Deze samenvatting is perfect als je een uitgebreide samenvatting wilt over de staatsinrichting vanaf 1848. Ik heb in deze samenvatting plaatjes en oefenvragen toegevoegd uit oude examens!
Samenvatting staatsinrichting
Welke gevolgen had de grondwet van 1848 voor
het bestuur van Nederland? (Deelvraag 1)
Revolutiejaar 1848: 1848 was een onrustig jaar, omdat veel mensen in opstanden
kwamen. Deze mensen eisten meer inspraak in het bestuur. Koning Willem II
besliste vrijwel alles zelf. De liberalen vonden dit oneerlijk, ze vonden dat de
overheid moest zorgen voor veiligheid en orde en in het land zo weinig mogelijk
zouden moeten bemoeien met het leven van de burgers, daardoor zou er meer
vrijheid zijn. Om dit te regelen moest de grondwet worden veranderd. Toen er in
Nederland ook rellen uitbraken gaf Willem II Johan Thorbecke de opdracht om
de grondwetsherziening te schrijven.
Verdeelde macht: Door de grondwet van Thorbecke werd Nederland een
parlementaire democratie. de volksvertegenwoordigers (het parlement) heeft
sinds 1848 veel macht, maar niet alle macht. De macht in ons land is in 3
stukken verdeeld:
➔ Wetgevende macht: de macht om wetten te maken en om wetten te
veranderen. In de handen van het parlement.
➔ Uitvoerende macht: de macht om wetten uit te voeren. In de handen van
de regering.
➔ Rechterlijke macht: de macht om mensen te straffen die zich niet aan de
wet houden. In de handen van de rechters.
Iemand kan maar bij een van de 3 machten horen, omdat er zo nooit één
persoon of één groep alle macht kan hebben.
Klassieke grondrechten: Een machtige overheid kan de burgers onderdrukken.
Om dat te voorkomen, waren er klassieke grondrechten in de grondwet
opgenomen.
De belangrijkste zijn:
➔ Vrijheid van godsdienst: je mag geloven in wat je wilt.
➔ Vrijheid van meningsuiting en drukpers: je mag alles zeggen en schrijven
zolang je niet discrimineert of aanzet tot haat.
➔ Vrijheid van vereniging en vergadering: mensen mogen zich organiseren
en bij elkaar komen om met elkaar te praten.
➔ Vrijheid van onderwijs: iedereen mag een school beginnen, mits het
voldoende is om een diploma te halen. Iedereen mag ook voor zijn
kinderen de school kiezen waarvan het onderwijs het best past bij zijn
ideeën of geloof.
, Waarom zijn grondrechten zo belangrijk?
1. Ze beschermen burgers tegen de overheid
2. Er kan nooit een wet worden aangenomen die in strijd is met de
grondrechten.
Coalitie en oppositie:
In de tijd van Thorbecke waren er in ons land nog geen politieke partijen. Je
stemde op een persoon omdat je zijn ideeën goed vond.
Coalitie: politieke partijen die samen de regering vormen.
Oppositie: politieke partijen die niet tot de regeringspartijen behoren.
Taken van het parlement: De Tweede Kamer heeft 2 rechten die de Eerste
Kamer niet heeft:
➔ Recht van amendement: ze mogen een wetsvoorstel van een minister
wijzigen of aanvullen.
➔ Recht van initiatief: ze mogen zelf een wetsvoorstel indienen.
De taken van het parlement:
➔ Recht van budget: de ministers moeten het parlement vertellen waaraan
zij het geld van de belasting besteden. Het parlement moet die
bestedingen goedkeuren.
➔ Recht van interpellatie: het parlement mag een minister om informatie
vragen. De minister is verplicht deze informatie te geven en hij moet
daarbij eerlijk en volledig zijn.
➔ Recht van enquête: het parlement kan buiten de ministers om een
onderzoek laten doen naar iets.
Oefenvraag (examen 2019 tijdvak 2)
4 In 1887 werd op verzoek van de Tweede Kamer een groot onderzoek gedaan
naar de ‘sociale kwestie’. Hierbij maakte de Tweede Kamer gebruik van een
recht. Welk recht wordt bedoeld?
A het recht van amendement
B het recht van budget
C het recht van enquête
D het recht van initiatief
Problemen om Luxemburg: Willem III was behalve koning van Nederland ook
groothertog van Luxemburg. Dat land was lid van de Duitse Bond. In die tijd
bestond het land Duitsland nog niet. Wel waren er een heleboel Duitse landen
en landjes die met elkaar samenwerkten (Duitse Bond). Frankrijk werd ongerust
toen de Duitse Bond steeds machtiger werd en wilde daarom Luxemburg
kopen. Willem III stemde in met het plan en zijn ministers ook. Maar de leider
van de Duitse Bond ontdekte het plan en verklaarde dat dit een reden tot oorlog
was. Bij een vergadering werd de zaak gesust: Luxemburg zou niet meer bij de
Duitse Bond horen, maar ook niet aan Frankrijk verkocht worden. Daarmee
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper romyvoss. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
