College aantekeningen
Samenvatting Huisvesting deel 1 en 2 prof Maes
- Vak
- Instelling
Dit zijn mijn lesnotities van alle lessen van Prof Maes van het vak 'Huisvesting en Bioveiligheid'
[Meer zien]Voorbeeld 6 van de 107 pagina's
Voorbeeld 6 van de 107 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
vetstudent16
Voorbeeld van de inhoud
HUISVESTING ENBIOVEILIGHEID
D. Maes, F. Van Immerseel, J. Dewulf
Kato Stepman – academiejaar ’21-‘22
,
, Deel 1: Stalklimaatbeheersing
Dierenhuisvesting
- Historiek: pluimvee > varken > rund à worden ook het meest intensief gehouden,
laatste jaren ook meer aandacht voor paard en de kleine huisdieren
- 4 invalshoeken: de 4 E’s
® Economisch: energieverbruik, prestaties dieren (groei, melk, aantal eieren), …
® Ecologisch: emissies, inplanting van de stal in de omgeving, …
® Ergonomisch (arbeidsgemak)
® Ethologisch, inclusief diergezondheid à voldoen aan de gedragingen van de
dieren, minimale behoeften zeker bedekken
à Meestal niet onafhankelijk van elkaar, regelgeving
- Dierenarts
® Relatie met diergezondheid & dierenwelzijn
® Wetgeving kennen à vooral naar dierenwelzijn toe
Invloed van huisvesting op het dier
- Infectieziekten
® Ademhalingsaandoeningen
® Mastitis, diarree
® Locomotieproblemen vb kwaliteit van de roosters
® …
- Zoönosen en voedselveiligheid
® Salmonella (hygiëne), antibioticumgebruik, …
- Dierprestaties
® Landbouwhuisdieren: groei, vruchtbaarheid, melkproductie, …
® Sportdieren
- Dierenwelzijn
® Bewegingsvrijheid: kunnen ze goed bewegen? En is dat op een goede vloer?
® Letsels
® Luchtkwaliteit: kan irriterend zijn voor ADH
Relation of ‘five freedoms/ requirements’ to housing à welzijn˜ huisvesting
FREEDOM RELEVANCE OF HOUSING
From hunger and thirst Feed and drinking water installation
From physical and thermal discomfort Stable climate, laying area
From pain, injuries and disease Stable climate, housing conditions
To explore normal behaviour Availability of space, animals of same
species, enrichment
From anxiety and psychical suffering Group allocation, housing conditions
Het is essentieel om goed de omgeving van de dieren te observeren
à For every mistake we make by not knowing, we make 10 mistakes by not looking
à Omgeving kan zeer uiteenlopend zijn
, Hoofdstuk 1: fysische elementen van de massa- en
energiebalans in de stal
Stallucht
Lucht: 78% stikstof, 21% zuurstof, 0-7% waterdamp, 0,03% CO2 + sporen edelgassen
Stallucht: idem + stalgassen, stof
Karakteristieken
- Vochtigheid
- Temperatuur
- Soortelijk gewicht – volume
- Enthalpie of energie-inhoud
Luchtvochtigheid
Absolute vochtigheid = massa (g) waterdamp per massa (kg) droge lucht
Relatieve vochtigheid à % (0-100) à vaker
- Hoeveelheid waterdamp die lucht bevat in vergelijking met maximum hoeveelheid
waterdamp die lucht kan bevatten
- Max. hoeveelheid ~ temperatuur:
® Bij 5°C à 5 g/kg à 5/5 = 100% verzadigd
® Bij 30°C à 30 g/kg à 5/30 = 17% verzadigd
- Maat voor drogend vermogen of kans op condensatie
Luchtvochtigheid en temperatuur
Hoe hoger de temperatuur, hoe
meer absolute vochtigheid er
aanwezig kan zijn
Hoge verzadiging à opwarmen à
minder verzadigd
,Verloop van relatieve (links) en absolute vochtigheid (rechts) tijdens de verschillende
maanden van het jaar (ter illustratie)
dus niet denken dat de lucht in de
zomer droog is
Soorten gewicht vochtige lucht
- Vochtige lucht: lichter dan drogere lucht (contra-intuïtief)
- Warme lucht: duidelijk lichter dan koude lucht
- Bovenaan stal:
® Warme en vochtige lucht
® Soms condens: vochtig, koude dakoppervlakken (bv lichtdoorlatende platen)
- Soortelijk gewicht = 1/soortelijk volume
- 1m3 droge lucht = +/- 1,2 kg
Enthalpie of energie-inhoud van vochtige lucht
Lucht: combinatie van:
- Droge lucht (zonder waterdamp)
- Waterdamp
Energie-inhoud: combinatie van:
- Voelbare (sensibele) warmte à worden we gewaar
- Verborgen (latente) warmte à warm water dat wordt omgezet naar damp (energie!)
Enthalpie (h) vochtige lucht (niet vanbuiten leren, gaat hij niet vragen)
Omzetting water à waterdamp: kost warmte!
h: enthalpie (J kg-1 )
cd: soortelijke warmte droge lucht (1,005 kJ kg-1 K-1)
t: temperatuur (°C)
mm: absoluut vochtgehalte (kg kg-1 )
cm: soortelijke warmte waterdamp (1,860 kJ kg-1 K-1)
cI: verdampingswarmte (2500 kJ kg-1)
, Principe evaporatieve koeling (adiabatisch bevochtigen)
Water onder nevelvorm mengen met lucht à verdampt tot waterdamp
Verdamping onttrekt warmte aan omgeving à temperatuur daalt (2500 kJ om 1 liter water
om te zetten in damp)
à Dus gaan naar een koelere, vochtigere lucht
à Lucht voelt kouder aan maar is wel vochtiger, vooral effectief wanneer initiële lucht lage
RV heeft
à Kan het verschil maken tussen hittestress, of geen hitte-stress (en alle negatieve effecten
die daarmee gepaard gaan
- Lucht door lamellenbord thv inlaat
(energie-neutraal)
- Water wordt verneveld in lamellen
- Binnenkomende lucht frisser,
maar vochtiger
Evaporatieve koeling en energie-inhoud lucht
Energie-inhoud voor en na het
koelen is hetzelfde
Binnen: 20/80 door meer
vocht (latente warmte)
Cooldownsysteem bij melkvee (gelijkaardig principe)
- Verneveling van water in de stal à vermindert gevolgen van hittestress
® Temperatuur: 5-7°C lager
® Relatieve vochtigheid: + 5-10%
- In combinatie met gebruik ventilatoren à zodat de extra hoeveelheid vocht weg
geventileerd kan worden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vetstudent16. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,19. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81397 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen