In deze samenvatting wordt de theorie van syllabus geschiedenis VWO 2021/2022 over Duitsland behandeld . De stof wordt behandeld van de Eerste Wereldoorlog tot de val van de Berlijnse Muur.
Vraag 1: wat leidde tot de opkomst van het
nationaalsocialisme en welke gevolgen had dit voor
Duitsland en Europa, 1918-1945?
k.a. 36 - De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
k.a. 37 - Het voeren van de eerste wereldoorlog EN verwoestingen op niet eerder vertoonde
schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij
oorlogvoering
OORZAKEN WOI
➔ weltpolitik (keizer de tweede?)
◆ Duitsland wilde een wereldrijk stichten
◆ Andere landen waren daarom in onvrede en hadden veel angst
➔ Militarisme
◆ Steeds meer focus op de ontwikkeling van het leger
◆ Wapenwet
◆ De landen waren sterker en eerder bereid om oorlog te voeren
➔ Bondgenootschappen
➔ Rivaliteit
◆ Door de industrialisatie waren de landen gefocussed op (de goederen van)
Afrika
➔ Nationalisme
Het startpunt van de oorlog was de aanslag op de oostenrijkse kroonprins in servië verricht
door een groep serviësche terroristen. Oostenrijk was boos en bracht een oorlogsverklaring
uit richting Hongarije met daarin de boodschap dat ze de daders binnen 24u moesten
leveren. Door de bondgenootschappen werd hier heel heftig op gereageerd en ontstond de
oorlog 28 jul. 1914 – 11 nov. 1918.
Duitsland wilde voorkomen aan twee kanten te vechten (du en fr) en ging eerst Frankrijk
veroveren om daarna naar Rusland te gaan. Frankrijk en Duitsland kwamen meteen in een
loopgravenoorlog wat niks op schoot. Dit duurde een aantal jaar.
WAAROM WAS WOI ZO HEFTIG?
➔ Nieuwe wapens
◆ Prikkeldraad, metrieurs, gevechtsvliegtuigen en gas
➔ Oorlogseconomie
◆ Vrouwen werkte in fabrieken (want alle mannen moesten het leger in)
◆ Al het geld ging naar de oorlog
k.a. 37 - Het voeren van de eerste wereldoorlog EN verwoestingen op niet eerder vertoonde
schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij
oorlogvoering
HOE KWAM DE EERSTE WERELDOORLOG TOT ZIJN EINDE?
➔ Herfst 1918 probeerde Duitsland een laatste aanval op de Franse frontline. Deze
aanval werd teruggedrongen en mislukte.
➔ Als gevolg hiervan kwamen de Duitse legerleiding erachter dat de kans dat ze deze
oorlog verliezen best reëel is.
◆ ze gingen veel handelen
➔ Het Duitse volk werd ontevreden
◆ mannen waren op
1
, ◆ voedsel was op
= Overal waren tekorten
➔ 9 november 1918 = socialistische revolutie (republiek van Weimar)
◆ de keizer werd afgezet (vluchtte naar NL)
◆ leiding ging naar de sociaal democraten en liberalen
➔ 11 november 1918 = wapenstilstand
◆ dolkstootlegende: de legende dat de sociaal democratische (linkse) regering
de Duitse soldaten aan het front een ‘dolkstoot in de rug’ zou hebben
gegeven door zich over te geven, terwijl de oorlog eigenlijk nog gewonnen
kon worden.
◆ de schuld van de wapenstilstand werd in de schoenen van de nieuwe
regering geschoven, omdat hun openlijk het besluit van een wapenstilstand
hebben genomen. De legerleiding (bij de realisatie dat ze misschien niet gaan
winnen) hebben dit achtergehouden. De kranten en het volk dachten dat er
nog hoop was en gaven de schuld aan de nieuwe leiding.
➔ 1919 = vredesverdrag van Versailles
REPUBLIEK VAN WEIMAR
Parlementaire democratie: een democratie waarbij de burgers via gekozen
vertegenwoordigers in het parlement (de wetgevende macht) invloed hebben op het beleid.
➔ Vanaf het begin instabiel, want
◆ erg veel tegenstanders (die allemaal niet in een democratie geloofde)
● Conservatisme elite
○ wouden een keizer
● Communisten
○ wouden een communistische revolutie als in Rusland
○ wouden een staat onder leiding van ‘raden’
● Extreem-rechtse nationalisten
○ wouden een groot Duits rijk met groot leger en sterke leider
◆ Weinig vertrouwen volk
◆ Verdrag van versailles → Dictaat van versailles
WAAROM WERD HET VERDRAG GEZIEN ALS EEN DICTAAT IN DUITSLAND?
➔ Alleen winnaars van WI kwamen samen voor het verdrag van Versailles
◆ winnaars: Engeland, Frankrijk, Italië, VS
◆ verliezers: Duitsland, O-H, Rusland
➔ Winnaars wezen alleen Duitsland als de schuldige aan...
◆ Alleinschuld
➔ Het volk ziet de Duitse regering als verantwoordelijk voor alle problemen die met het
‘verdrag’ mee kwamen
MAATREGELEN VAN HET VERDRAG VAN VERSAILLES
➔ Gebied afstaan (12%)
➔ Verbod op kolonien → allemaal afstaan
➔ Rijnland gedemilitariseerd
◆ Rijnland was het belangrijkste industrie terrein van Duitsland, dus dit
belemmerde ze economisch van de oorlog te herstellen
➔ Verbod op een groot leger
➔ Herstelbetalingen (aan Engeland en Frankrijk)
➔ Verbod op een alliantie met oostenrijk
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosreukers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.