Een goed gestructureerde en uitgebreide samenvatting van de werkcolleges van de cursus Omgaan met Erfgoed. Bevat zowel aantekeningen van de werkcolleges als notities van de literatuur.
Alle werkcolleges
Week 1..............................................................................................................................................2
Week 1
Verzamelen & indelen
In de loop van de geschiedenis waren er drie manieren om verzamelingen te organiseren:
- Kosmologisch
- Systematisch
- Chronologisch
Kosmologisch
In het artikel De vorstelijke Kunst – und Wunderkammer van schrijft Elisabeth Scheicher over
de historische ontwikkeling van verzamelen (verwerven, ordenen, presenteren) tot het
ontstaan van kunst- und Wunderkammern. Dit begrip ontstond in de 16e eeuw uit een
combinatie van de termen: Kunstkammer ‘kabinet met kunstvoorwerpen’ en
Wunderkammer ‘kabinet met wonderlijke dingen’. In het Nederlands wordt het
rariteitenkabinet genoemd. De kunst- und wunderkammer bevatte natuurlijke en artificiële
objecten van over de hele wereld.
Voorlopers van de kunst- und Wunderkammer zijn de verzamelingen van Hertog van Berry
en de estudes van Karel V. Uit bewaarde inventarissen blijkt wat ze verzamelde. Berry deelde
eerst in op gebruik en materiaal, daarna op herkomst. Karel V categoriseerde naar locatie,
herkomst. De goed geordende verzameling weerspiegelde de kosmos, met Karel V als
middelpunt. De kern van de verzameling waren de estudes of studeerkamers, de voorloper
van de Italiaanse scrittoio of studiolo.
In de 15e eeuw ontstonden in Italië onder bewind van de Medici’s verzamelingen gebaseerd
op de uomo universale, waarmee de bezitter zijn verbondenheid met de wereld en het
universum toonde. Het universele karakter van de verzameling reflecteert ook de
gevarieerde herkomst van de verzameling.
Studiolo, Palazzo Vecchio
De’ Medici’s hadden in Palazzo Vecchio in een studiolo met een decoratieprogramma die de
kosmos symboliseerde. Borghini ontwierp het decoratieve programma volgens een
ordeningsprincipe: de kosmos was het hoofdthema en natuur en kunst stonden centraal.
2
, OmE
1. Het gewelf: natuur & Prometheus (vertegenwoordiger van kunst)
o De grote wereld: de natuur
Personificaties van elementen: water, vuur, aarde, lucht
Putti verbeelde kwaliteiten: warm, koud, vochtig, droog
o De kleine wereld: de mens
Vier temperamenten: sanguinisch, melancholisch, flegmatisch,
cholerisch
Seizoenen
2. De wanden: ontdekking van de natuur en de vaardigheid haar te bewerken
o Kunst en kunstenaar
De Kunst- und Wunderkammer werden beschouwd als eenheid, die de schijnbaar ongelijke
kosmos weerspiegelen. Met God als oorsprong. Naturalia en artificalia stonden niet los van
elkaar. Ook moesten de objecten getuigen van overzeese betrekkingen en invloeden van de
bezitter, oftewel zijn macht. Collecties werden verworven door: erven, verwerven en zelf
vervaardigen.
Naturalia werd verzameld op basis van aantrekkingskracht zoals a) exotische vindplaats, b)
abnormale vorm of c) exemplarisch. En op basis van wonderbaarlijke of geneeskrachtige
eigenschappen.
Systematisch
In de 17e en 18e eeuw veranderde de ordering van kosmologisch naar taxonomie, een
systematische ordening. In Systéme Figuré des connaissances humaines (1751) heeft Diderot
in een schematisch overzicht de structuur van kennis verbeeld in drie takken:
1. Memoire - geheugen - histoire (verhaal)
2. Reden – filosofie
a. Natuur
b. Mens
c. God
3. Verbeelding - poëzie
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper meralmaas. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
