Samenvatting van het boek "Psychologie van arbeid en organisatie - mensen en hun werk" van John Arnold en Ray Randall (5e editie). Bevat alle stof voor het inleidingsvak Arbeid in jaar 2 op HSLeiden.
Psychologie van arbeid en organisatie
Mensen en hun werk – John Arnold en Ray Randall
Periode 3
H1. Arbeids- en organisatiepsychologie – een inleiding
1.1 Theoretische psychologie en arbeidspsychologie
Beschreven aandachtsgebieden binnen de theoretische psychologie:
Biopsychologie: relatie tussen lichaam en geest en de bijbehorende hersenactiviteit
hierbij.
Cognitieve psychologie: gedachteprocessen, informatie onthouden, enzovoorts.
Ontwikkelingspsychologie: de manieren waarop mensen groeien en veranderen.
Sociale psychologie: hoe gedragingen, gedachten en emoties invloed uitoefenen op
en beïnvloed worden door andere mensen.
Persoonlijkheidsleer: onderzoeken hoe mensen psychologisch van elkaar
verschillen.
Alle vijf de disciplines dragen ideeën bij aan de arbeids- en organisatiepsychologie.
1.2 Vijf tradities in de psychologie
Er zijn vijf tradities binnen de psychologie die organisatiepsychologie anders definiëren:
Psychoanalyse: legt de nadruk op onbewuste psychologische conflicten die de
persoonlijke effectiviteit op het werk kunnen verminderen. De verklaring wordt vaak
gezocht in de kinderjaren.
Persoonlijkheidsleer: het richt zich op het meten van persoonlijkheidskenmerken.
Deze zouden over het algemeen redelijk stabiel zijn. Hieruit kwam de Big Five, die
bestaat uit extraversie, neuroticisme, altruïsme, consciëntieusheid en openheid voor
nieuwe ervaringen. Het heeft met name invloed op werving en selectie.
Fenomenologie: gericht op hoe mensen de wereld om hen heen ervaren. De
optimistische kant heet ook wel het humanisme. Het komt terug in theorieën over
motivatie en het ontwerp van werktaken. Ook komt het idee terug dat iemands
interpretaties van gebeurtenissen belangrijk zijn.
Behaviorisme: het is gericht op observeerbaar gedrag en situaties die bepaalde
gedragingen uitlokken. Er wordt veel gebruik van gemaakt in de arbeids- en
organisatiepsychologie, bijvoorbeeld door belonen, straffen en imitatie.
Sociaal-cognitieve theorie: deze theorie is gericht op hoe onze gedachteprocessen
worden gebruikt om sociale interactie en andere sociaalpsychologische fenomenen te
interpreteren. Het gaat uit van het wederkerig determinisme, namelijk dat de mens
beïnvloedt word, maar ook de omgeving zelf kan beïnvloeden. Ook zijn self-
efficcacy en het gebruik van schema’s belangrijk.
, 1.3 Arbeids- en organisatiepsychologie vandaag de dag
Vraagstukken die spelen binnen die arbeidspsychologie:
Selectie en assessment van personeel.
Training.
Evaluaties en loopbaanontwikkeling.
Organisatiegroei en –verandering.
De interactie tussen mens en machine.
Consultatie en persoonlijke ontwikkeling.
Ontwerp van de werkomgeving, gezondheid en veiligheid.
Werknemersrelaties en motivatie.
Strategiewijzigingen en herstructurering.
1.5 Veranderingen op de werkvloer die de arbeidspsychologie beïnvloeden
Er zijn vijf belangrijke recente veranderingen op de werkvloer:
Trends op de werkvloer: het is tijdens een financiële recessie belangrijk om extra
aandacht te besteden aan het welzijn van het personeel. Ook zijn veel bedrijven al
enige tijd bezig met het inkrimpen van het personeelsbestand en wordt de productie
vaak verplaatst naar ontwikkelingslanden. Deze trends worden ook wel
arbeidsintensivering genoemd. Bovendien zijn er demografische trends, bijvoorbeeld
dat er meer mensen na hun 65ste blijven werken en zijn er veranderde opvattingen
over de rol van specifieke groepen in de samenleving, zoals vrouwen.
Arbeidstrends en arbeidspsychologie: de gevolgen van veranderingen op het werk
voor de mens worden in kaart gebracht.
Technologische veranderingen: de invloed van nieuwe technologie en
telewerken op het werk, welzijn en individuele en collectieve prestaties.
Balans tussen werk en privé: de werk-privébalans is belangrijk. Daarnaast wordt
er onderzoek gedaan naar rollenconflict.
Diversiteitsmanagement: het in dienst nemen van werknemers die verschillend zijn
op bepaalde gebieden, zoals sekse, leeftijd, seksuele geaardheid, enzovoorts.
H6. Werkattitudes en de werkrelatie
6.1 Wat is een attitude?
Een attitude is een bepaalde regelmatigheid in iemands gevoelens, gedachtes en neigingen
om op een bepaald aspect van zijn omgeving te reageren. Het bestaat uit drie componenten:
Het doel van een attitude is het voorspellen van gedrag.
6.2 Hoe worden attitudes gemeten?
Attitudes worden bijna altijd gemeten met vragenlijsten die de respondent zelf invult. Het
probleem hierbij is dat respondenten sociaal wenselijke antwoorden kunnen geven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JoyceHldrs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,38. Je zit daarna nergens aan vast.
