100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting De Wereld van Aardrijkskunde 5HAVO H2 Endogene en exogene krachten €4,39
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. HAVO
  4.  
  5. Aardrijkskunde

Samenvatting

Samenvatting De Wereld van Aardrijkskunde 5HAVO H2 Endogene en exogene krachten
 2 keer verkocht

Hierbij een samenvatting Aardrijkskunde 5HAVO H2 Endogene en exogene krachten van het boek 'De Wereld van'. Succes met leren!

Voorbeeld 2 van de 13  pagina's

Document informatie

  • 10 mei 2022
  • 13
  • 2021/2022
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (1610)

Verkoper

avatar-seller
henrivds1210

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting H2 Endogene en exogene krachten
2.1 – De wereld van de reddingswerkers
Aardbeving Ecuador: veel doden/gewonden en veel materiële schade  wat ook leidde tot een
communicatieprobleem, geen stroom = geen tv/radio.

Er werd geholpen met hulptroepen/goederen/pakketten.

Ecuador: veel vulkanen: belangrijke inkomstenbron dankzij toeristen

2015: uitbarsting grote vulkaan: Tungurahua en dreiging dat ook de Cotopaxi (andere vulkaan) uit
zou barsten noodtoestand (veel mensen in gevaar)  geen inkomsten

Er werd ook veel voorlichting genomen en voorbereiding getroffen, mocht de vulkaan een andere
keer wel uitbarsten  wel waren er gezondheidsproblemen door de rook van de vulkanen



2.2 – Platentektoniek
 Aarde: volgens evolutietheorie 4.6 miljard jaar oud
 Eerst gloeiende gasbol
 Laatste 600 miljoen jaar pas tot ontwikkeling
 Geologische tijdschaal: samenvatting geschiedenis aarde



Aarde: opgebouwd uit verschillende lagen:

 Lagen met verschillende dichtheid
 Zwaardere delen door zwaartekracht naar midden gezakt
 Aardkern: hoogste dichtheid – bestaat uit ijzer
 Tussen aardkern en aardkorst bevindt zich de aardmantel



Buitenste laag van de mantel en de aardkorst bestaan uit vast gesteente: lithosfeer

Lithosfeer: platen die drijven op asthenosfeer: asthenosfeer is niet vloeibaar – kan wel bewegen

Mesosfeer: binnenste gedeelte: bestaat uit vast gesteente – aardkern: vaste ijzeren binnenkant en
vloeibare buitenkant

Temperatuur aardkern: 6000 °C:

 1. Restwarmte van ontstaan aarde
 2. Radioactieve elementen (uranium/thorium/etc.)  zorgen voor continue
warmteproductie
 Aardkern: geeft warmte aan omliggende mantel  warmte zorgt voor lagere dichtheid
plastische asthenosfeer en dus voor transport gesteente  stroming zorgt voor beweging
platen = platentektoniek, wat met enkele centimeters per jaar gaat
 Processen die door deze bewegingen ontstaan en aardkorst beïnvloeden = endogene
processen

, Lithosfeer: losse platen die van elkaar bewegen op drie manieren:

1. Divergente plaatgrens
a. Twee platen bewegen boven een opstijgende convectiestroom
b. Magma komt tegen lithosfeer  kan niet verder  buigt af naar opzij  plaat gaat
uit elkaar  leidt tot scheuren  leiden tot vulkanen
c. Langgerekte gebergte met vulkanen langs grens divergente platen op bodem oceaan
= (mid)oceanische rug
d. Convectiestroom bereikt lithosfeer  afkoeling  dichtheid neemt toe 
zwaardere plaat verder weg van de midoceanische rug  uiteindelijk zo grote
dichtheid dat plaat/convectiestroom naar beneden getrokken wordt
2. Convergente plaatgrens
a. Twee convectiestromen bewegen naar elkaar toe
b. Oceanische korst = door hogere dichtheid zwaarder dan continentale korst
c. Door samenstelling platen twee soorten convergente plaatgrenzen:
1. Twee continentale platen bewegen naar elkaar toe + gelijke
eigenschappen  duwen elkaar omhoog  ontstaan
plooiingsgebergte
2. Subductie = zwaardere oceanische plaat duikt door dalende
convectiestroom onder lichtere continentale plaat
a. Deel duikende plaat smelt en stijgt op als magma
b. Subductie vindt ook plaats als beide convergerende platen
oceanisch zijn: convectiestroom onder oudste plaat is langer
afgekoeld en dus zwaarder  die duikt onder lichtere plaat

Bij beide bovenstaande gevallen trekt de duikende plaat een deel van de andere
plaat mee  diepzeetrog ontstaat = diepte in oceaan parallel aan convergente
plaatgrens

3. Transforme plaatgrens
a. Platen bewegen langs elkaar – waartussen veel spanning ontstaat in lithosfeer
b. Spanning komt met hevige aardschokken los



2.3 – Vulkanisme
Vulkanisme = alle verschijnselen die te maken hebben met de nabijheid van magma aan het
aardoppervlak

Als magma naar buiten komt = vulkaanuitbarsting/eruptie – effusieve eruptie bij weinig gasdruk en
vloeibaar magma

Explosieve eruptie = taai/stroperig magma en hoge gasdruk  grote uitbarsting

Samenstelling magma/eigenschappen gesteente bepalen gasdruk en taaiheid: water wordt omgezet
in waterdamp als het warm is  toename gasdruk  meer explosiviteit (toename is nog sterker als
gas slecht kan ontsnappen)

Gesmolten continentale korst: stroperiger dan gesmolten oceanische korst: continentale korst zorgt
voor explosievere erupties/uitbarstingen.

Welke vulkanen ontstaan bij welke uitbarstingen?

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper henrivds1210. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€4,39  2x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd