Samenvatting
Samenvatting Onderwijsgroepen materieel strafrecht
- Instelling
- Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Volledige uitwerking van de onderwijsgroepen van materieel strafrecht.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Onderwijsgroepen Materieel strafrechtBlok 7
Leerdoelen probleem 1
1. Hoe wordt het bestanddeel wederrechtelijk uitgelegd in theorie?
2. Hoe wordt het bestanddeel wederrechtelijk uitgelegd in de jurisprudentie?
3. Wanneer is een gedraging wel of niet wederrechtelijk/welke
uitzonderingsgebieden kent ons materieel strafrecht, waardoor een bepaalde
gedraging niet wederrechtelijk is?
Nabespreking probleem 1
Literatuur:
Kelk/De Jong H4
Bakker en Cnossen, annotatie bij HR 25 september 2018
Leestafel zooien, sport- en spelsituatie en sliding jurisprudentie
Hoe wordt het bestanddeel wederrechtelijk uitgelegd in theorie?
Hoe wordt het bestanddeel wederrechtelijk uitgelegd in de jurisprudentie?
Diffuus begrip (meer betekenissen). Brengt meer algemeen uitdrukking wat in de
maatschappij als geheel wordt afgekeurd. Kan namelijk ook als element en bestanddeel
optreden.
Wederrechtelijkheid: normoverschrijdend gedeelte.
Gedrag dat in strijd is met normen van behoren, van maatschappelijke betamelijkheid, van
gebruik en gewoonte en dus met alle (on)geschreven verplichtingen.
Alleen dingen strafbaar stellen wanner het een hoog wederrechtelijkheid gehalte heeft.
ultimum remedium.
Legaliteit: er moet precies worden vastgesteld waar de grenzen liggen, hangt samen met
wederrechtelijkheid. Wanneer is iets wederrechtelijk.
Element: stilzwijgend aspect.
Bestanddeel -> mishandeling (in mis staat als dat het wederrechtelijk is). dus dan moet dit
ook bewezen worden.
Ruim wederrechtelijkheidsbegrip: strijd met objectieve recht. Dit is meer algemeen.
Eng wederrechtelijkheidsbegrip. Het facet wederrechtelijkheid. Gaat om een facet van de
grotere betekenis die wederrechtelijkheid kan hebben.
Je moet elke keer nagaan welke welk begrip je gebruikt.
Vaak: je hebt iets zonder recht gedaan -> ruime interpretatie. Strijd met objectieve recht.
Kan worden bewezen wanneer het in strijd is met de normen van behoren, van
maatschappelijke betamelijkheid.
Over het algemeen gebruiken ze de ruime interpretatie. Dit komt omdat er een bewijspositie
nodig is.
Soms hebben ze gezegd: in deze zaak moeten we echt de ruime uitleg van het begrip
gebruiken. Gaat vooral om vermogensdelicten, zoals diefstal. Kelk: 163-168 voorbeeld van
ruime interpretatie. -> waarom hier een ruime interpretatie.
Medemblikse schoolhoofd: hoofd van een avondschool. Subsidie liep gevaar, geld
losgekregen van het schoolbestuur om iets voor elkaar te krijgen bij het ministerie van
1
,onderwijs. Gedaan door een ambtenaar om te kopen. Hij had echter het geld in eigen zak
gestoken, omdat het een voorschot was op achterstallig salaris. Dit is op een listige wijze
geld aftroggelen. Dit is opzettelijk wederrechtelijk. Hij had het geld namelijk ook voor een
ander doel.
Hoofd had er misschien wel recht op, maar niet op deze manier. Dan is er dus een ruime
uitleg, want bij eng had je kunnen zeggen dat hij recht had op het geld. Maar de manier
waarop is niet goed.
Wanneer is een gedraging wel of niet wederrechtelijk/welke uitzonderingsgebieden kent
ons materieel strafrecht, waardoor een bepaalde gedraging niet wederrechtelijk is?
Wanneer kan wederrechtelijkheid ontbreken?
Formele wederrechtelijkheid: gedrag is wederrechtelijk tenzij de wet met zoveel woorden de
wederrechtelijkheid opheft. Dus dan moet specifiek in de wet staan wanneer het niet meer
wederrechtelijk is.
Materiele wederrechtelijkheid: ondanks dat de wet het niet opheft, kan er een situatie zijn
dat deze materiele wederrechtelijkheid ontbreekt. Dan is er afwezigheid van de materiele
wederrechtelijkheid. Dan voel je aan alles dat het niet goed is om het dan strafbaar te
stellen. Dit is bij Huizense Veearts: koeien die gezond waren opzettelijk bij koeien gezet die
ziek waren en zo werden ook de andere koeien ziek. De Veewet verbied dat. Alleen de
veearts had met de kennis die hij heeft zo gehandeld dat het eigenlijk niet anders kon. En de
kans dat de koeien ziek gingen worden was al heel groot. Het was van belang dat de koeien
in deze timing ziek zouden worden. hier ontbrak de materiele wederrechtelijkheid.
Uitzonderingen voor wederrechtelijkheid:
- Tuchtingsrecht
- Verzetsrecht
- Uitoefening van het beroepsrecht
- Instemming van de gelaedeerde
Instemming van de gelaedeerde:
Arrest Sport en spelsituatie.
Wanneer er toestemming is van de betrokkenen dat is het al snel niet meer
wederrechtelijkheid. Dus toestemming zorgt dan voor legitimering.
Dit is voornamelijk zo bij:
- Sport en spel situaties.
Dit is natuurlijk wel op zekere hoogte, er zijn grenzen.
- Spelers onderwerpen zich vrijwillig aan het spel.
- Waarbij van elkaar mag worden verwacht dat zij zich aan de spelregels houden
- Maar waarbij risico’s niet zijn uit te sluiten mits deze binnen de sfeer van op zichzelf
geoorloofde handelingen rijzen.
Toch kan het wederrechtelijkheid worden aangenomen:
- Sport en spelsituatie: dusdanige schending van spelregels en gevaarlijk handelen, dat
van ontbreken wederrechtelijkheid geen sprake meer is. je mag dus het een en ander
van elkaar verwachten, maar gaat het te ver kan je geen beroep doen op sport en
spel.
- Leestafel zooien: je gebruikt een leestafel om een deur in te rammen. Leidt tot 2
gebroken polsen. Verwerpen van beroepen op sport en spel -> Dit is zeer
gevaarzettend handelen en geen duidelijke spelregels afgebakend.
2
, - Sliding: handelen is niet binnen de grenzen van het spel, het hetgeen spelers van
elkaar hebben te verwachten. Ernstige overtreding van de regels. Het is dus wel een
spelsituatie, maar de omstandigheden waren te erg. Dus zodanig geschonden, dan
kan het niet meer niet wederrechtelijkheid zijn.
Bakker en Cnossen; de bijzonder context.
Het gaat om redelijkerwijs te verwachten gevolgen binnen de sport of het spel. Wanneer je
mee doet geef je toestemming aan de regels.
Door instemming aanvaard je bepaalde risico’s.
Wederrechtelijkheid wordt niet weggenomen in gevallen waarbij de gedraging feitelijk en
vaak evident buiten het spel lijkt te vallen (wanneer de bal bijvoorbeeld niet in de buurt is).
Geen rechtvaardiging als door de gedraging de flagrante wijze de spelregels worden
overtreden (wel binnen het spel). Dus te erg overtreden. -> dit is bij het sliding arrest.
Dan wordt het niet meer binnen de risico’s die je voor lief neemt.
De casus
Mishandeling: wederrechtelijkheid is een bestanddeel van de delictsomschrijving.
Is er een bijzondere context.
Lucas heeft toestemming gegeven, wilt mee doen aan de ontgroening.
Is dat voldoende? Is het wel een sport en spelsituatie?
Valt hetgeen wat is gebeurt nog wel binnen de perken.
Leestafel zooien van belang: aan excessen wordt paal en perk gesteld -> je kan op zekere
hoogte risico van elkaar verwachten, maar gaat het te boven dan kan het niet anders dan
wederrechtelijk zijn.
Hier: er is toestemming. Is het sport en spel? Als het zo is, kan het dan nog wel door de
beugel?
Sliding arrest
Gaat om een actie waarbij een speler een sliding maakt tijdens het voetballen en de ander
hierdoor een dubbele botbreuk in onderbeen heeft.
De vraag is of het hier nog om een sport en spel situatie gaat of dat het te ver ging.
- De bal was in de buurt van het slachtoffer, dus was bij het spel betrokken.
- Doel van de verdachte was om de bal af te pakken.
- Voorwaardelijke opzet: stel dat de verdachte zich willens en wetens heeft
blootgesteld aan de naar ervaringsregels aanmerkelijke kans op dit gevolg. Het risico
die hij neemt door van dichtbij een sliding te maken is wel groot, dus de kans dat er
een vorm van letsel kwam was wel aanwezig. En toch doet hij, dus hier is sprake van
voorwaardelijke opzet.
- Hof vind dus dat het secundair tll wel geldt hier: er was sprake van een sportsituatie,
maar dit is ernstiger dan waar je vanuit kan gaan wanneer je mee doet aan het spel.
- Er moet met andere maatstaven rekening worden gehouden wanneer het gaat om
een sport en spelsituatie.
- Wanneer je mee doet aan een sportsituatie neem je bepaalde risico’s voor lief, als
het maar binnen bepaalde grenzen blijft.
- Wanneer er iets gebeurt buiten de spelsituatie om, dan kan je je niet meer beroepen
op de sportsituatie.
Annotatie Bakker en Cnossen – sliding
3
, Hij wordt dus uiteindelijk veroordeeld voor eenvoudige mishandeling met zwaar lichamelijk
letsel tot gevolg (300 lid 2 Sr).
Waarom geen opzettelijk toebrengen van zwaar lichamelijk letsel? ontbreken van een
aanmerkelijke kans op zwaar lichamelijk letsel in de gegeven omstandigheden.
Bij het bepalen van opzet moet het leunen op de omstandigheden van het geval.
‘sprake van het bewust aanvaarden van de aanmerkelijke kans dar de tegenstander geraakt
zou worden, ten val zou komen en pijn of letsel zou worden toegebracht’.
Doel was dan om balbezit te krijgen, maar de wijze waarop en de omstandigheden
waaronder zijn op zo’n gevaarzettende wijze ingezet dat risico groot was en dus op de koop
toenemen van het letsel.
Gevaarzetting in deze situatie:
- Hij stond heel dichtbij toe hij de sliding inzetten.
- Buiten het gezichtsveld van het slachtoffer
- Er was al voor de sliding fysiek contact door middel van een schouderduw.
Bijzondere aan sport en spel: een vorm van toestemming en instemming; instemmen met
redelijkerwijs te verwachten gevolg. Gaat wel om redelijkerwijs te verwachten, dus er zijn
zeker wel grenzen.
De gedraging is der mate is strijd met de regels en hetgeen spelers over en weer van elkaar
kunnen verwachten dan de exceptie (sport en spel) geen rechtvaardiging oplevert.
Spelregels zijn een belangrijk aanknopingspunt bij de beoordeling.
Aandachtspunten:
- Missie van het handelen
- Wijze waarop en omstandigheden waaronder
Noot sport en spelsituatie
Een sliding van een voetballer 0,5m boven de grond net nadat de bal weg werd geschoft.
Open beenbreuk tot gevolg.
Veroordeeld voor zware mishandeling -> voorwaardelijke opzet. Aanmerkelijke kans op het
toebrengen van zwaar lichamelijk letsel op de koop toegenomen / heeft aanvaard.
Opzet met onbedoelde gevolgen = voorwaardelijk opzet.
Opzet is er of het gevolg er komt of niet.
Bewijs voor voorwaardelijke opzet:
- Handeling laat vaak duidelijk de bedoeling zien.
- Moeilijker te zeggen of iemand ook rekening heeft gehouden met eventuele
nevenschade.
- Heeft de persoon een mogelijke kans op het gevolg aanvaard.
Sliding is in een sport en sportsituatie en over het algemeen heeft het geen doel om letsel
aan te brengen. Nu heeft de verdachte hier ook niks gedaan om letsel te voorkomen. Er
wordt bij de beoordeling vaak gekeken naar de uiterlijke verschijningsvorm van de sliding.
Zag het eruit om schade aan te richten.
Wanneer je niet kan zeggen of hij het gevolg heeft aanvaard, kan je kijken of het optreden
redelijk was -> hier is dat niet het geval.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emivandriel2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76710 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen