ONCOLOGIE
BMO leerjaar 1, periode 4
Cheyenne vanKraaij
2021
,Inhoud
Les 1: The nature of cancer....................................................................................................................2
Campbell chapter 5.6, 15.4, 17.5 en 18.5...........................................................................................2
Les 2: Multi step tumourgenesis.............................................................................................................7
Campbell 18.5.....................................................................................................................................7
Les 3: Cell cycle control and immortalization.......................................................................................11
Campbell concept 12.3.....................................................................................................................11
Korte samenvatting.......................................................................................................................14
Les 4: TSG en DNA repair......................................................................................................................16
DNA schade......................................................................................................................................20
Les 5: Tumor oncogenes and gfr...........................................................................................................22
Les 6: Treatment of cancer...................................................................................................................27
Na de screening................................................................................................................................28
Immunotherapie in de toekomst......................................................................................................30
1
,Les 1: The nature of cancer
Campbell chapter 5.6, 15.4, 17.5 en 18.5
Kanker is een verzameling van honderden ziektes. Er wordt gekeken naar de ernst van de
kankervorm door de zogenaamde survival range, ofwel hoeveel jaar de vorm van kanker gemiddeld
overleefd wordt.
Onocologie VS pathologie
Pathologie is de ziekteleer ofwel the study of disease/suffering. Onocologie is een sub-discipline van
pathologie.
Een tumor ontstaat doordat de cellen beschadigd raken, voornamelijk het DNA. Er zijn twee
verschillende typen beschadigingen:
1. Reversible injury; Deze is omkeerbaar en de cellen kunnen zich dus herstellen
2. Irreversible injury; Deze beschadigingen kunnen niet ongedaan worden wat leidt tot de dood
van de cellen.
Cel dood kan ook weer in twee verschillende varianten worden opgedeeld:
1. Necrose; Hierbij zwelt de cel op, waardoor het celmembraan klapt en de cel inhoud naar
buiten kan. Dit geeft een hoop troep en zorgt vaak voor een ontstekingsreactie. Dit zorgt
voor afsterving door bijv. te weinig bloedtoevoer bij bijv. diabetes, of bevriezing.
2. Apoptosis; Geprogrammeerde celdood dit zorgt voor no cel rupture ofwel het niet uit elkaar
vallen van de cel en geen inflammation ofwel geen
ontsteking. De cel wordt dus netjes opgeruimd door
fragmentatie. Dit wordt gedaan door fagocytose die de
macrofagen uitvoeren. Apoptosis wordt gebruikt bij het
vormen van vingers en kikkervisjes die de staart verliezen.
Oorzaken van cel beschadiging (cel injury)
Hyproxia: te weinig zuurstof
Physical agents: zoals een mechanisch trauma, extreme
temperaturen, verandering van de atmosferen druk,
radioactieve straling, elektrische schokken
Chemical agents en drugs
Ontstekingen (infectious agents) bijv. de ziekte van Crohn en
darmkanker
Immunologic reactions
Genetic defects
Nutritional imbalances bijv. te weinig van bepaalde
voedingsmiddelen binnen krijgen
De mogelijke reacties op celschade
Het lichaam kan verschillende aanpassingen doen om het effect van
de reversible cel injury te minimaliseren.
Hyperplasia; Dit is een toename van het aantal cellen. Dit is
dus het geval bij tumoren.
Hypertrophy; Het aantal cellen blijft gelijk, maar de cellen
worden groter dit is bijv. het geval bij een sporthart. De cellen
in het hart worden groter.
Atrophy: Een afname van het cel volume en de cel functie. De
cellen verschrompelen als het ware.
2
, Metaplasia; Dit is de verandering van differentiatie bijv. bij maagzuur die het epitheel van het
slokdarm dat gaat lijken op het maagepitheel dat wel bestand is tegen het zuur.
Intracellular accumulation and storage of products in abnormal amounts; bjiv. Vetophoping
in de lever door chronisch alcoholgebruik.
Hyperplasia kan zowel fysiologisch als pathalogisch zijn, wanneer het pathologisch wordt spreken we
over Neoplasia of een tumor. Letterlijk is een neoplasia dus een pathologische hyperplasia is eigenlijk
een tumor.
Tumoren en de definitie van kanker
Wanneer er sprake is van pathologische
hyperplasia ofwel neoplasia is er altijd sprake van
een tumor, maar een tumor is niet altijd kanker.
Een tumor wordt pas benoemd tot kanker
wanneer deze kwaadaardig is.
Kanker is dus een malignant tumor, ofwel een
kwaadaardige tumor ofwel een snelgroeiende
tumor. Een benign tumor is ookwel een
goedaardige tumor ofwel een langzaamgroeiende
tumor en dus geen kanker. Goedaardige cellen
blijven binnen de basale lamina terwijl kwaadaardige cellen hierbuiten komen, dus verspreid niet
verder buiten het lichaam.
Melanoom: Een vorm van huidkanker die voorkomt bij bijv. kwaadaardige moedervlekken.
Premier: Met welke vorm of variant van kanker/tumor hebben we te maken?
Secundair: In welk stadium is de kanker/tumor op dit moment?
FOBT: De Fecal Occult Blood Test wordt uitgevoerd voor de diagnose van darmkanker. Door in de
ontlasting op zoek te gaan naar mogelijke bloedresten. Dit kan een aanwijzing zijn voor darmkanker
en hierbij wordt verder onderzoek dus geadviseerd.
Baarmoederhalskanker (Baarmoederhals = Cervix Uteri) wordt onderzocht door een uitstrijkje.
Hierbij wordt achterhaald of er sprake is van een HPV (humaan papillomavirus) infectie hebt
aangezien deze twee bijna altijd samen gepaard gaan.
Bij prostaatkanker wordt er onderzoek gedaan naar het PSA (prostatic specific antigen) wordt
onderzocht in bloed en mogelijk urine.
Hoe ouder je wordt hoe groter de kans op kanker is. Vaak is er bij oude mensen wel ergens in het
lichaam kanker aanwezig doordat bijna alles kankerverwekkend is. Denk hierbij aan alcohol, roken,
zonlicht, verschillende stralingen. Dit veroorzaakt allemaal celschade.
Carcinoom: Dit betekend het ontstaan vanuit het epitheel.
Adeno: Betekend vanuit een klierepitheel.
Dit resulteert samen tot een Adenocarcinome.
Tumorcellen zijn wat groter, hebben een grotere kern, niet een egale ronde vorm etc. Ook kunnen ze
meerdere nuclei bevatten ofwel nucleolus.
Histologisch: In het weefsel, In de vorm van levercoupes bijvoorbeeld.
Cistologisch: Losse cellen, te verkrijgen door bijvoorbeeld een uitstrijkje.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cheyennevankraaij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.