Samenvatting
Samenvatting politiek journalistiek eerste jaar
- Instelling
- Fontys Hogeschool (Fontys)
In dit document staat de basiskennis voor het tentamen Politiek voor eerste jaars journalistieke studenten.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
PolitiekBelang van politiek
Er zijn regels nodig anders kiest iedereen voor zichzelf —> chaos
Het zorgt voor een geordende samenleving.
Radicale anarchisten en marxisten:
Staat is niet de oplossing voor geweld, maar juist de oorzaak.
Shared space: minder regels, meer eigen verantwoordelijkheid —> zo let je
meer op inplaats van blind vertrouwen (minder chaos)
Je spreekt van een staat als:
1. Grondgebied, met begrenzing
2. Bevolking
3. Gezag, soevereiniteit (zelfstandig bestuur)
Na de Tweede Wereldoorlog meer staten
Circa van 50 naar 200, komt door dekolonisatie.
Soorten staten:
• Dictatuur (oligarchie) vs democratie
• Nachtwakersstaat (weinig bemoeienis overheid, zorgen alleen voor
veiligheid), verzorgingsstaat, totalitaire staat (geen eigen keuzes)
• Eenheidsstaat (centraal + onderliggend bestuur, maar de centrale beslist
voorbeeld land = NL) vs federale staat (een centrale overheid
bijvoorbeeld VS)
• Republiek (aangewezen) vs monarchie (één hoofd vaak door terreur)
Plato —> weinig mensen in staat voor politiek leiderschap, lange scholing
nodig.
Aristoteles —> zoveel mogelijk mensen bemoeien met bestuur.
Hobbes —> eerste taak staat is orde handhaven, 1 absolute heerser nodig.
Rousseau —> directe democratie, eigen regels bepalen
Montesquieu —> trias politica, democratische rechtsstaat
Constitutie omvat:
,• Omschrijving van de belangrijkste staatsorganen en hun onderlinge
verhoudingen.
• Klassieke grondrechten (‘’vrijheidsrechten’’).
• Sociale grondrechten.
Constitutie is basis van de rechtsstaat:
Een staat waarin ook de overheid aan regels gebonden is.
Ontstaan en kenmerken van de Nederlandse staat
Bevolking
De eerste ‘’bewoners’’ 250.000 - 400.000 jaar geleden.
Nu wonen er 17 miljoen mensen (2016), groei naar mogelijk 18,4 miljoen in
2060. Dit zal voornamelijk komen door migratie.
Diversiteit: zuilen, multiculturalisme.
—> altijd al geweest in Nederland. Dit komt door toevluchtsoord voor
gelovige (vrijheid), dekolonisatie, arbeid en politieke vluchtelingen.
Circa 20% allochtonen (circa 10% niet-Westerse).
Samenstelling bevolking religie:
• niet kerkelijke 51%
• Katholieke 24%
• Protestant 15%
• Islamitisch 5%
• Overige 5%
Nederland vergrijst dus politiek moet stelsel hierop aanpassen.
Grenzen en soevereiniteit
Het Heilige Roomse Rijk
—> West, Oost, Midden
Alleen in West centraal gezag vanuit Parijs.
Veel kleine staten —> De Nederlanden
Middeleeuwen: versnipperende macht
• Lappendeken van rivaliserende graafschappen, heerlijkheden, hertogen
• Zelfstandige positie van steden
• Feodalisme, op grondbezit gebaseerde macht
• Kerkelijk gezag: kloosters, abdijen (die kregen geld van boeren)
, • Privileges voor de standen: adel en geestelijkheid, later ook de burgerij
14e/15e eeuw—> beperkte centralisatie. (Ontstaan Bourgondische
Rijk)
Vorst breiden zijn macht uit en kreeg hier alles over te zeggen, maar zo’n
groot rijk kan je niet in je eentje besturen. (Filips de Goede, Karel De Stoute)
Ontstaan van eerste overkoepelende staatsinstellingen:
• Hofraad (adviesraad, later Raad van Staten), ambtenarij
• Stadhouders en landvoogden (vertegenwoordigers van de vorst in een
gewest of deel van het rijk)
• Gewestelijke standenvertegenwoordigers (‘’Provinciale Staten’’)
• Centraal overleg van de staten (‘’Staten Generaal’’)
Uitbereiding Bourgondische Rijk
—> Door twee huwelijken komen Rijken bij elkaar onder gezag van Karel V.
De breuk met Spanje
1579
Unie van Atrecht: zuidelijke gewesten verklaren zich loyaal aan Filips II en
aan het katholicisme.
Unie van Utrecht: noordelijke gewesten sluiten defensieverdrag tegen
Spanje.
1581
Plakkaat van Verlating: definitieven breuk met Filips II.
Republiek der Zeven Provinciën
Na de breuk met Filips II wordt geen geschikte nieuwe vorst gevonden.
—> ze gaan verder als een verbond van soevereine gewesten.
Kenmerken van de Republiek
Statenbond met gedeelde soevereiniteit:
• Macht bij de provincies (Provinciale Staten) en de steden.
• Staten-Generaal verantwoordelijk voor:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosalievanzijp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,74. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67447 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen