hoe meet je welvaart?
1. Bruto binnenlands product per inwoner (bbp/hoofd) -> alle goederen en diensten
die in jaar geproduceerd worden gedeeld door aantal inwoners.
2. indeling van de beroepsbevolking -> primair, secundair en tertiair
3. VN-ontwikkelingsindex (welzijnsindex) -> hierbij let men ook op
levensverwachting en analfabetisme
problemen bij meten van welvaart
1. koopkracht verschilt per land
2. de inkomsten van de informele sector wordt niet meegerekend in statistieken van
economie. In veel arme landen is informele sector hoger.
3. sociale ongelijkheid is niet zichtbaar in het bbp/hoofd (inkomensverschillen)
4. regionale ongelijkheid is niet zichtbaar in het bbp/hoofd. Een oplossing daarvoor is
regionale binnenlands product
Centrumlanden -> rijke, vooral westerse landen
Semiperiferie -> landen die in de laatste twintig jaar flinke groei hebben doorgemaakt
Periferie -> armste landen
Deze drie vormen samen het wereldsysteem
Paragraaf 2 - patronen: bevolkingsspreiding en cultuurgebieden
De wereldbevolking is ongelijkmatig verdeeld -> bevolkingsspreiding
De meest dichtbevolkte delen van de wereld zijn Zuid- en Oost-Azië, West-Europa en de
oostkust van VS. Hier is de bevolkingsdichtheid dus hoog.
De verklaring voor bevolkingsspreiding is een mix van natuurlijke en sociaaleconomische
factoren:
1. natuurlijke mogelijkheden -> geschikt klimaat, vruchtbare bodems en veel water. (niet
te veel gebergte)
2. ligging -> hoe dichter bij economisch grote landen, hoe meer inwoners.
3. koloniale verleden -> als een land in het verleden veel kolonies had, is het vaak
dichter bevolkt.
, Cultuurgebied -> gebied met dezelfde cultuur.
Soms veranderen deze gebieden door inmenging van andere gebieden -> diffusie. Hierbij
worden cultuurgebieden niet ingenomen door een andere cultuur, er vindt cultuurvermenging
of acculturatie plaats hierbij nemen culturen bepaalde dingen wel en andere dingen niet over
van een andere cultuur.
Paragraaf 3 - patronen: de politieke en sociale wereldkaart
De manier waarop een staat wordt bestuurd -> politieke stelsel
Hierbij wordt gelet op demografisch gehalte, dit onderscheiden we in 3 vormen;
1. democratie -> burgers hebben door vrije verkiezingen veel invloed (vooral in
westerse landen).
2. beperkte democratie -> de bevolking wordt streng gecontroleerd door de overheid.
Ze hebben beperkte stemrecht; mogen alleen stemmen op 1 of 2 partijen die door
overheid zijn gekozen.
3. dictatuur -> land wordt bestuurd door 1 partij, een kleine minderheid of dictator. Ze
hebben weinig mensenrechten en politieke vrijheid.
Staten worden ook beoordeeld naar bestuurskracht. Als er weinig gezag van de regering is
is het een failed state.
Steeds meer staten gaan van bipolair -> multipolair. Groot machten spelen een grote rol in
het wereldsysteem. Hierdoor gaan kleine landen samenwerken als tegenpool. Ze gaan dus
een samenwerkingsverband aan. Ze strijden om macht dit zorgt voor conflicten.
Slecht onderwijs -> armoede, slechtere gezondheid en slechtere positie van vrouwen.
Analfabetisme daalt, maar veel mensen hebben nog steeds geen of slecht onderwijs. Slecht
onderwijs komt door; armoede, politieke onrust en burgeroorlogen.
Goed onderwijs -> ontwikkeling
Slecht onderwijs -> weinig ontwikkeling
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isahbouma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.