Samenvatting
Samenvatting Al de examenstof voor Aardrijkskunde 2022
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- HAVO
In deze samenvatting van 64 bladzijdes lang vind je alle centrale examenstof voor het examen Aardrijkskunde 2022.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
H3. Arm en rijk: de olifant ontwaakt3.1: Kennismaking met India en G-B
Het koloniale verleden
Rond 1900: India een exploitatiekolonie.
Centrum-periferierelatie tussen kolonie en moederland (goedkoop arbeid en grondstoffen
naar G-B)
→ Door Industrialisatie: leverancier (grondstoffen), afzetgebied (industriële producten) en
spoorwegen en havensteden.
Na WW2: India onafhankelijk in Britse gemenebest (1947)
Gevolgen van koloniaal tijdperk:
❖ Engelse taal in India.
❖ Indiase gewoontes in G-B.
❖ Indiase migranten naar G-B om economische redenen → multiculturele samenleving.
De verstedelijking en sociale en economische verschillen in beide landen
G-B
Industriële Rev. → snelle verstedelijking
→ steenkoolmijnen in de Midlands en fabriekssteden groeien.
Na WW2: de-industrialisatie (zware industrie vervalt → lagelonenlanden) en een
diensteneconomie in G-B.
Steden in aantrekkelijk voor:
❖ Dienstverlenende bedrijven.
❖ Multinationals (MNO’s)
❖ Research en marketing.
❖ Zakelijke en financiële ondernemingen.
→ Uit oude industriegebieden hoge werkloosheid en dalend inkomsten. Laagopgeleide weinig
kans.
,→ De regionale ongelijkheid in G-B: de welvarende hoogopgeleide v.s. de laagopgeleide
met dalende inkomens. (de grond- en huizenprijzen hoog)
India
Veel later verstedelijking: het urbanisatietempo is niet erg hoog, maar wel steden met meer
dan miljoen mensen.
→ Economische en sociale tweedeling in India: rijke mensen in Gated community’s en
armen mensen in slums.
3.2: Welvaart en ontwikkeling
Het BNP, BBP en BRP
De welvaartspeil bepaalt hoe ontwikkeld een land is, het bruto nationaal product (bnp)/
per inwoner is de meest gebruikte indicator.
Andere voorbeelden: beschikbaarheid van basisbehoeften, geboortecijfers, levensverwachting,
energiegebruik, verstedelijking en bevolkingsgroei.
→ BNP/per inwoner= totale inkomsten van een land (buiten en binnen de grenzen)/aantal
inwoners = gemiddelde inkomens. Om landen met elkaar te vergelijken.
→ Nadelen gebruik van BNP in verband met armen landen=
❖ Het is een gemiddelde: kloof arm en rijk.
❖ Bruto regionaal product (BRP) is zeer verschillen: steden vaak welvarender dan
platteland.
❖ Cijfers voor BNP vaak onbetrouwbaar: informeel werk, ruilhandel en zelfvoorziening.
❖ De wisselkoers in dollars: afwijken van werkelijke waarde.
❖ Verschillen in koopkracht.
Bruto binnenland product (BBP) productie binnen de grenzen van een land. BBP en BNP
vaak gelijk.
, Human development index (hdi)
Vanwege nadelen van BNP= human development index (hdi) ontwikkeld:
❖ BNP/per inwoners (economisch kenmerk).
❖ De levensverwachting (demografisch kenmerk).
❖ Het analfabetisme (sociaal-cultureel kenmerk).
De hdi is een puntensysteem, hoe dichter het cijfer bij de 1, hoe beter ontwikkeld het land is.
India neemt op de hdi-index de middenmoot:
→ maar, hdi blijft een gemiddelde en geeft geen sociale of ruimtelijke verschillen weer.
→Met de regionale hdi-index van India wordt duidelijk dat er een groeiende kloof is tussen
arm en rijk is: er is veel sociale ongelijkheid en armoede. (deels door kastensysteem)
De economische ontwikkeling in India
Het BNP van India groeit snel, maar niet iedereen in India profiteert hiervan: ontzettend grote
tegenstelling tussen rijk en arm.
→ de economische ontwikkelingen gaan veel straatarme Indiërs voorbij.
→ er ontstaat in India een hooggeschoolde middenklasse in de steden die werkzaam zijn in de
dienstensector (veel multinationals).
→ India investeert veel in de dienstensector en de industrie.
→ kleine boeren geen kans tegenop grote, gemechaniseerde bedrijven: in de stad werken in de
informele sector.
, De samenstelling van de beroepsbevolking
De samenstelling van de beroepsbevolking = indicator voor ontwikkeling.
→ In ontwikkelingslanden vooral mensen in de landbouw.
❖ Primaire sector (landbouw): boeren in arme landen zelfvoorzienend en in rijke landen
wordt er geproduceerd voor de markt.
❖ Secundaire sector (industrie): fabriekswerk is in de afgelopen decennia verplaats naar
lagelonenlanden (China en Mexico) en fabriekswerk in rijke landen is geautomachiseerd.
❖ Tertiaire sector (diensten): in rijke landen vaak de grootste sector: ook in arme landen,
maar dan vooral in de
informele sector.
Productiviteit: aantal
werkende per sector en
inkomsten per sector.
Bijdrage aan het BNP per
sector in India:
Een veranderd wereldsysteem
Tijdens koloniaal tijdperk ontstonden er in het wereldsysteem centrumlanden en
periferielanden. Een centrum-periferie verhouding: een afhankelijkheidsrelatie die is
toegenomen door de globalisering.
❖ Het centrum van de wereld (centrumlanden), ‘het Noorden’: 80% van de wereldhandel,
hoofdkantoren van multinationals, hoge productie en veel koopkracht.
❖ De periferie van de wereld (periferielanden), ‘het Zuiden’: afhankelijk, gebrekkige
technologie en lage productie. Handelsrelatie met centrumlanden vaak door ongelijke
ruilvoet ongunstig.
❖ De semiperiferie: aantal landen die de afgelopen jaren sterk economisch zijn gegroeid
doordat de centrumlanden hun industrie naar die landen hebben verplaatst en zo de
economie hebben bevorderd. (BRIC-landen).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elizabethlesman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen