effect heeft → vaak een groot deel in de lever al
geïnactiveerd
First-pass metabolism → verwijdering van geneesmiddel na orale toediening voordat het de
systemische circulatie bereikt (dit gebeurt door de lever)
Passage door biologische membranen
- Meestal intracellulair (niet intercellulair = tussen cellen door)
- Veel lipofiele farmaca: passieve diffusie
Gefaciliteerde diffusie (hydrofiele farmaca) (altijd hoge naar lage concentratie)
, - Kanaal (ionen)
- Carrier/transporter (glucose)
Actief transport (kan tegen gradiënt in)
- Transporter
- Pomp (Na+/K+)
Passieve diffusie
- Afhankelijk van concentratiegradiënt
- Meeste farmaca tamelijk lipofiel
- Veel farmaca zijn elektrolyten (base/zuur)
- Alleen passage van niet-geïoniseerde vorm
- Verhouding bepalen met Henderson-Hasselbalch → pH = pKa + log(base / zuur)
- Opname is afhankelijk van pH
Concentratie base en zuur is vaak niet bekend, maar kijken naar de verhouding
Negatief geladen gaat niet goed door membraan → niet geïoniseerde vorm gaat makkelijk
door membraan
pH maag is 1.4
pH plasma 7.4
Fictief geneesmiddel heeft een pKa van 4.4
pKa is constant → kan niet veranderen
pH wisselt wel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 01sanne. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.