Samenvatting
samenvatting aardrijkskunde Examenstof
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- HAVO
Hoofdstuk 1 tot 5 + begrippen
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
Voorbeeld 3 van de 25 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
AardrijkskundeHoofdstuk 1 t/m 5
1
,Hoofdstuk 1
1.1
Globalisering: het begrip
Het proces waarbij op een groot aantal terreinen de verwevenheid tussen gebieden en
samenlevingen op aarde toeneemt. Globalisering heeft met aardrijkskunde te maken, omdat het
proces invloed heeft op de inrichting en de functie van gebieden.
Technologische vernieuwing stimuleert de globalisering
Globalisering word mogelijk gemaakt door informatie- of communicatie- en transporttechnologie.
Beide technologieën hebben ontwikkelingen meegemaakt.
Reis- en vervoerstijden zijn gedaald, alles gaat sneller.
Transport en communicatie is goedkoper geworden.
Infrastructuur is verbeterd.
Tijd-ruimtecompressie
Door multinationale ondernemingen is de globalisering aanzienlijk verbeterd. Er ontstaat een
mondiaal netwerk tussen de landen. De relatieve afstand tussen landen neemt af. De ontwikkeling
van de tijd-ruimtecompressie. wereld wordt steeds kleiner -> global village. Ongelijke ontwikkeling
van transport- en communicatiemiddelen.
Globalisering of Mondialisering Proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en
samenlevingen op aarde toeneemt. Economische
globalisering of internationalisering en culturele
globalisering zijn hier twee belangrijke aspecten aan.
Transporttechnologie Technische voorzieningen die samenhangen met vervoer
van goederen en mensen.
Informatie- of Alle technieken die het mogelijk maken informatie van het
communicatietechnologie ene punt naar het andere punt te verspreiden.
Multinationale onderneming (MNO) Groot bedrijf met vestigingen in meerdere landen.
Tijd-ruimtecompressie Proces waarbij de relatieve afstand tussen plaatsen door
de moderne transport- en informatietechnologie daalt.
Multinational: ‘Think global, act local’
Door val van Sovjet-Unie en China stapt in de WTO (wereldhandelsorganisatie) is de vrijemarkt
economie de leidende economie geworden -> productie en uitwisseling van goederen wordt
belangrijker en gebieden worden economisch steeds hechter (alleen als je een goede ligging hebt).
MNO’s vragen zich af of ze nog in de goede landen gevestigd zitten, wordt geleid door ->
arbeidsmarkt, bereikbaarheid, belastingvoordelen en politieke stabiliteit.
Grenzen vervagen
Vrijhandel wordt gestimuleerd omdat strenge controles bij de grenzen en globalisering niet
samengaan. Tariefmuren (kosten om te importeren) en importquota (maximale hoeveelheid aan
import) is niet meer te spraken. Vrijhandel komt eerst in handelsblokken.
De productieketen wordt uitgerekt
De producten worden niet meer in 1 regio gemaakt maar over meerdere gebieden verspreid om
meer winst te kunnen behalen, omdat de productiekosten dan lager worden. Arbeidsintensieve
delen van het productieproces gaan bv. naar de lagelonenlanden. de productieketen van goederen
wordt steeds meer verdeeld over meerdere gebieden -> veel wereldhandel.
WTO Overlegorgaan waarin ruim 140 landen wereldhandelsverdragen
vastleggen, met als doel liberalisering van de wereldhandel.
2
, Hoofdstuk 1
Vrijemarkteconomie Economisch systeem waarbij bedrijven bepalen wat waar geproduceerd
wordt. De prijs komt tot stand door vraag en aanbod en de rol van de
overheid is gering.
Vrijhandel Handel waarbij zo weinig mogelijk handelsbelemmeringen zoals
invoerrechten bestaan.
Productieketen de route die een product aflegt van idee of grondstof tot dienst of
eindproduct.
1.3
De triade bedreigd?
Er zijn 3 economische kerngebieden Noord-Amerika, EU en Japan en zij beheersen de
wereldeconomie -> triade. Hun mondiaal netwerk wordt bedreigd, want invloed semiperiferie landen
(bv India) neemt toe -> global shift.
De ruimtelijke gevolgen van globalisering
geografische gevolgen
o Nieuwe internationale arbeidsverdeling (de taken in de productieketen) worden
verdeeld over verschillende landen). verschil in loon speelt een rol.
o Er worden niet alleen maakindustrie verplaatst maar ook markten.
o Van uitschuiven naar doorschuiven. Uitschuiven is de maakindustrie de 1 e keer in op
een andere plek neerzetten. doorschuiven is dat de uitgeschoven industrie weer
taken geeft aan andere bedrijven dus het weer verplaatst wordt.
o Mno’s beperken zich tot hun core business. Alle andere activiteiten worden gestopt
of ingehuurd. ze werken met onderaannemers.
o Globalisering is overal merkbaar.
o Economische globalisering leidt vaal tot grotere sociale en regionale ongelijkheid.
Meedoen of niet?
Aan globalisering doen alleen landen mee die voor internationale bedrijven interessant zijn in de
handel. Zo kan er een groot verschil ontstaan, in een continent of zelfs land, tussen gebieden die wel
of niet meedoen aan globalisering. Regionale ongelijkheid gaat samen met sociale ongelijkheid.
lagere inkomensgroepen voelen zich achtergesteld, hun banen worden overgenomen door robotten,
uitschuiving en concurrentie van de lagelonenlanden.
Triade netwerk Het geheel van verbanden tussen de 3 belangrijkste economische
machtsblokken ( VS, Japan, EU) in de wereld.
Global shift Een (mogelijke) verschuiving van het economische en politieke
zwaartepunt in de wereld, bijvoorbeeld van de landen rond de
Atlantische Oceaan naar de gebieden rond de Grote Oceaan.
Nieuwe internationale De manier waarop tegenwoordig de agrarische, industriële en
arbeidsverdeling dienstverlenende activiteiten in het wereldsysteem verdeeld zijn.
1.4
Culturele globalisering
Veel grote steden lijken op elkaar door dezelfde cultuurelementen. Globalisering draagt bij aan de
homogenisering van de materiële cultuurelementen. Immateriële kenmerken hebben ook invloed op
het leven van de mensen, maar veranderen minder snel.
Moderne media: de grote platmaker?
De informatietechnologie en de sociale ontwikkeling hebben een enorme ontwikkeling gemaakt.
iedereen kan overal van op de hoogte zijn en blijven. de richting van de informatiestromen is
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottekraaijveld. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50064 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen