Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
samenvatting HC4 Verlichtingsideeën en de democratische revoluties
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
GESCHIEDENISHC Verlichtingsideeën en democratische revoluties
1) VERLICHTE IDEEËN OVER DE IDEALE SAMENLEVING
Standenmaatschappij
- geestelijken
- Adel
- Burgerij (sociaal-economische macht)
Hernieuwde belangstelling voor de wetenschap in de Renaissance: Wetenschappelijke Revolutie
- meer onderzoekers die geen geestelijken waren
- Onderzoek op gebieden die niets met godsdienst te maken hadden
- Proeven doen, dingen waarnemen en hierover nadenken
- Verstand gebruiken, zelf nadenken, niet alles volgens het geloof verklaren
Kenmerken en gevolgen van de wetenschappelijke revolutie
- Grote gevolgen voor mensen; medische zorg, nieuwe energiebronnen
- Nieuwe manier van onderzoeken; observeren, experimenteren en redeneren
- Wetenschappers kregen steun van regeringen; gingen het nut ervan inzien. De wetenschap
ging een belangrijke plaats innemen in de samenleving.
- verzet van de kerk (met geweld)
Wetenschappelijke revolutie en verlichting
Wetenschappelijke revolutie
- Mensen gingen vertrouwen op eigen verstand
- Mensen vroegen zich af of ze wel op de juiste manier met elkaar omgingen
- Mensen gingen de samenleving en de natuur onderzoeken
- Gevolg: leidde tot verlichting
Verlichting
- verlichters gingen de samenleving net zoals de natuur onderzoeken op basis van
waarnemingen, ervaringen en experimenten (empirisme)
- Met de toegenomen kennis zouden de problemen in de samenleving kunnen worden opgelost
(rationalisme)
- Gevolg: optimisme en de vooruitgangsgedachte
Verzet tegen de Wetenschappelijk Revolutie, vooral van de katholieke kerk
- De kerk verloor haar greep op de wetenschap
- Belangrijke kerkelijke opvattingen werden door de resultaten van onderzoek soms
ondermijnd.
, Ideeën van verlichters
Sociale verhoudingen
- Vrijheid: vrijheid van meningsuiting, drukpers, om te geloven wat je wilt en om handel te
drijven met wie je wilt
- Gelijkheid: gelijke kansen voor iedereen, gelijkheid in rechtspraak
Politiek
- Volkssoevereiniteit: inrichting gebaseerd op de rede
- Sociaal contact: contract tussen vorst en volk of burgers onderling, voorkomen nieuwe
oorlogen.
- scheiding der machten: trias politica, de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht
mogen niet in handen van dezelfde persoon/organisatie zijn
Godsdienst
- religieuze tolerantie: verdraagzaamheid op godsdienstig gebied, geen vervolgingen
- Scheiding tussen kerk en staat: de kerk houdt zich bezig met godsdienstzaken, de staat met
bestuur en rechtspraak
Economie
- Eigenbelang: vrijheid in nastreven van eigenbelang, als iedereen uit is op eigenbelang dan
loopt dat vanzelf uit op welvaart voor iedereen
- Vrijemarkteconomie: vrijhandel en beperkt overheidsingrijpen zorgen voor de grootste
welvaart
Tegenstellingen van verlichters
Sociale gelijkheid
- sociale gelijkheid, verlichters tegen gelijkheid van vrouwen (biologische verschillen)
- Afschaffing slavernij, voor verlichters een stap te ver
Godsdienstig gebied
- God als schepper, maar greep niet meer in. Wereld beheerst door natuurkrachten die in
principe met het verstand aangetoond en verklaard konden worden
- agnosten, niet-wetende
Politiek gebied
- Locke, volkssoevereiniteit
- Montesquieu, scheiding der machten
- Rousseau, democratie
- Voltaire, tegen democratie
Verspreiding van de verlichting
- boeken, tijdschriften en bibliotheken (encyclopedie)
- Salons en koffiehuizen
- Toneelstukken en opera’s
- Ontduiken van censuur (niet vrij in schrijven wat je wilt, controle op ideeën verspreiden) ,
door kritiek niet rechtstreeks te uiten maar door te schrijven over fictieve personages of
andere volken of door dubbelzinnige formuleringen te kiezen, door boeken illegaal of in het
buitenland uit te geven
- Die geschriften werden uiteindelijk wel gedrukt (in de republiek), in de republiek was
gewetensvrijheid en hadden geen centraal bestuur dus lastig te controleren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurstevens2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81113 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen