Een volledige samenvatting voor het vak 'Inleiding in het Recht'. Per week in twee delen (voor de 2 lessen per week) de uitgewerkte klas notities, opgegeven literatuur samenvatting, uitgewerkte leerdoelen.
1.1 Wat is recht? Functie, onderscheid, bronnen
Ik leer het onderscheid tussen de 5 vakgebieden te onderscheiden en het recht in te delen.
Definitie, indeling, en functie van het recht worden geadresseerd.
Verschillende rechtsbronnen worden behandeld.
Na deze les kan ik:
● verschillende rechtsgebieden onderscheiden;
● uitleggen wat het verschil is tussen publiekrecht en privaatrecht;
● uitleggen; materieel en formeel recht;
● uitleggen wat het verschil is tussen nationaal recht en internationaal recht;
● uitleggen wat het verschil is tussen objectieve rechten en subjectieve rechten;
● uitleggen welke rechtsbronnen er zijn en deze gebruiken;
● uitleggen hoe jurisprudentie tot stand komt en wordt gebruikt in de rechtspraktijk;
● bovenstaande leerdoelen toepassen op een gegeven casus
Notities:
Functie van het recht
Een mechanisme om verhoudingen tussen mensen te regelen. Conflicten tussen hen voorkomen of
oplossen. Aldus: vrede bewaren.
- Normatieve functie
Gedragsregels/normen die zo belangrijk zijn in een maatschappij dat ze als rechtsregels
vastgesteld worden
- Geschiloplossende functie
De rechterlijke organisatie oordeelt, eigenrichting is verboden
- Additionele functie
Vult in op plekken dat partijen zijn vergeten in te vullen
- Instrumentele functie
Niet toereikend als mensen over bepaalde onderwerpen overeenkomsten maken (zoals het
verkeer)
Materieel & Formeel recht
Materieel: Inhoudelijk van aard. Iedere regeling van een wetgever die bestemd is voor een onbepaald
aantal en dus niet bij name genoemde personen te gelden, een overheidsbesluit dat algemene regels
voor de burger bevat.
Formeel: De regels in die men moet volgen om het materiële recht te effectueren. !
Draagt altijd de naam wet ! Geeft de regels hoe een bepaald proces gevolgd dient te worden.
Wordt gemaakt door de formele wetgever (Staten Generaal en Regering).
1
, 2
Objectief recht & Subjectief recht
Objectief: bevoegdheden en verplichtingen voor iedereen, algemene regels in abstractie.
Subjectief: individuele bevoegdheden voor een bepaald persoon in een bepaalde situatie.
Publiekrecht
De verhouding tussen de burger en de overheid, en tussen overheidsinstanties onderling.
1. Staatsrecht
- Organisatie van een staat en de organen daarvan
- De Grondwet (Gw)
2. Bestuursrecht:
- Hoe de overheid uitvoert
- Algemene wet Bestuursrecht (AwB)
3. Strafrecht
- Gedrag van burgers beïnvloeden en consequenties aanbieden
- Materiëel: Wetboek van Strafrecht (Sr)
- Formeel: Wetboek van Strafvordering (Sv)
4. Volkenrecht
- Internationale regels (VN, EU)
Privaatrecht
Verhoudingen tussen burgers onderling, regels over personen en het vermogen van personen.
Geen derde (onafhankelijke persoon) die in actie komt bij geschillen.
Procederen: naar de rechter gaan om een geschil te laten beslechten.
1. Personen en familierecht
- Boek 1 BW
2. Erfrecht
- Boek 4 BW
3. Rechtspersonenrecht
- Gesloten systeem van rechtspersonen, de wet geeft aan wanneer een juridische entiteit
rechtspersoonlijkheid heeft
- Boek 2 BW
4. Overeenkomstenrecht/Verbintenissenrecht
- De overeenkomst, de arbeidsovereenkomst en de koopovereenkomst, de rechtmatige
en onrechtmatige daad
- Boek 6 BW
5. Arbeidsrecht
- Boek 7 BW
2
, 3
We maken verschillende onderscheiden:
1. Privaatrecht v. Publiekrecht
2. Nationaal v. internationaal recht (Soevereiniteit v. organizations)
3. Objectief v. Subjectief recht
4. Dwingend en aanvullend recht (niet mogen afwijken, afwijking akkoord in overeenkomst
partijen)
Bronnen van het recht
5 soorten:
1. De wet
2. Verdragen
3. Besluiten van volkenrechtelijke organisaties
4. Jurisprudentie
- Vonnissen (rechtbank), uitspraken (rechters&rechtscolleges) of arresten
(gerechtshof&hoge raad)
- Interpretatiemethoden: de hulpmiddelen bij het specificeren van de betekenis van een
woord/zinsnede
a. Grammaticale interpretatiemethode
b. Wetshistorische-
Wanneer nu een woord of zinsnede onduidelijk is, kan de rechter de
parlementaire stukken raadplegen teneinde na te gaan wat de wetgever over
het artikel waarin de onduidelijkheid staat, heeft betoogd.
c. Anticiperende-
Bij het formuleren van zijn regel baseert de rechter zich in dit geval op
toekomstig recht, op bijna-recht dus.
d. Rechtsvergelijkende-
Verwijst bij de beantwoording van de vraag hoe je een vaag woord of
onduidelijke zin in een (Nederlandse) wet moet lezen, naar een buitenlands
e. rechtsstelsel waarin de betreffende materie ook is geregeld.
f. Systematische-
Legt een woord of zinsnede uit een wettelijke bepaling uit aan de hand van de
regeling waarvan die bepaling onderdeel uitmaakt.
g. Teleologische-
Doet een beroep op de bedoeling die de wetgever met de regeling heeft gehad.
Met een beroep op deze bedoeling, geeft hij dan invulling aan woorden in de
tekst die niet (geheel) duidelijk zijn.
h. Overige-
Precedentinterpretatie:
Bij uitleg van onduidelijke bewoordingen in een wet verwijzen naar eerdere
uitspraken van rechters waarin die onduidelijke bewoordingen al zijn
uitgelegd.
Interpretatie naar redelijkheid en billijkheid:
Onduidelijke bewoordingen worden met een beroep op de redelijkheid en
billijkheid nader ingevuld.
5. Redeneerwijzen
Een bepaalde manier van denken om tot een bepaalde uitspraak te komen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lexiandor. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
