Samenvatting Hersenen en gedrag
bijeenkomst 1 introductie
Gedrag
Psychologie Er zijn oneindig veel vragen te stellen over ons gedrag en wat eraan ten
grondslag ligt! De Psychologie is een wetenschap die zich ermee bezighoudt! In de loop van
de tijd zijn veel verschillende psychologische stromingen ontstaan die allemaal een eigen
visie hebben op gedrag en op hoe het kan worden verklaard.
Darwin zag in 1859 ook de ontwikkeling van de evolutionaire psychologie.
Nature-nurture debat: hoeveel van ons gedrag is door onze genen bepaald en hoeveel van
onze omgeving:
Nature: alle eigenschappen die in je genen zitten en die je erft van je familieleden.
Nurture: alle eigenschappen die aangeleerd zijn vanuit je omgeving en door je
opvoeding.
De neuropsychologie is verwant aan de biologische psychologie en evolutionaire
psychologie.
Biologische psychologie (nature):
Mens is een (on)beschreven blad.
Erfelijke bagage is vastgelegd bij de conceptie.
Gedrag en gedachten, emoties en motieven worden altijd samengesteld met de
biologische processen in het lichaam. Zo kan gedrag worden veroorzaakt door bijv.
een virus, erfelijke gen, cel afwijking, te veel of tekort aan hersenen- en
lichaamsstofjes zoals neurotransmitters en hormonen.
Zonder hersenen is gedrag niet mogelijk
Mensen zijn het product van een langdurige evolutionaire geschiedenis (Darwin
evolutietheorie). Gedrag van mensen kan begrijpelijk gemaakt worden door het te
plaatsen binnen evolutie.
Stof tot nadenken: zijn wij ons brein, is wat we doen de vrije keuze?, tot welke mate
houdt je jezelf verantwoordelijk voor de dingen die je doet?
Evolutionaire psychologie (nurture):
, Hersenen zijn net als alle andere onderdelen van het lichaam, de uitkomst van een
evolutionair proces.
Daaruit volgt dat, al is iedereen uniek, ieders geest ook kenmerken heeft die terug te
vinden zijn bij alle andere mensen. Deze worden d.m.v. natuurlijke selectie (Darwin)
doorgegeven van generatie op generatie omdat ze helpen bij overleving en voortplanting.
Deze universele kenmerken van de menselijke geest, psychologische adapties (=
aanpassingen), zorgen ervoor dat onze gedragsmogelijkheden gereduceerd worden tot
een beperkt aantal acties.
Psychologische adapties zijn complex, bestaan uit verschillende onderdelen, zijn
functioneel gespecialiseerd en talrijk, snel, automatisch en onbewust.
(TENTAMENOEFENVRAAG)
Massive modularity hypothesis: het brein is een collectie van instincten die geadapteerd
is om evolutionair significante problemen oplossen. (snel en gepast reageren op een
slang of ontrouwe partner). Is universeel
Darwin’s theorie
Die dieren die het beste zijn aangepast aan hun natuurlijke omgeving, zullen het
gemakkelijkst voedsel kunnen vinden, zich beter kunnen verdedigen tegen aanvallers,
beter bestand zijn tegen parasieten en soepeler weten om te gaan met de eisen van het
klimaat en meer gezonde nakomelingen produceren dan minder goed aangepaste
soortgenoten. Dit heet natuurlijke selectie of survival of the fittest. Fit betekend passend
Adapties van eigenschappen die niet bijdragen aan overleving en voortplanting zijn te
onderscheiden door:
Complex van aard
Bestaan uit verschillende onderdelen
Werken automatisch
Hebben een duidelijke functie (TENTAMENOEFENVRAAG)
Darwins Seksuele selectie: dieren die niet goed zijn aangepast overleven alsnog.
Bepaalde kenmerken, hoe onhandig ook, doen het goed bij het andere geslacht en
worden zo doorgegeven. Vrouwen willen sterkste/mooiste mannetje. Moet zo goed
mogelijke kansen hebben om zich verder voort te planten. Doordat vrouwen de mooiste
mannen worden geselecteerd blijven mooie soorten voortbestaan(pauw).
Seksuele dimorfisme: seksuele selectie heeft meer invloed op uiterlijk en gedrag van
mannetjes dan op vrouwtjes (pauw). Mooiste blijven over.
Na Darwin:
Meer inzicht in erfelijkheid
Onderzoek naar de adaptieve waarde van diergedrag (ethologie)
Inclusive fitness: het gaat niet alleen om het individu maar ook om genetische
verwantschap
Vergelijkende psychologie: gedrag van mens en dier vergelijken
Cumulatieve cultuur: we nemen niet alleen dingen van elkaar over maar
brengen ook verbeteringen aan.
Shared intentionality: samen iets doen en bereiken.
Cognitieve archeologie: op basis van vondsten een beeld vormen van voorouders.
Kritiek op de evolutionaire psychologie
Niet alles draait om instincten
Niet te toetsen, verklaringen achteraf
Naturalistic fallacy: het idee dat men wat men in de praktijk aantreft ook juist vindt
Te veel nadruk op de genen en nog te weinig kennis over epi-genetica: het tot expressie
komen van genen in samenspel met de omgeving
Ons brein in een Notendop
, Bij al onze gedragingen, gewaarwordingen, ervaringen, gedachten en gevoelens is ons brein
betrokken! Naar schatting 80 miljard neuronen en ongeveer evenveel gliacellen
Grijze stof: celkernen. Informatieverwerking.
Witte stof: uitlopers. Informatieoverdracht.
Functie neuronen: overdracht zintuigelijke, motorische en interneuronale informatie.
Gliacellen: steuncellen, structuur/stevigheid, aanvoer voedingsstoffen, opruiming
afval, isolatie axonen (myseline), wegwijzen, vorming bloedhersenbarriere,
bufferfunctie.
Neuronen
Onze neuronen en hun verbindingen bepalen
ons gedrag en wie we zijn.
Er zijn heel veel verbindingsmogelijkheden,
soms heeft 1 cel wel 150.000.
Bijeenkomst 2 werking van het brein
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Anoukvanbalen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.
