College 1 Verdieping Staats- en bestuursrecht
Uitdeelopracht 1
Als je een gezondheids- en welzijnswet voor dieren maakt en je wilt het berokkenen
van leed aan dieren verboden wordt dan zit je met de definiëring. Mag je het ene
dier wel een schop geven maar het andere niet? Je moet dan op een of andere
manier duidelijk maken waar je wet over gaat, in dit geval dus wat een dier is. Dan
zegt aanwijzing 121 ‘Termen die een te weinig bepaalde of een van het
spraakgebruik afwijkende betekenis hebben, worden gedefinieerd’. Je hebt dus
wetten die mensen moeten naleven. Er zijn dingen die je kunt gebruiken zonder dat
mensen zeggen dat er veel twijfel over kan bestaan. Altijd kan het zijn dat een
rechter zegt is dit nou wel per ‘post’ of een ‘brief’ of een ‘automobiel’, er zijn altijd
discussies over mogelijk. Of bijv. gaat het om een ‘woning’ of een ‘huis’, dat zijn
allemaal dingen die worden gebruikt. Meestal weten mensen wat ermee bedoeld
wordt, maar het kan zijn dat je het op een hele andere manier of andere betekenis
wil gebruiken. Denk bijv. aan het begrip besluit in het Awb. In bestuursrechtelijke
college kan je dan zeggen; dit is wel een beslissing, geen besluit. In het dagelijkse
spraakgebruik kunnen mensen zeggen dat die twee synoniem zijn, maar juridisch
niet. Vandaar dat er een definitie van het begrip besluit is.
Vraag 1: zou je dier moeten definiëren? Niet alles hoeft duidelijk te zijn, maar het
moet wel voldoende duidelijk zijn. Uiteindelijk gaat het om grote getallen in deze
gevallen, soms kan je ook het woordenboek gewoon erbij pakken. Het hoeft niet zo
te zijn dat iedere twijfel door de wetgever moet worden uitgesloten. Het gaat om
redelijk denkende mensen die een beetje kunnen nadenken. Als je in Van Dalen gaat
kijken wordt je niet heel veel wijzer. Er staat ‘een niet tot een planten behorend
levend wezen dat begaafd is met gevoel en willekeurige beweging’. De flora- en de
Faunawet die ook dieren moet definiëren zegt: onder dieren moet verstaan dieren
met al hun ontwikkelingsstadia met uitzondering van eieren, waaruit je kunt
afleiden dat de Flora- en Faunawet het kennelijk niet nodig vinden om..? Als je zou
zeggen insecten en dieren, meestentijds weten we het wel, dan hoef je het niet
definiëren.
Volgende vraag is; definieert deze wet eigenlijk wel wat ‘dier’ is? Dit is eigenlijk een
afbakening van de werkingssfeer van de wet. Daartoe iedere definitie natuurlijk. Als
de wet alleen op dieren van toepassing is, dan is hij dus niet op andere dingen dan
dieren van toepassing. Dus iedere begripsbepaling beperkt de werking van de wet.
Maar hier wordt dier niet beschreven, hier wordt een definitie gebruikt om de
toepassingsbereik van de wet te bepalen. Mooier is dat niet als definitie te
gebruiken, maar .. (even kijken..) Zoals de wet dieren het nu doet.. dit is de
opvolger van deze wet? Die zegt - bij of krachtens deze wet gestelde over dieren is
van toepassing op gehouden dieren voor zover niet anders bepaalt- Dan is
duidelijker dat dit een toepassingsbereikbepaling is en het is verwarrend als je gaat
definiëren. Ik wil even weten wat ze bedoelen met dier, dat vindt je dus niet.
Overigens kan je in de toelichting nog altijd schrijven wat een dier is…dus dat wordt
eigenlijk niet gedefinieerd. De meerderheid hier denkt ook dat het niet nodig is om
te weten wat dieren zijn. Dat is van belang, want het gekke is dat de normen die
gelden van de vraag of je zoiets had moeten definiëren.. is of de mensen weten
wat er onder moet worden verstaan. Omdat het hier duidelijk is, hebben we
vastgesteld dat het niet meer gedefinieerd hoeft te worden.
, De tweede vraag: wat gebeurt hier? Een vis is dus ook een dier. Je hebt een
Visserijwet, die ziet op visserij. De wetgever wil duidelijk maken dat wat hier is
geregeld niet van toepassing is op visserij voor zover die wordt geregeld voor..? Als
dit er niet zou staan.. he, de vraag is: is art. 123 juridisch nodig? Dat kan feitelijk
hartstikke handig zijn voor de lezer, dan weten we dat weer, maar zo maken we
geen wetten. Je schrijft een wet en dan moet je een logische systeem volgen. Maar
als je kijkt naar juridisch gezien nodig, dan zou ik anders kunnen formuleren, als het
er niet zou staan zou het dan niet gelden? Je zou kunnen zeggen dat de
gezondheids- en welzijnswet voor dieren nieuwer is dan visserijwet, maar die lex
posteriori regel kom je eigenlijk bijna niet tegen. Dat kom je alleen tegen als het
wetten zijn met gelijke toepassingsbereik. Die hetzelfde zien eigenlijk. Dus als je
even theoretisch bedenkt, je hebt een wet die zegt- je moet autogordel dragen en
je heb een wet die het verbied om autogordels te dragen, verder staat er niets in de
wet, volstrekt zelfde gedragsnorm, zelfde toepassingsbereik alleen de een is een
delegatie van de ander?4:41 min. Nou die kunnen niet gelijk gelden in de rechtstaat
en dan heeft de rechter een oplossingsregel voor , in dit geval kan je de lex
posterior gebruiken, want een latere uitspraak van de wetgever die wordt geacht te
zeggen dat die eerdere uitspraak is vervallen, maar dat kom je bijna nooit tegen. Er
werd iets gezegd wat mogelijk wel van toepassing is.. bijzonder wet gaat voor
algemeen, nou dat is een vereiste hier want een vis is een bijzonder soort dier, dus
als de wetgever iets regelt over vissen dan gaat dat dus voor de algemeen
wettelijke gevallen. Dus juridisch gezien is het niet nodig.
( extra: Het kan zo zijn dat zich een situatie voordoet dat onder beide wetten valt,
namelijk als ik een vis heb gevangen dan valt hij toch onder de visserijwet, maar die
ook de gezondheid van die vis benadrukken. Dus er kunnen zich dergelijke situaties
voordoen en dan moet je een oplossing bieden ook al zijn de motieven verschillend.
Om te voorkomen dat er interpretatie problemen ontstaan, want er zijn
visserijmethoden die onnodig leed veroorzaken bij dieren, waarvan men zegt dat
mag je. In ieder geval dat je dan zou kunnen zeggen dat is niet proportioneel, nou
dan valt het onder gezondheids- en welzijnswet van dieren want het berokkent een
dier leed, maar de wetgever zegt nee, het berokkenen van leed aan vissen dat
wordt toch ge.. door de visserij. Ik kan me daarin vergissen, in ieder geval vermoed
ik dat dat daardoor is?)
Art. 36 is de kernbepaling van deze wet. Een kernbepaling moet volgens de heer
Zijlstra niet in art. 36 weggestopt worden, maar in het begin van de wet. Lees ff het
eerste lid. Welke bellen gaan rinkelen? Student: wat een redelijk doel is? Heel goed,
waarom is dat problematisch? het recht ritselt van de open normen. Het is een open
norm, dus het schrijft niet concreet voor welk gedrag wel of niet rechtmatig is, maar
eerder in open termen het wenselijk en onwenselijk gedrag formuleert. Dat gebeurt
heel veel, de beroemdste open norm is de maatschappelijke zorgvuldigheid van de
BW. Er staat dat je niet in strijd mag handelen met de maatschappelijke
zorgvuldigheid, maar gelukkig staat er niet in het BW dat degeen die daarmee in
strijd handelt een misdrijf pleegt en kan gestraft worden. waarom willen we dat
niet? Het lex certa leerstuk speelt vooral in het strafrecht. Naarmate de sancties
zwaarder worden, wordt het rechtstatelijk belangrijker om scherp te omschrijven
wat rechtmatig/ onrechtmatig gedrag is. Nou kan het best zijn dat je het openlaat,
als maar een redelijk denkend mens weet wat wel of niet wordt verwacht. Art. 1a
wet milieubeheer: iedereen neemt voldoende zorg voor het milieu in acht . daar
