In dit document heb ik het boek 'Beatrijs' van schrijver Diederik van Assenede uitgewerkt. Het is een goed te lezen boek. Het is misschien wel een van de meest gelezen boeken vóór 1880. Niet saai of flauw. Het document bevat alle aspecten voor je boekverslag.
Succes en veel leesplezier!
Introtekst
Na zeven jaar keert de non Beatrijs terug in het klooster waaruit ze met haar
jeugdliefde is gevlucht; het lijkt alsof ze niet weg is geweest.
Samenvatting
Beatrijs is een jonge non die in het klooster de taak van kosteres vervult. Voor ze het
klooster in ging had ze een vriend op wie ze hevig verliefd was. Ze schrijft hem een
brief waarin ze hem vraagt haar op te komen zoeken. Dat doet hij. Ze spreken elkaar
en maken een nieuwe afspraak: Beatrijs zal weggaan uit het klooster. Hij vertrekt
naar de stad om kleding voor haar te kopen. Enkele dagen later is het zover. Beatrijs
trekt haar habijt uit en legt deze met de sleutelbos op het Maria-altaar, zo is ze er
zeker van dat de andere nonnen deze spullen zullen vinden en er niets kwijt zal
raken. In de tuin onder de egelantier ontmoeten de twee geliefden elkaar. Beatrijs
schaamt zich voor haar onderjurk, maar haar geliefde geeft haar de prachtige kleren
die hij gekocht heeft. Samen vertrekken ze even later te paard. Bij een mooie plek in
het bos aangekomen, vraagt hij haar de liefde met hem te bedrijven. Beatrijs
reageert verontwaardigd:
'Wat segdi,' sprac si, 'dorper fel, Soudic beeten op tfelt, Ghelijc enen wive die wint
ghelt Dorperlijc met haren lichame?' (r. 346-349)
Beatrijs wil best met hem vrijen maar dan 'Op een bedde wel ghemaect'. Haar vriend
verontschuldigt zich voor zijn ongemanierdheid.
Zeven jaar leven ze gelukkig en ze krijgen twee kinderen. Helaas is na deze tijd het
geld op en haar geliefde houdt het voor gezien, hij vertrekt en laat Beatrijs met de
kinderen achter. Omdat Beatrijs nooit een vak heeft geleerd, kan ze niet aan de kost
komen. Ze besluit daarom de prostitutie in te gaan. Gedurende zeven jaar verdient
ze haar geld door haar lichaam te verkopen in het veld. Toch vergeet ze niet iedere
dag het Ave Maria te bidden.
Na zeven jaar besluit Beatrijs terug te gaan naar de streek waar ze vandaan komt. In
de buurt van het klooster vraagt ze bij een weduwe onderdak voor de nacht. Ze
raken aan de praat en Beatrijs wint informatie in over het klooster. Ze zegt dat er
verhalen de ronde doen over de vroegere kosteres, deze zou ooit gevlucht zijn uit het
klooster. De weduwe wil er echter niets van weten: in het klooster wonen de
vroomste nonnen die men zich maar voor kan stellen en zeker de kosteres is een
voorbeeld voor ieder mens. Nog nooit heeft zij haar taken verzaakt, behalve wanneer
ze ongesteld was. 's Nachts krijgt Beatrijs van een stem te horen dat ze terug moet
keren naar het klooster. Ze denkt dat het de duivel is. Pas als ze nog twee keer de
opdracht krijgt om naar het klooster te gaan, geeft ze eraan toe. De deuren staan
open en op het Maria-altaar liggen haar spullen. Niemand blijkt Beatrijs gemist te
hebben, omdat Maria al die jaren in de gedaante van Beatrijs haar taken
overgenomen heeft. Ondertussen zit de weduwe opgescheept met twee kinderen die
hun moeder missen.
, Ze besluit naar het klooster te gaan om te vragen wat ze moet doen. Daar krijgt ze te
horen dat de kinderen niets te kort mogen komen: als ze iets nodig hebben, dan
kunnen ze het komen halen. Beatrijs is weer kosteres, maar op zekere dag krijgt ze
een visioen: een man met witte kleren heeft een dood kind op zijn arm en met zijn
andere hand gooit hij steeds een appel omhoog om het kind te vermaken. Beatrijs
vraagt waarom hij dat doet, met een dood kind hoeft hij toch niet te spelen. De man
zegt dat het kind de appel niet ziet, zoals God niet ziet dat Beatrijs weer vroom aan
het werk is. Pas na de biecht is God op de hoogte van Beatrijs' berouw en kan hij
vergeving schenken. Als de abt zijn bezoek aan het klooster brengt, biecht Beatrijs
haar belevenissen op. De abt reageert verbaasd. Hij zegt dat hij het een leerzaam
verhaal vindt voor alle mensen en hij besluit het te gebruiken in zijn preken. Hij zal
wel haar naam veranderen zodat Beatrijs niet herkend zal worden. De abt neemt de
twee kinderen van Beatrijs mee om ze onder te brengen in een klooster, waar het
twee vrome geestelijken zullen worden. Het verhaal eindigt met een oproep tot gebed
voor Maria.
Onderwerpen
Het thema van Beatrijs is dat Maria je helpt in nood. Wie bidt tot Maria kan Haar als
zijn Vriendin rekenen. Maria treedt op als advocaat bij God. God kan Zijn Moeder
niets weigeren en als Zij voor je pleit, zal God Haar Haar zin geven. Omdat Beatrijs
iedere dag tot Maria gebeden heeft, heeft Zij haar geholpen zodat op het laatst alles
weer goed komt en Beatrijs vergeving zou kunnen krijgen van God.
Een belangrijk motief is het voorkomen van getallen. In de Middeleeuwen kende men
een bijzondere symboliek toe aan getallen. Ieder getal had zijn eigen betekenis. Het
opvallendste getal is zeven. Zeven is een heilig getal en dus leeft Beatrijs zeven
vette jaren met haar vriend en zeven magere jaren alleen met haar kinderen
(vergelijk dit met Genesis 41, waarin Jozef in Egypte ook zeven vette en zeven
magere jaren voorspelde). Ook het getal twee heeft een betekenis: het is het getal
van het aardse, van het zondige. Beatrijs krijgt twee paar kleren van haar vriend als
ze uit het klooster vlucht. Daarnaast houdt Beatrijs twee kinderen over aan haar
zondige handelingen. Als Beatrijs in het huis van de weduwe een stem hoort, dan
vraagt ze of ze de stem nog eens zou kunnen horen. Als het bij twee keer blijft, dan
is de duivel aan het woord. Gelukkig komt er nog een derde oproep. Drie is een heilig
getal vanwege de heilige drie-eenheid. God bestaat uit drie entiteiten: God de Vader,
God de Zoon en de Heilige Geest. Beatrijs logeert drie nachten bij de weduwe.
Daarom ook moet de stem die Beatrijs hoort een stem van God zijn, want God roept
drie keer als Hij een opdracht geeft. Zo kreeg Karel de Grote in het verhaal Karel
ende Elegast ook drie keer een oproep om uit stelen te gaan. Het getal drie komt nog
een keer voor: drie keer handelt Beatrijs uit liefde. De eerste keer verlaat ze uit liefde
voor haar vriend het klooster. De tweede keer prostitueert ze zich uit liefde voor haar
kinderen, zodat zij niets te kort zouden komen en de laatste keer keert ze uit liefde
voor Maria terug het klooster in. Maria was de moeder van Jezus en toch was zij
maagd gebleven. De Latijnse woorden voor 'maagd' en 'moeder', virgo en mater
bestaan ieder uit vijf letters, net als de naam Maria zelf. Het getal vijf is daarom het
getal van Maria. Beatrijs begint met de regel 'Van dichten comt mi cleine bate', de
eerste letter van deze zin is de V, het Latijnse teken voor het getal vijf. Regels vier tot
en met acht hebben ook iets bijzonders. Het zijn regels die over Maria gaan:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daandieteren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
