H11: de biologische effecten van ioniserende straling
Factoren die de stralingseffecten beïnvloeden
Tijdsschema van de processen
o Directe effecten: geen herstel
o Late effecten: misrepair: DNA verandert
wat kanker later kan doen ontstaan
o Geen effecten: volledig herstel
Tijdsfactoren
o Hoe hoger de dosis, hoe lager het herstel
o Dosistempo: een hoge dosis op kort
termijn is veel schadelijker dan op lang
termijn
o Protractie: een laag dosistempo: lange
termijn (links)
o Fractionatie: een hoog dosistempo:
korte termijn (rechts)
Biologische factoren
o Delende cellen zijn stralingsgevoeliger dan niet-delende cellen (kinderen zijn dus gevoeliger
dan volwassenen)
o Zuurstofeffect: aanwezigheid van zuurstof zal ervoor
zorgen dat cellen stralingsgevoeliger worden,
zuurstof werkt als een katalysator
o Bystander effect: de geraakte cel zal intracellulair
communicatie uitwisselen, wat ervoor kan zorgen
dat naburige cellen mogelijks ook beschadigd zijn
Niet-stochastische effecten
Dosis-respons verloop
o Synoniem: deterministische directe effecten
o Treden snel op na de blootstelling
o De effecten treden pas op na overschrijden van een drempeldosis
en de frequentie van het optreden
o Hoe hoger de dosis, hoe groter het effect
o S-curve: weerspiegelt de interindividuele verschillen in
radiosensiviteit
- Onderaan de curve: 0% van de bevolking zal bijwerkingen
voelen door te lage dosis voor behandeling van tumor
- Bovenaan de curve: 100% van de bevolking zal bijwerkingen voelen door hoge dosis voor
optimale behandeling van tumor
Stralingssyndromen na acute totale lichaamsblootstelling als functie van de dosis
Dosis < 0,30 Sv Geen symtomen
0,30 Sv < dosis < 1 Sv Misselijkheid, braken, hoofdpijn, Lichte daling van het aantal
duizeligheid,… lymfocyten in het bloed
1 Sv < dosis Intense misselijkheid, braken, Daling van 50% van het aantal
hoofdpijn, duizeligheid,… lymfocyten in het bloed
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmahermans1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.