Afwijkingen in de mond:
- Cariës: probleem met de tanden
- Parodontitis: probleem met het tandvlees
Mond en tanden:
- Snijtanden
- Kiezen
- Hoektanden
- Tong: kan voedsel naar achteren duwen en reguleert de voedselinname
- Glazuur is de eerste beschermlaag van je tanden (buitenste laag)
- Tand is levend, continue afbraak en aanmaak van cellen
3 speekselklieren:
- Parotiden: langs de oren
- Sublinguaal: onder de tong
- Submandibulaire: onderkaak → maakt de meeste hoeveelheid speeksel (belangrijkste)
- Waarom heb je speeksel nodig? Voedsel vochtig maken om het makkelijker door te slikken
- 99,5% water en verder enzymen
o Enzymen helpen bij de vertering van koolhydraten
- Antibacteriële componenten
o Lysozymen: maken micro-organismen kapot en beschermt het tegen infecties
Functie van de mond:
- Mechanische vertering
- Vloeibaar en glijbaar maken van het voedsel
- Aanvang digestie
o Vooral koolhydraten (alfa-amylase)
o Klein beetje vetten (lingual lipase)
Cariës:
- Bacteriën in tandplaque produceren zuur
- Suikers en voedingsresten stimuleren de groei/ activiteit van deze bacteriën
- Dit zorgt voor het oplossen van het calciumhydroxyaptetiet in het glazuur
- Het glazuur brokkelt af en bacteriën krijgen toegang tot dentine
- Dit kan doorgaan tot de tandzenuw
- Afbreken van tanden is een gevolg
Parodontitis:
- Ontsteking rondom de tanden
- Ontstoken tandvlees
- Bacteriën in de plaque kunnen het tandvlees irriteren
- Het tandvlees kan terugtrekken
- Wortel komt bloot te liggen
1
,Consequenties voor de gezondheid:
- Algemeen:
o Vieze smaak in de mond
o Slechte adem
o Weinig effect op de vertering
- Cariës:
o Meestal niet zo ernstig in het begin
o Verlies van delen van de tanden en kiezen
o Kiespijn door vrijkomen van tanden en kiezen
- Parodontitis:
o Kan ernstig verloop hebben: kaakontsteking, coronaire hartafwijkingen,
herseninfarct, zwangerschapscomplicaties
Voedingsadviezen cariës en parodontitis:
- Beperking van de suiker consumptie
o Hoeveelheid
o Frequentie
- Opletten met zure voedingsproducten → erosie
- Zorgen voor een algemene goede gezondheid → optimaal werkend immuunsysteem
- Mondhygiëne
2 Aandoeningen in de maag
Aandoeningen van de maag:
- Gastritis
- Maagzweer
De maag:
- Voor voedsel: 50 mL
- Na voedsel: 1,5 L
- 4 gebieden:
o Cardia: slokdarm eindigt hier in de maag → grote brokken
eten
o Fundus: hier blijft het voedsel eerst hangen na het eten
o Body: hier wordt voedsel echt verteerd
o Pyloric portion: spier die bepaalt of de inhoud van de maag doorgegeven kan worden
o Rugae: plooien in de maag
Kneden van de maag:
- Normaal gesproken 3 contracties per minuut
- 3 spieren:
o Longitudinaal (van boven naar beneden)
o Circulaire spieren (van links naar rechts)
o Diagonale spieren
- Chyme: inhoud van de maag
- Voedselrechten < 2 à 3 mm wordt doorgelaten
2
,Doorsnede van het spijsverteringskanaal:
1. Mucosa (enkele laag epitheelcellen die direct in
contact staan met de inhoud van de darm)
2. Submucosa (bindweefsel, structuur van de
epitheelcellen houden, lopen bloedvaten doorheen)
3. Muscularis externa (spieren die ervoor zorgen dat je
contracties hebt)
4. Serosa (slokdarm) of adventitia (darm) →
(buitenkant van het orgaan, vochtig zodat organen
kunnen bewegen in de buikholte)
Gastric pits (maag):
- Inkepingen in het oppervlakte van je maag
- Allerlei cellen die stofjes/ enzymen kunnen afgeven
- Hier worden cellen die de maag zuur maken gemaakt
- Speciale cellen die de maagvloeistof maken
- 5 verschillende typen cellen:
o Mucus: slijmlaagje
o Chief cells: pepsinogeen uitscheiden (afbraak van eiwitten)
o Pariëtale cellen: maakt alles wat in je maag zit
zuur
o Hormoonproducerende cellen
Uitscheiding van zoutzuur door de pariëtale cellen:
- Twee actief transport eiwitten
o Kalium-ATPase → protonen uitscheiden
o Natrium-Kalium-ATPase
- Uiteindelijk moet je H+ en Cl- binnen hebben
Functies van HCl in maagsap:
- HCl wordt geproduceerd door de pariëtale cellen
- Functies:
o Activatie pepsinogeen tot pepsine
o Denaturatie van eiwitten
o Losmaken van verschillende nutriënten uit
organische complexen
o Antibacterieel effect
- Productie wordt gestimuleerd door:
o Gastrine
o Acetylcholine
o Histamine
Functies van de maag:
- Eerste opslag van binnengekomen voedsel
- Verder fijn maken van het voedsel
- Aanvang eiwit digestie
o HCl
o Pepsine
- Doden van micro-organismen
- Productie van intrinsic factor
3
, Gastritis:
- Ontstekingen van het maagslijmvlies
- Symptomen: maagpijn, braken, misselijk, geen zin in eten
- Oppervlakkig, vaak meerdere foci
- Kan erg pijnlijk zijn door het aanwezige maagzuur
- Oorzaken: veel koffie/alcohol consumptie, roken, pijnstillers, helicobacter
- Kan verergeren en resulteren in een maagzweer of maagbloedingen
Maagzweer:
- Symptomen: maagpijn, wordt vaak erger na eten maar kan ook juist verdwijnen na het eten
- Ulcer kan variëren van enkele millimeters tot centimeters
- De zweer gaat door de muscularis mucosa heen
- Oorzaken vergelijkbaar met gastritis
Consequenties voor de gezondheid:
- Gewichtsverlies door slechter eten en slechtere vertering
- Anemie door bloedverlies
- Risico op vtiamine B12 deficiëntie
Voedingsadvies gastritis en maagzweer:
- Geen alcohol en cafeïne, want deze stoffen stimuleren zuursecretie
- Geen pittige kruiden, maar een mild dieet en voorzichtig met zure producten
- Goed/lang kauwen
- Vaker kleinere porties
3 Afwijkingen in de dunne darm
Afwijkingen in de dunne darm:
- Diarree
- Ontsteking
- Coeliakie
De dunne darm:
- Eerste stukje: duodenum (twaalfvingerige darm)
- Jejunum (middelste gedeelte) → meeste absorptie van nutriënten
- Ileum: (laatste deel)
- Vergelijkbare structuur als van de maag
(4 lagen)
o Mucosa
o Submucosa
o Muscularis
o Serosa
- Plooien van Kerckring: grote plooien
- Villi → kleine plooien, lopen
bloedvaten doorheen, groter
oppervlakte
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wendyvandermade. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.