Hoofdstuk 21: Planten
Paragraaf 21.1: Tomaten kweken
Klassiek veredelen = het kruisen van organismen en daaruit de beste nakomelingen kiezen.
Genomics = de kennis van het genoom van het plantenras.
● klassiek veredelen gaat veel sneller
Non-disjunctie = Het aantal chromosomen verdubbelen (door colchicine)
● Voorkomt dat trekdraden ontstaan bij mitose ⇨ chromosomen blijven bij elkaar.
Tetraploide cel = een cel met 4 chromatiden ipv 2.
● Kan hierdoor nieuwe eigenschappen krijgen.
Polyploïdie = het hebben van meer dan de normale 2 sets chromosomen.
Zelfbestuiver: Stuifmeel uit de meeldraden komt op stamper van dezelfde bloem.
● Stuifmeelkorrels (mannelijke gameten) versmelten met eicellen (vrouwelijke gameten)
○ Gameten zijn geslachtscellen.
● Dieren (hommels) kunnen dit proces versnellen.
Ongeslachtelijke voortplanting: nakomelingen zijn genetisch identiek aan ouders ⇨
klonen
Mbv genetische manipulatie ontstaan planten met extra allelen voor nieuwe eigenschappen.
● Cisgene planten = planten waarbij extra allelen van dezelfde soort zijn.
● Transgene planten = planten met extra allelen van een anders soort.
➔ Je isoleert het allel ⇨ injecteert het in de plasmiden van een bacterie ⇨ klonen
◆ Plasmiden = kleine cirkelvormige stukken DNA
➔ Er wordt een markergen aan de bacterie toegevoegd
◆ Markergen =
➔ Weefselkweek = in een steriel groeimedium ontstaat uit elke cel eerst een klompje
cellen en vervolgens, na toevoeging van groeistoffen, een nieuwe plant.
Tomaten bevatten mineralen en lycopeen (kankerremmend)
● Nieuwe tomaten bevatten ook anthocyanen (gaat ontstaan tumoren tegen).
, Paragraaf 21.2: Water
Schimmels groeien uit sporen (=haploïde cellen die vermeerdering schimmels bevorderen)
● Schimmelsporen zweven overal in de lucht.
● Sporen op de grond in de buurt van wortels: kiemen + groeien wortelstelsel binnen.
● De haploïde cellen groeien als schimmeldraden (=mycelium) omhoog in de stengel.
● In transportkanalen van de stengel vormt mycelium nieuwe sporen
⇨ na kieming verstoppen nieuwe sporen de transportkanalen ⇨ plant
verwelkt
Wortelharen nemen water met opgeloste mineralen op.
● Het zijn vergrote epidermiscellen (opperhuidcellen) aan de uiteinden van jonge
worteltoppen (BINAS 91B).
● Ze vergroten het oppervlakte ⇨ meer H2O opnemen.
Na opname gaat water via celmembranen en grondplasma (= symplast-route) OF via
celwanden (apoplast-route) richting de centrale cilinder met transportvaten.
Endodermis = ligt om de CC heen
Bandjes van Caspri = laagje suberine (kurk) in de celwanden van endodermiscellen.
● Vormen een waterdicht cement tussen cellen in de muur (van endodermis)
● Water en mineralen kunnen hier niet verder via apoplast-route
⇨ moet door endodermiscellen heen (symplast-route)
Water en mineralen gaan verder via speciale transportkanalen (=houtvaten)
Zuurstofgehalte + temperatuur van bodem beïnvloeden wateropname ⇨ actief
proces
● De nodige ATP wordt alleen bij voldoende O2 en de goede temp. gemaakt.
Bij celmembranen aan binnen en buitenzijde van endodermiscellen vindt vervoer tegen
het concentratieverschil in plaats naar de CC.
➔ Concentratie mineralen in CC stijgt ⇨ door osmose volgt H 2O.
➔ Worteldruk: een lichte overdruk die het water via de houtvaten naar boven perst.
◆ Is zichtbaar als er geen/weinig water verdampt uit bladeren + hoge
druk door hogere temperatuur bodem ⇨ water druppelt uit
bladeren.
Houtvaten (xyleemvaten) = nauwe buisjes die ontstaan uit langgerekte cellen met een
door houtstof versterkte celwand (BINAS 81E).
● Celinhoud is afgestorven en tussen celwanden met boven- en
onderliggende cellen zijn verdwenen ⇨ hol buisje met daaromheen
ringen/spiralen van houtstof
○ voorkomen dat houtvaten inklappen bij watertransport.
● Vervoeren water en mineralen van wortels naar de andere delen plant.
Cohesie = watermoleculen trekken elkaar aan (polair)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IrisRG. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.