ZIEKTELEER HEPATO-BILLIAIR
SYSTEEM
HOOFDSTUK 1: PATHOFYSIOLOGIE VAN LEVERAANDOENINGEN
LEVERSTUWING EN PORTALE HYPERTENSIE
70%-80% van bloed komt uit vena porta en voorziet 50% van de O2 behoefte bij onvoldoende O2 (shock
o.a.) dan heeft lever eerder problemen
Hepatotrope factoren/hepatocyte growth factor, insuline en insulin-like growth factors voor groei, ontwikkeling
en functie van lever
Regeneratie mogelijk met portaal bloed + hepatotrope factoren schakelen productie van lokale groeifactoren in
lever aan. Dus portale doorbloeding minder atrofie door verlies van regeneratievermogen
Stuwing van lever
- Acuut: grote, gezwollen en bloedrijke lever met gespannen kapsel + fibrine aan oppervlak
- Chronisch: vettige degeneratie van leverparenchym met donkerrood centrum per lobulus met blekere
zoom. Soms fibrosering rond centrale venen centro-centrale bridging fibrose
- Oorzaak: verminderde hartfunctie
o Cardiomyopathie (hond, kat, fret, papegaai, paard en varken)
o Thrombo-endocarditis van rechter hart en pericarditis (rund) + trombose v. cava caudalis
door leverabsces
o High altitude disease (kuikens)
- Verschijnselen: veroorzaakt door verminderde circulatie, niet verminderde leverfunctie
Portale hypertensie: door ernstige verstoring van doorbloeding
- Oorzaken:
o Chronische leverziekten door veel bindweefselvorming in lever (chronische hepatitis, cirrose,
chronische stuwing)
o Obstructie poortader door trombus of druk buitenaf (tumor)
o Portosystemische collaterale vaten: druk in poortader verhoogd, maar in v. cava normaal
drukverschil portosystemische collaterale vaten (veel kleine vaatjes in mesenterium die
kortsluiting geven tussen poortader en v. cava en v. azygos (portocavale shunts) bloeddruk
normaliseert lever ontvangt minder bloed verminderde regeneratiecapaciteit
- Gevolgen: portale hypertensie + lage oncotische druk door minder albumineproductie vorming
ascites of oedeem
HEPATO-ENCEFALOPATHIE (HE)
Hepato-encefalopathie (HE): neurologische aandoening waarbij hersenfuncties gestoord raken tgv
verminderde leverfunctie
Voorkomen:
- Hond en kat: door portosystemische shunts
- Andere diersoorten: ernstig leverfalen + portosystemische shunting door levercirrose
o Acuut leverfalen: tgv totale uitval van alle leverfuncties door massale levercelnecrose
(fulminante hepatitis) icterus, DIS dood
o Chronisch leverfalen: portosystemische shunt + minder leverfunctie
Hond en kat: aangeboren
Andere diersoorten: door verkregen ziekten bloed zoekt uitweg via vaatjes in
omentum en mesenterium, v. portae en v. azygos (collateralen)
, Pathogenese met afwijkende functie van neurotransmitters:
- Glutamaatsysteem gekoppeld aan slechte verwerking van NH3 door lever minder glutamaat
storing in hersenfunctie
o NH3 in darmen gevormd in portale bloed lever maakt ureum ervan in ureumcyclus
(alleen in lever) + omzetting glutamaat in glutamine (ook in andere organen) glutamine
naar bloed nierren zetten glutamine om in glutamaat NH3 komt vrij en uitgescheiden in
urine of via poortader terug
o Ammoniak goed door bloed-hersenbarriere inbouw van NH3 in astrocyten die laag tussen
bloedvat en neuronen vormen in het enzym glutaminesynthase glutamine diffundeert
naar neuronen en wordt omgezet in glutamaat + NH3 door glutaminase
o Pathologische omstandigheden: astrocyten kunnen niet alle ammoniak omzetten teveel
ammoniak in neuronen onderdrukking glutaminase tekort glutamaat
o Gevolgen kat: geen arginine maken (essentieel voor ureumcyclus) leververvetting
afname leverfunctie
o Pony’s : leververvetting afname leverfunctie
- Gamma-aminoboterzuur systeem (GABA)
o Meer GABA geactiveerd meer chloridekanalen in neuronen hyperpolarisatie +
verminderde stimuleerbaarheid
o Let op! Bij portosystemische shunts komen dieren dus moeilijker bij uit anesthesie (want
benzodiazepines en barbituraten stimuleren ook GABA)
- Dopamine/noradrenalinesyssteem gekoppeld aan afwijkende stofwisseling van aromatische
aminozuren in lever
o Normaal: Tyrosine, phenylalanine en tryptofaan bij eiwitvertering in darm gemaakt en alles
verwijderd door lever, dus weinig gaat naar hersenen omgezet naar dopamine en
noradrenaline door tyrosine-3-hydroxylase
o Pathologisch: teveel tyrosine naar hersenen niet alle tyrosine omgezet door tyrosine-3-
hydroxylase vorming alternatieve producten zoals octapamine, beta-phenylethanolamine
en tyramine bezetten dopaminereceptoren, maar functioneren niet als neurotransmitter
KLINISCHE IMPLICATIES HE
Ammoniak
- NH3 en NH4+ dezelfde schadelijke gevolgen voor neuronen.
Verschil is dat NH3 makkelijker celmembranen passeert
- Alkalose evenwicht naar links meer NH3 ernstigere verschijnselen
o Let op! Bij ammoniakmeting beide vormen gemeten, dus concentratie is niet gelijk aan
verschijnselen
o pH-regulatie door lever minder, dus ureumcyclus minder, dus minder herstel van alkalose
- hypokaliëmie: bij dehydratie water onttrokken aan circulatie activatie RAAS nieren houden Na+
en water vast meer verlies K+ via urine K+ concentratie aanvullen door wisselen tegen H+ en
Na+ extracellulaire alkalose en intracellulaire acidose NH3 makkelijker inde cel en wordt daar
omgezet naar NH4+ kan cel niet meer uit toxisch
- gestoorde leverfunctie: minder urinezuur in allantoïne omgezet meer urinezuur uitgescheiden
dopamine: heeft inhiberend effect op afgifte van ACTH in hypofysemiddenkwab. Bij HE minder remming, dus
meer ACTH-afgifte meer cortisol cushing + pu/pd als gevolg
- cushing minder gevoelig voor ADH afgifte polyurie
- glucocorticoiden direct effect op nieren slechter concentrerend vermogen
VERSCHIJNSELEN HE
4 stadia van neurologische verschijnselen:
1. apathie en verminderde alertheid
2. ataxie, onwillekeurig gedrag (doelloos rondlpen), lijkt blind (door geen bewustwording van obstakels),
slikken moeilijk ( speekselen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninadarda. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.