Samenvatting
Samenvatting lichamelijk functioneren 4
- Instelling
- Christelijke Hogeschool Ede (CHE)
In deze samenvatting staat alle stof voor LF in het vierde blok
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 58 pagina's
Voorbeeld 4 van de 58 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Lichamelijk functionerenLeertaak 1
Hoofdstuk 8.1
Functies van het zenuwstelsel:
- Meet het interne en externe milieu
- Integreert informatie van de zintuigen
- coördineert gewilde en ongewilde reacties van orgaanstelsels
Het zenuwstelsel kan in twee grote gedeelten worden verdeeld:
- Het centrale zenuwstelsel → hersenen, ruggenmerg
- Functie → integreert en coördineert de verwerking van sensorische informatie
en het doorgeven van impulsen naar de spieren.
- Het perifere zenuwstelsel → zenuw weefsel buiten het CZS
- Functie → Alle communicatie tussen het CZS en de rest van het lichaam. Het
PZS geeft dus motorische impulsen af.
De sensorische informatie die door zintuigen en receptoren wordt geregistreerd wordt
doorgegeven door het afferente gedeelte van het PZS naar het CZS→ het CZS zendt
motorische impulsen door middel van het efferente gedeelte van het PZS naar effectoren
(spieren en klieren)
Het efferente gedeelte in het PZS wordt onderverdeeld in het:
- somatische zenuwstelsel dat skeletspieren aanstuurt.
- autonome zenuwstelsel/visceromotorische systeem dat zorgt er voor dat
automatische & onwillekeurige regulering van glad
spierweefsel/hartweefsel/klierwerking/vetweefsel.
Het Autonoom zenuwstelsel bestaat uit een
- sympathisch gedeelte
→ versnellen van de hartslag
- parasympathische gedeelte
→ verlagen hartslag
Hoofdstuk 8.2
Het zenuwweefsel bestaat uit twee soorten cellen:
- Neuronen
→ dit zijn de basiseenheden van het zenuwstelsel, bij alle neurale functies
communiceren neuronen.
- Neuroglia
→ dit is het steunweefsel van het zenuwstelsel bestaat uit een fijn ondersteunend
netwerk waarin neurogliacellen bevinden.
,Neuronen
Onderdelen van een neuron:
- een cellichaam
- een celkern en een kernlichaampje
- organellen die energie leveren en organische verbindingen vormen
- De groepen ruwER en vrije ribosomen → lichaampjes van Nissl dit zorgt voor
de grijze stof die te zien is in de hersenen
- vertakte dendrieten
- ontvangen binnenkomende signalen
- axon
- geleidt uitgaande signalen
- synaps knoppen
- elke synaps knoop communiceert met een andere cel
Indeling van neuronen naar bouw:
- Multipolair neuron
→ heeft 2 of meer dendrieten en één axon. Alle motorische zenuwcellen zijn
multipolair.
- Unipolair neuron
→ lopen dendrieten en het axon in elkaar over. De meeste sensibele neuronen van
het perifere zenuwstelsel zijn unipolair.
- Bipolaire neuronen
→ hebben twee uitlopers, één dendriet en één axon. De bipolaire neuronen komen
voor in speciale zintuigen.
Functionele indeling van neuronen:
- Sensibele neuronen
→ ook wel afferente neuronen genoemd. De sensibele neuronen ontvangen
informatie vanuit zintuigcellen die het uit- en inwendige milieu waarnemen en de
informatie doorgeven naar de andere neuronen in het CZS.
Er zijn twee soorten receptoren: de somatische zintuigen en proprioceptoren.
De somatische zintuigen registreren informatie uit de buitenwereld in de vorm van
temperatuur, reuk, zicht, evenwicht. De proprioceptoren registreren positie en
beweging van skelet spieren en gewrichten, zoals activiteiten van het spijsverterings-
, ademhalings-, bloedvaten- , uitscheidings- , en voortplantingsstelsel en de
gewaarwording van druk en pijn.
- Motorische neuronen
→ ook wel efferente neuronen genoemd. Ze geleiden impulsen vanuit het CZS naar
andere weefsels en organen. De perifere doelcellen waarmee ze in verbinding staan
worden effectoren genoemd omdat ze reageren door iets te doen.
- Schakelcellen
→ Schakelcellen bevinden zich in de hersenen en ruggenmerg. Ze zijn
verantwoordelijk voor het doorschakelen van sensorische informatie en voor de
coördinatie van motorische activiteit. Ook spelen ze een rol bij alle hogere functies
zoals het geheugen.
,Neuroglia
Neuroglia worden in het CZS en PZS aangetroffen.
Er zijn vier typen neurogliacellen in het CZS:
- Astrocyten
→ grootste en talrijke neurogliacellen. Ze geven chemische stoffen af die nodig zijn
voor het handhaven van de bloed-hersenbarrière die in het CZS circulatie isoleert.
Door deze stoffen worden de haarvaten ondoorlaatbaar. Astrocyten hebben een
structureel raamwerk voor neuronen en verrichten reparaties in beschadigde
zenuwweefsels.
- Oligodendrocyten
→ De dunne, lange uitlopers zijn rond axonen gewikkeld waardoor myeline bestaat.
Myeline dient als elektrische isolator en verhoogt de snelheid waarmee een
actiepotentiaal zich langs de axon geleidt. De axonen die met myeline bedekt zijn
worden gemyeliniseerd genoemd, de kleine openingen worden insnoeringen van
Ranvier genoemd. Axonen zonder myelineschede worden ongemyeliniseerd
genoemd. Myeline is rijk aan vetten en kleuren glanzend wit.
- Microgliacellen
→ Microgliacellen zijn fagocyterende cellen die zijn ontstaat uit witte bloed cellen. Ze
verrichten beschermende functies zoals het uitsluiten van celfragmenten en
ziekteverwekkers.
- Ependymcellen
→ Bekleden het centrale kanaal van het ruggenmerg en de compartimenten van de
hersenen, deze holtes zijn gevuld met cerebrospinale vloeistof(CSF). De bekleding
van epitheelcellen wordt het ependym genoemd. Op sommige plaatsen vormt het
ependym CSF en op andere plaatsen helpen trilharen de circulatie van CSF in het
CZS.
In het PZS zijn twee typen neurogliacellen:
- Satellietcellen
→ omgeven en ondersteunen cellichamen, zoals de astrocyten.
- Schwann-cellen
→ Deze cellen omgeven elke axon buiten het CZS. Elke plek waar een schwann-cell
een axon omgeeft wordt het buitenste oppervlak het neurilemma genoemd. Een
schwann-cel kan wel gedeelten van verschillende ongemyeliniseerde axonen
omgeven.
Organisatie van neuronen in het zenuwstelsel:
In het PZS:
- Cellichamen van neuronen bevinden zich in ganglia
- De witte stof van het PZS bevat axonen die samen gebundeld zijn in zenuwen
In het CZS:
- Een verzameling cellichamen van zenuwcellen wordt centrum genoemd als deze een
duidelijke afgrenzing heeft heet het een kern. Gedeelte van het hersenoppervlak zijn
bedekt met een dikke laag grijze stof → hersenschors of neurale cortex.
- De witte stof van het CZS bevat bundels van axonen ook wel banen genoemd.
, - Banen verbinden de centra van de hersenen met de rest van het lichaam. Sensibele
banen geleiden informatie zintuigen naar verwerkingscentra. Motorische banen
beginnen in centra in het CZS die betrokken zijn bij de motorische activiteit en
eindigen bij de skeletspieren.
Leertaak 2
Hoofdstuk 8.11
Het autonome zenuwstelsel en het somatische zenuwstelsel geleiden motorische impulsen
naar perifere effectoren die deel uitmaken van het efferente gedeelte van het PZS.
In het SZS en worden de skeletspieren direct door motorische neuronen aangestuurd.
In het AZS is het CZS altijd door een tweede motorisch neuron van de perifere effector
gescheiden. De motorische neuronen van het AZS en CZS → preganglionaire neuronen
sturen axonen, preganglionaire vezels naar de autonome ganglia buiten het CZS. In deze
ganglia zijn de axonen van de preganglionaire neuronen via synapsen met ganglionaire
neuronen verbonden. De axonen van deze neuronen verlaten de ganglia en innerveren de
hartspier, gladde spieren, klieren en vetcellen.
Het AZS bestaat uit twee gedeelten;
- Sympatische zenuwstelsel → vormen preganglionaire vezels van de thoracale en
lumbale ruggenmerg. De preganglionaire vezels zijn kort en en de postganglionaire
lang. Het sympatische deel stimuleert de stofwisseling in de weefsels.
- In het parasympatisch deel van het AZS ontspringen de preganglionaire vezels
aan de hersenen en de sacrale segmenten van het ruggenmerg. Ze vormen
synapsen met neuronen in de terminale ganglia bij de doelorganen. De
preganglionaire vezels zijn lang en de postganglionaire kort. Het parasympatisch
deel is het rustsysteem.
Alle preganglionaire autonome vezels zijn cholinerg: bij hun synaptische eindknop geven ze
acetylcholine af. De effecten zijn altijd stimulerend.
Postganglionaire parasympathische vezels zijn cholinerg maar het effect is stimulerend en
remmend, afhankelijk van de aard van de receptor.
De meeste postganglionaire sympathische vezels geven noradrenaline af. Neuronen die
Natrium afgeven worden adrenerg genoemd. De effecten zijn meestal stimulerend.
8.11.1 Het sympatische zenuwstelsel
Het sympatische gedeelte van het AZS bestaat uit:
- Preganglionaire neuronen die tussen de segmenten van T1 en L2 van het
ruggenmerg binnenkomen. Korte axonen
- Neuronen in de ganglia nabij de wervelkolom. Er zijn twee typen sympathische
ganglia: gepaarde en ongepaarde. Gepaarde ganglia aan beide zijden van de
wervelkolom bevatten neuronen die effectoren in de lichaamswand en in de
borstholte aansturen. Ongepaarde prevertebrale ganglia ventraal gelegen ten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anne-marijnzijderveld. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60281 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen