Samenvatting
Samenvatting AK BuiteNLand H4 - VWO4
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
aardrijkskunde samenvatting van hoofdstuk 4, boek BuiteNLand. VWO4
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting H4 AKPar. 1
Stroomgebieden, het verzamelgebied van een rivier waarbinnen alle
neerslag en grondwater via de zijrivieren naar de hoofdrivieren stromen.
De waterscheiding is de grens tussen stroomgebieden, die gevormd
wordt door hoogteverschil. Een stroomstelsel is het gebied van de
hoofdrivier met al zijn zijtakken. Een stroomstelsel bestaat uit de boven-,
midden- en onderloop, die samen het lengteprofiel vormen. De
herkomst van het water bepaalt wat voor rivier het is, er zijn 3
verschillende namelijk:
- Gletsjerrivier: Gesmolten ijs en sneeuw water.
- Regenrivier: Krijgt z’n water door neerslag, bijv. de Maas.
- Gemengde rivier: Krijgt z’n water door neerslag en smeltwater,
bijv. de Rijn.
Regiem: de waterafvoer die varieert gedurende het jaar. De tijd die het
water van een regenbui nodig heeft om in de rivier te komen heet de
vertragingstijd. Dingen die dit kunnen vertragen of versnellen zijn de
ondergrond en vegetatie. Het absolute hoogteverschil in meters tussen
twee plaatsen is het verval. Het verhang is soort van hetzelfde als het
verval maar dan minder nauwkeurig, want het is namelijk het verval per
kilometer. Het verhang geeft aan hoeveel een rivier richting zeeniveau
zakt per kilometer. Het debiet is de gemiddelde hoeveelheid water die
per tijdseenheid door een rivier stroomt, uitgedrukt in kubieke meters per
seconde. Natuurlijk is het zo: ‘Hoe hoger verval/verhang, hoe sneller het
debiet’.
Door klimaatverandering verandert het neerslagregiem (de
schommelingen in de neerslag gedurende het jaar) op 2 manieren:
- Steeds meer neerslag.
- Neerslag steeds meer onregelmatig.
Hoosbuien in de zomer zorgen voor wateroverlast en een hoger debiet in
rivieren. In stroomgebied is langs rivieren de bebouwing sterk
toegenomen. Neerslag komt in stedelijke gebieden direct via het riool in
rivier, door verstening (regenwater spoelt sneller af) waardoor de
vertragingstijd af neemt en hierdoor krijgen rivieren in korte tijd steeds
meer te maken met een groot debiet, er is hier dus sprake van piekafvoer.
, Die rivieren stromen dan
tussen dijken en zand en
klei worden in de
bedingen
gesedimenteerd.
Hierdoor komt de rivier
dan hoger te liggen. Om
dan veilig binnendijks
te blijven wonen, moet je de dijken verhogen, maar je kunt niet eindeloos
dijkverzwaring blijven toepassen. Dit probleem komt dus door de
verstedelijking, maar ook door ontbossing, bodemdaling en de
verandering van het neerslagregiem.
Ondanks de deltawerken en dijken is er nog steeds grote zorg. Dit komt
door twee processen die elkaar versterken, namelijk het broeikaseffect en
de bodemdaling. Door het afsmelten van de ijskappen stijgt de zeespiegel.
De bodemdaling is het gevolg van een menselijk proces, zoals aardgas,
het bemalen van landbouwgrond en veen opgraven vroeger. Het gevolg
hiervan is dus dat de zeespiegel relatief sneller stijgt. Je krijgt nu vaker te
maken met doodtij, het water staat dan extra laag en met springtij, het
water staat extra hoog.
Begrippen:
De waterscheiding = De grens tussen stroomgebieden.
Een stroomstelsel = Het gebied van de hoofdrivier.
Het lengteprofiel = De boven-, midden- en onderloop van een rivier.
Regiem = De waterafvoer die varieert gedurende het jaar.
De vertragingstijd = De tijd die het water van een regenbui nodig heeft
om in de rivier te komen.
Het verval = Het absolute hoogteverschil in meters tussen twee
plaatsen.
Het verhang = Geeft aan hoeveel een rivier richting zeeniveau zakt per
kilometer.
Het debiet = de gemiddelde hoeveelheid water die per tijdseenheid
door een rivier stroomt, uitgedrukt in kubieke meters per seconde.
Dijkverzwaring = Verhogen en verbreden van dijken.
Bodemdaling = Zakking van de bodem, wat zorgt voor droogte of juist
nattigheid.
Par. 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vandongenmats2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75323 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen