Een samenvatting van het vak Biologische Grondslagen: Cognitie uit de propedeuse Psychologie bij de Open Universiteit.
Deel 1 van de samenvatting betreft de leerstof uit het boek Cognitive Psychology.
Mijn samenvattingen bestaan doorgaans uit:
- kernwoorden met betekenis
- rijtjes
- stappenplannen...
Samenvatting Biologische Grondslagen: Cognitie
Deel 1
Samenvatting Biologische grondslagen: Cognitie
Boek: Cognitive Neuroscience
Hoofdstuk 3 (59-62, 67-88)
Schillen tussen normale hersenen en die van Einstein:
1. Sylvian fissure (is de scheidingslijn tussen de temporale/partietale/frontale lob,
had een afwijkende vorm)
2. Inferior parietal lobe (was 15% groter)
Neuroanatomie = bestuderen van het zenuwstelsel.
Niveau’s waarop neuroanatomie bedreven kan worden:
1. Grove neuroanatomie (grote structuren die zichtbaar zijn met het blote oog)
2. Fijne neuroanatomie (microscopische anatomie)
Kenmerken van de hersenen:
1. Dura matter = harde laag collageen vezels die de hersenen beschermen
2. Gyri = uitstekende oppervlakken
3. Sulci = veel voorkomende kloofjes
4. Fissuren = minder voorkomende kloven
5. Grijze stof = zit aan de buitenkant van de hersenen om de witte stof heen en
bevat veel neuronen en glial cellen.
6. Witte stof = zit aan de binnenkant van de hersenen onder de grijze stof heen
en bevat veel myeline om de axonen.
Door het bestuderen van de hersenen kunnen organisaties, structuren en
connecties bepaald worden. Waardoor bijvoorbeeld problemen of gedrag beter
verklaard kunnen worden.
Richtingen om het menselijk lichaam te bekijken/benoemen:
1. Rostal/anterior = aan de kant van de neus
2. Caudal/posterior = staart kant
3. Dorsaal = rugkant
4. Ventraal = buikkant
5. Superior = boven
6. Inferior = onder
Het zenuwstelsel bestaat uit:
1. Centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg)
2. Perifere zenuwstelsel (alles buiten het centrale zenuwstelsel)
Het centrale zenuwstelsel verwerkt te signalen en stuurt het door naar het
perifere zenuwstelsel die het daadwerkelijk uitvoert, bijvoorbeeld een beweging.
De cerebrale cortex bestaat uit twee hemisferen die bedekt zijn met neuronen.
Het forebrain bestaat uit: cerebrale cortex, basale ganglia en diencephalon.
1
, Samenvatting Biologische Grondslagen: Cognitie
Deel 1
Het doel van het opgevouwen oppervlakte heeft als doel het oppervlak te
verkleinen (anders zou je een heel groot hoofd moeten hebben), want de totale
oppervlakte van de hersenen is tussen de 2,200 en 2,400 cm 2. Door het
opvouwen scheelt dat twee derde aan oppervlakte.
Een ander voordeel is dat neuronen een minder grote afstand hoeven te
overbruggen.
Het laatste voordeel is dat ook functionele regionen dichterbij elkaar liggen, dan
als het oppervlak glad was.
De cortex bestaat uit cellichamen van neuronen, met dendrieten, een aantal
axonen en bloedvaten.
De cerebrale hemisferen zijn in vieren opgedeeld:
1. Frontale lob
2. Parietale lob
3. Temporale lob
4. Occipitale lob
5. Limbische lob (nieuw, en wordt vaak nog niet genoemd)
Rechts en links wordt gescheiden door de longitudinale fissuur, een
interhemisfere fissuur.
Corpus callosum = de grootste witte stof commissure.
Commissure = term voor de witte stof bundels die van rechts naar links gaan en
andersom.
Manieren om de hersenen in te delen:
1. Cytoarchitectonics = architectuur van de cellen (zelfde cellen dienen misschien
hetzelfde doel)
2. Functionele verdeling
3. Fijne neuroanatomie
4. Grove neuroanatomie
Brodmann heeft 52 cytoarchitectonische onderdelen bepaald. Dit is door andere
anatomisten verder uitgewerkt tot wel 200 verschillende onderdelen. De
nummering is de volgorde hoe het is onderzocht en lijkt daarom
vreemd/verwarrend.
Een voorbeeld:
Een gebied waarin visuele inputs binnenkomen van de thalamus = primaire
sensorische cortex voor visie
BA17 (Brodmann area 17) = cytoarchitectonie
V1 (visual area 1) = functionele verdeling
striate cortex (gestreept onder de microscoop) = fijne neuroanatomie
calcarine cortex (het stuk cortex dichtbij de calcarine fissure) = grove
2
, Samenvatting Biologische Grondslagen: Cognitie
Deel 1
neuroanatomie
De cortex bestaat voor 90% uit neocortex.
De neocortex bestaat uit 6 lagen:
1. Moleculaire laag (I) (bevat glialcellen)
2. Buitenste korrellaag (II) (bevat korrel en ster cellen)
3. Buitenste piramidelaag (III) (bevat piramidecellen)
4. Binnenste korrellaag (IV)
5. Binnenste piramidelaag (V) (bevat grote piramidecellen)
6. Spoelvormige laag (VI)
De neocortex bevat primaire sensorische en motorische gebieden, daarnaast zijn
er ook associatie gebieden (die niet perse alleen sensorisch of motorisch zijn).
Mesocortex = is de paralimbische regio, bevat de cingulate gyrus,
parahippocampal gyrus, insular cortex en orbitofrontal cortex.
Allocortex = bestaat uit een tot vier lagen cellen en heeft een hippocampal
complex en een primaire olfactory cortex.
De mesocortex ligt tussen de neocortex en de allocortex.
Ventricles = in de hersenen zijn holle ruimtes met vocht die geschikt zijn voor
hogere functies.
cerebrospinal fluid (CSF) = ondersteunend vocht, dient als houvast/skelet.
De frontale lob speelt een grote rol in het plannen en uivoeren van bewegingen.
Te verdelen in twee onderdelen:
1. Motor cortex (van binnenuit naar boven) M1 komt overeen met BA4
2. Prefrontale cortex (aan de voorkant, overlap de orbitofrontale cortex en de
dorsolaterale prefrontale cortex)
Anterior van de motor cortex liggen nog twee grote motor gebieden:
1. Premotor cortex (laterale zijde van de hemisfeer) BA6
2. Supplementary motor cortex (dorsaal van de premotor area) BA6
De output laag van de motor cortex bevat Betz cellen, grote piramide cellen.
De somatosensorische cortex ligt posterior van de centrale sulcus (BA1,2,3).
Ontvangt signale uit de thalamus, zoals aanraking, pijn, temperatuur en positie
van ledenmaten. De primaire somatosensorische cortex (S1) ligt caudaal van de
centrale sulcus. De secondary somatosensorische cortex (S2) ontvangt informatie
van projecties van S1 en ligt hier ventraal van. De somatosensorische inputs
komen via S1 en S2 in de posterior parietale cortex en vanuit daar naar de
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melanievankuler. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.