Dit is een samenvatting van de kenmerkende aspecten van tijdvak 1, en tegelijkertijd ook een samenvatting voor H1 van het boek 'de Geschiedeniswerkplaats'. Alle belangrijke woorden zijn dik gedrukt waardoor je makkelijk de begrippen kan leren.
Kenmerkende Aspecten tijdvak 1 – VWO
Op basis van het methodeboek ‘de Geschiedeniswerkplaats’.
1. De levenswijze van jagers en verzamelaars
Volgens de traditionele rolverdeling was jagen een taak voor de mannen terwijl de vrouwen
verzamelde. De taken van de jagers waren vissen, jagen, kennis over het gebied werven. De
verzamelaars zorgden voor de kinderen en verzamelde noten bessen en ander plantaardig
eetbaar voedsel.
De groepen van jager-verzamelaars leefden in groepen die hooguit bestond uit tientallen
mensen. Ze waren nomaden, mensen die rondtrekken om aan hun voedsel te komen. Vaak
was er een basiskamp waaruit ze vertrokken. Ze vertrokken wanneer het gebied rondom het
basiskamp was uitgeput. De meeste jager-verzamelaars woonden in Zuid-Europa. Hier zijn
kunstuitingen gevonden zoals muurschilderingen en beeldjes.
2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
De landbouw ontstond eerst in Zuidwest-Azië, in een gebied genaamd de vruchtbare
halve maan. De vruchtbare halve maan bestaat uit delen van het tegenwoordige Syrië en
Irak. Omstreeks 10 000 v.C begonnen mensen hier voor het eerst erwten, tarwe en gerst
verbouwen. Vanaf 8000 v.C volgde de veeteelt met schapen, geiten, varkens, runderen
en paarden. Vanaf 4000 v.C werd de landbouw uitgebreid met soorten die lastiger zijn
zoals olijven en druiven.
Een oorzaak voor het ontstaan van de landbouw is klimaatverandering. Door het
ontstaan van een warmer klimaat konden granen en peulvruchten goed groeien. Mensen
ontdekten dat ze deze konden laten zaaien en groeien, waardoor ze genoeg te eten
hadden. Een tweede oorzaak voor het ontstaan van de landbouwsamenleving is de
afname van het aantal dieren waarop gejaagd kon worden.
Na het ontstaan van landbouw was er een overvloed aan voedsel. Eerst was het nog een
aanvullend middel, maar na een tijd konden mensen op een plek blijven. Doordat
mensen op een plek bleven ontstond er een nieuwe soort samenleving: de agrarische of
landbouwsamenleving. Dit is een voorbeeld van een sedentaire leefwijze, een leefwijze
waarbij mensen op een vaste plek blijven wonen.
3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
De meeste boeren in de prehistorie leefde samen in kleine dorpen. Pas vanaf 3500 v.C
ontstonden de eerste beschavingen en steden. De steden konden ontstaan doordat de
landbouw in de vruchtbare rivierdalen van de Eufraat en de Tigris genoeg opleverde om een
deel van de bevolking vrij te stellen van het boeren bestaan. Een tweede oorzaak was dat
ere voor het leven langs de rivier samenwerking en organisatie nodig was. Op deze manier
ontstonden landbouw-stedelijke samenlevingen.
Doordat niet iedereen een boer hoefde te zijn, konden mensen gaan focussen op een taak.
Zo kon iemand zich specialiseren tot smid. Economisch gezien was dit ook een voordeel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juffrouwannemijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
