100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting TRK toets/periode 4 €8,39   In winkelwagen

College aantekeningen

Samenvatting TRK toets/periode 4

 3 keer bekeken  0 keer verkocht

Dit bestand is de samenvatting wat gaat over krachten. Dit is de laatste toets/periode van het jaar.

Voorbeeld 2 van de 6  pagina's

  • 18 mei 2022
  • 6
  • 2020/2021
  • College aantekeningen
  • Bart
  • Alle colleges
Alle documenten voor dit vak (4)
avatar-seller
evelinewels
4.1 voeding

Voedingsstoffen

Voeding bevat voedingsstoffen ( nutriënten ). Deze worden afgebroken, bewerkt en opgenomen in
het spijsverteringsstelsel. Van ( macronutriënten ) heb je relatief veel nodig: koolhydraten, vetten en
eiwitten. Van micronutriënten heb je relatief ( zeer ) weinig nodig: vitamines, mineralen.

Calorieën

Energie drukken we uit in calorieen of joules. 1000 calorieen is een kilocalorie ( kcal )  1 kcal = 4,2
Kj. Als het energieverbruik gelijk is aan de energie opname spreken we van energiebalans.

Energie opname/verbruik

Dit is de totale hoeveelheid energie die je via je voeding binnenkrijgt. Dit kun je zelf uitrekenen,
hoeveel kcal zit waarin ? hoeveel eet je ervan ? Het lichaam gaat niet met elke calorie hetzelfde om.

Dit is de totale hoeveelheid energie die je per dag verbruikt. Dit reken je uit door:

Rustmetabolisme per dag + 1,3 x gewicht in kg x 24.

Hierbovenop komen de (sport) activiteiten, duur en intensiteit.

Schijf van vijf

Dit is ontwikkeld door het voedingscentrum en bestaat uit 5 groepen voedingsproducten:

1. Groente en fruit
2. Brood, pasta, aardappelen
3. Zuivel, vleeswaren. Peulvruchten, noten
4. Vetten en olie
5. Dranken

Koolhydraten ( suikers )

Er zijn 3 groepen suikers:

1. Enkelvoudige suikers ( glucose, fructose )
2. Tweevoudige suikers ( sacharose, lactose )
3. Meervoudige suikers ( zetmeel, glycogeen )

Het lichaam kan alleen enkelvoudige suikers gebruiken dus meervoudige suikers moeten eerst
worden afgebroken.

De hoeveelheid glucose in het bloed noemt men de bloedsuikerspiegel. Deze wordt geregeld door
de hormonen insuline en glucagon. Glucose wordt in de spieren en lever opgeslagen als glycogeen.
Een teveel aan glucose wordt omgezet in vet.

Vetten

Vet is een belangrijk brandstof, bouwstof en zorgt voor bescherming en isolatie. Het bestaat vooral
uit vetzuren. Het is wordt opgeslagen in beenmerg, tussen organen en onderhuids. Als brandstof zijn
vetten minder effectief als koolhydraten. Ze worden sneller afgebroken en het kost meer zuurstof om
te verbranden.

, Er zijn 3 soorten vetten:

1. Verzadigde vetten ( vette zuivel, vlees, snoep, koek )
2. Onverzadigde vetten ( olie, noten, vette vis )
3. Transvetten ( frituurvet, gebak, koek )

Transvetten hebben een negatief effect op de gezondheid.

Eiwitten ( proteïne )

Eiwitten dienen vooral als bouwstof. Daarvoor breken we ze eerst af tot aminozuren. Voor het
herstel en opbouw van spieren zijn veel eiwitten nodig. Een gezonde voeding biedt genoeg eiwitten,
ook voor de meeste sporters.

Vitamine, mineralen. Sporenelementen

Deze zorgen dat allerlei lichaamsprocessen goed verlopen. Sommige mineralen dienen als bouwstof
en sommige vitamines maken we zelf aan ( D ), andere halen we uit voeding ( C ). Supplementen zijn
in de meeste gevallen overbodig, alleen bij langdurig en veel zweten zijn extra mineralen nodig.

Water

Water is noodzakelijk om te leven. Je drinkt zoveel je lichaam aangeeft, dorst. Functies van water zijn
transport, reguleren warmte, nodig voor werking cellen. Te weinig vocht zorgt voor dehydratie. Dit is
vooral een risico bij duursporters. Te veel kan ook wat zorgt voor watervergiftiging.

4.2 spijsvertering

Mond  slokdarm  ( lever )  maag  dunne darm  dikke darm  endeldarm

Spijsvertering

Voedsel moet worden afgebroken en opgenomen door het lichaam. Enzymen spelen een belangrijke
rol, zij versnellen de chemische reacties en eindigen altijd op -ase. Brandstoffen hiervoor zijn
koolhydraten, vetten en eiwitten. Eiwitten dienen vooral als bouwstof.

Het spijsverteringsstelsel heeft een eigen zenuwstelsel ( enterisch zenuwstelsel ) met 500 miljoen
neuronen. Dit zenuwstelsel beïnvloedt onze hersenen, grotendeels onbewust. Het heeft invloed op
emoties, onderbuikgevoel, instinct, intuïtie.

Mond

De mond is de eerste stap van de spijsvertering. Het eten wordt door kauwen vermalen, waardoor
het sneller afgebroken kan worden. Amylase ( zit in speeksel ) doet hier al zijn werk. In totaal hebben
we 32 tanden en kiezen.

Pharynx en oesophagus

Vanuit de mond komt het eten in de keelholte farynx. Daar kan het twee kanten op de luchtpijp
trachea of slokdarm oesophagus de epiglottis strotklepje zorgt ervoor dat het in de slokdarm komt.
Door peristaltiek wordt het voedsel richting de maag ‘’gekneed’’.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evelinewels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 81113 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€8,39
  • (0)
  Kopen