BLOK 4 Huid, bewegingsapparaat, nieuwvormingen en
verouderingen
Huid en bewegingsapparaat
Cytologie is celleer
Cel is kleinste levende eenheid van organisme
Cel bestaat uit :
- Celmembraan : half doorlatend (sommige cellen laat die door andere niet)
- Protoplasma
- Kern (nucleus) zitten de chromosomen : 46 (in menselijke cel)
Bevatten genen ( de drager van de erfelijke aanleg )
Celdeling :
Gedurende hele leven door celdeling nieuwe cellen
Jonge mensen : productie meer als afbraak
Volwassenen (25jr) : productie evenveel als afbraak
Ouderen : productie minder afbraak
Twee soorten celdeling :
- Mitose = gewone celdeling vind plaats in hele lichaam
de kern verdubbelt zich en cel splitst in tweeën
uit één cel ontstaan twee dochter cellen met normale
hoeveelheid chromosomen
- Meiose = reductiedeling vind plaats in geslachtscellen ;
zaadballen & eierstokken
Verloopt in 2 stappen ;
1. Aantal chromosomen worden gehalveerd
2. 4 voorplantingscellen :
4 rijpe zaadcellen bij man
1 rijpe eicel bij vrouw
Erfelijkheid :
Erfelijke factoren zijn opgeslagen in de genen, geven positieve en minder gunstige
eigenschappen door.
Elk embryo 46 chromosomen : 23 van vader en 23 van moeder.
Geslachtscellen van vrouw XX
Geslachtscellen van man XY
Geslacht van kind wordt bepaalt door de zaadcel van de vader
Sterke en zwakke genen :
- dominant = overheersende
- recessief = meelopende
De huid
Bestaat uit 3-lagen
, BLOK 4 Huid, bewegingsapparaat, nieuwvormingen en
verouderingen
Opperhuid (epidermis) bestaat uit 80% huidschilfers
Lederhuid (dermis) opgebouwd uit bindweefsel (maakt huid sterker)
Onderhuids bindweefsel (subcutis) onderhuidbindweefsel veel vet, bloedvaten en
zenuwen.
Epidermis
Meerlagig epitheel : geen bloedvaten
Buitenste laag = hoornlaag : verhoornde dode cellen bij elkaar gehouden door talg
en zweet
Onderste deel : slijmlaag met kiemlaag (moederlaag)
Hierin veel celdeling : groei van onderaf (celdeling vind plaats in kiemlaag )
In cellen van moederlaag melanine = bruin pigment.
Dermis
Bindweefsel : veel vezels . stevigheid huid
Bevat veel structuren :
- Bloedvaten (voeden en zuurstof)
- Zintuigcellen en zenuwuiteinden (pijn voelen)
- Haarwortels met talgklieren (bescherming)
- Gladde spiervezels (rekbaarheid van huid)
- Zweetklieren (koelen ons)
Subcutis
Bindweefsel : losmazig
Verbindt de huid met de spieren
Structuren :
- Bloedvaten
- Zenuwvezels
- Vet -> stootkussen & energie
Functie van de huid
Bescherming :
- Tegen mechanische geweld
- Tegen binnendringen van bacteriën, virussen e.d.
- Tegen straling
- Tegen uitdroging
Temperatuurregeling d.m.v.
- Doorbloeding
- Zweetklieren
Zintuigfunctie
- Koude/warmte, tas/druk, pijn
Vorming vit D. o.i.v. zonlicht (Vit D. -> botvorming)
Bijzondere vormsels :
Haren : haarwortel in haarzakje; aan basis van haarzakje de haarpapil. Van hieruit
groei
Nagels : dode cellen met veel hoornstof
Zweetklieren : in dermis en soms subcutis
Talgklieren : in dermis -> huid vettig houden
Melkklieren (mammae) : grootste deel bestaat uit steunweefsel (vetweefsel en
ander bindweefsel), klein deel uit klierweefsel.
, BLOK 4 Huid, bewegingsapparaat, nieuwvormingen en
verouderingen
Houding en beweging :
Kraakbeen :
- Tussenstof is vrij vast, maar wel vervormbaar
- Kraakbeencellen liggen in groepjes, ingekapseld
- Geen bloedvaten
Soorten kraakbeen :
- Hyalien kraakbeen (glasachtig) : bekleding van gewrichtsvlakken en verbinding
tussen ribben en borstbeen. (dit soort kraakbeen zit aan het uiteinde van een bot
en is hardste soort bot)
- Elastisch kraakbeen : oorschelp, strottenhoofd
- Vezelig kraakbeen : tussenwervelschijven, symfyse (tussenwervelschijven,
drukbestendig)
Functie van kraakbeen :
Soepel laten verlopen van de bewegingen in de gewrichten
Belangrijke rol bij vorming van veel botstukken m.n. lengtegroei van
pijpbeenderen
Soepele verbinding tussen sommige botstukken
Geeft vorm aan bepaalde lichaamsdelen
Beenweefsel (botweefsel) :
Bot bestaat uit kalk
Tussencelstof zeer vast en niet vervormbaar
Tussencelstof bevat bloedvaten (door voeding) en vezels (hierdoor toch enige
vervormbaarheid
Botten bestaan uit 2 delen :
- Compact deel : cellen dicht tegen elkaar
- Sponsachtig deel : veel kleine holten waarin rood beenmerg > bloed
Botten worden omgeven door beenvlies (periost) bevat veel bloedvaten en
zenuwen (rol bij dikte groei)
Soorten beenderen :
Platte beenderen : bevatten vnl sponsachtig weefsel met buitenlaag van compact
bot is plat en breed. (bijv. schouderbladen, schedel en heupbeenderen )
Pijnbeenderen : bevatten een hol middenstuk (gevuld met geel beenmerg) met 2
uiteinde : hierin de groeischijf (epifyse) bij jeugdigen is geel door vet.
Onregelmatige beenderen : bijv. hand en voet wervels.
Functie van het skelet :
Geeft steun en vorm aan lichaam
Bescherming van organen
Aanhechtingsplaats van spieren
Zorgt samen met spierstelsel voor bewegingsmogelijkheid
Vorming van bloedcellen
(volwassenen : 206 botten / baby’s : 350 botten moeten nog in elkaar groeien)
Verbindingsmanieren van botten :
Onbeweeglijke beenverbinding : v.b. botten van schedel
Beweeglijke beenverbinding :
- D.m.v. kraakbeen v.b. tussen ribben en borstbeen
- D.m.v. kraakbeen vezels v.b. schaambeenderen
- Gewricht
~ strafgewricht (weinig beweging mogelijkheid)
~ rolgewricht (draait de een om de ander)
~ scharniergewricht (één kant op knie/elle boog)
~ zadelgewicht (twee loodrecht op elkaar staande vlakte)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittdrunen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.