Samenvatting
samenvatting alle historische contexten geschiedenis
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
alle historische contexten samengevat. goede genoeg om je voor te bereid voor je examen
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Historische context H1 Britse Rijk1.1
Engelse koloniën in Amerika
In 16e eeuw koloniseerde Spanje grote delen van Amerika. Engelsen verkenden de Noord-Amerikaanse kust
voor een uitvalsbasis om de Spanjaarden te bestrijden. In 1585 -> 1 e engelse kolonie in Amerika.
Eerste blijvende Engelse kolonie: Viriginia. In 1607 veel kolonisten zich gevestigd. In 1620 nieuwe kolonie: New
Engeland -> nieuwe samenleving stichten met ideeën van streng protestants calvinisme.
Engelse koning had de kerk losgemaakt van het rooms-katholieke. De calvinisten vonden dit niet ver genoeg
gehervormd -> week uit naar Holland -> deel trok in 1620 naar Amerika.
Pelgrim Fathers hadden de basis gelegd voor democratie en de VS.
Onder koning Karel II (spanje) werd bijna hele Noordkust van Amerika gekoloniseerd. Stukken weggegeven aan
politieke vrienden. Er kwamen 13 Engelse koloniën tussen de franse en spaanse koloniën.
In noorden waren vestigingskoloniën -> mensen leefde van landbouw, nijverheid en handel.
In zuiden minder groei bevolking -> economie was anders. Later richtte ze op tabak en handel in tabak werd
beter.
Lot van de indianen
Kolonialisme is een ramp voor inheemse bevolking. Eerste contacten met Europeanen waren vreedzaam en er
ontstand handel. Indianen gaven de kolonisten eten in ruil voor Europees handelswaar (geweren, bijlen,
messen, …)
Al snel oorlogen tussen indianen en kolonisten. Indianen accepteerden niet dat hun grond in bezit werd
genomen. Handel ging door, maar nu ook moordpartijen. Indianen werden teruggedrongen en gedecimeerd.
Indianen stieven aan europese ziektes. Vele indianen overleden aan een epidimie -> pelgrim fathers stichtte
kolonie.
De trans-Atlantische driehoekhandel
Engelse kolonie Barbados werd bekend en ging goed door suikerplantages. Door stijgende economie door
stijgende suikerconsumtie van EU, werden meer eilanden gekoloniseerd om suiker te verbouwen (vb. Jamaica).
Zware werk op plantages werd gedaan door zwarte slaven uit Afrika.
Aan westkust stichtte de engelsen handelsposten, waar ze van Afrikaanse handelaren slaafgemaakten kochten.
Vanaf 1670 slaven ook ingezet in zuidelijke pplantagekoloniën aan Noord-Amerikaanse oostkust.
Engelse regering gaf de monopolie op de slavenhandel in 1672 aan de Royal African Company. Later
slavenhandel vrijgegeven, maar RAC bleef belangrijk in de Trans-Atlantische driehoekshandel.
Engeland kocht slaven, goud en ivoor in Afrika in ruil voor Wapens, tabak en alcohol -> slaven naar Amerika en
moesten op een plantage werken. Plantageproducten (suiker en tabak) gingen dan naar Europa toe.
De amerikaanse onafhankelijkheid
Engelse koloniën in Amerika bleven groeien, terwijl de meeste Amerikanen die er geboren waren geen band
voelde met het Britse Rijk. Vanaf 1707 vormden engeland en schotland samen Groot-Brittannië.
Amerikanen namen europese verlichte ideeën over: trias politica, volkssoevereiniteit en natuurlijke rechten van
ieder mens. In amerika werden radicale britse schrijvers gelezen. Er werd nadruk gelegd op vrijheden individu
en verdachten het britse regering dat ze die vrijheid wilde beperken -> wantrouwen tegen Britse regering.
Onder invloed van verlichte ideeën kwamen parlementen in 1765 in verzet tegen de belastingen. Britten
mochten geen belasting vragen, want amerikanen waren niet vertegenwoordig in het britse parlement.
In 1776 werden de 13 koloniën onafhankelijk en onstond de VS. pas in 1873 na een, door de amerikanen,
gewonnen oorlog gaven de britten de onafhankelijkheid toe.
Afschaffing van slavenhandel en slavernij
Eind 18e eeuw ontstond in christelijke en verlichte kringen in Groot-Brittannië het abolitionisme -> afschaffing
slavernij. Door verlichte en revolutionaire ideeën kwamen ook slaven in opstand. Het Britse parlement bestloot
in 1807 een verbod te laten komen op slavenhandel in het Britse Rijk.
Een economische neergang van de plantagekoloniën was het gevolg. Vb. die van Barbados en Jamaica die
economische afhankelijk waren van de slavenhandel. Toen in 1833 de slaverij in hete Britse Rijk afgeschaft
werd, moesten de Britse slavenhouders loon betalen. De suiker werd toen te duur om te concurreren met
landen waar er nog wel slavernij was.
, Historische context H1 Britse Rijk
Volgens de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring waren alle mensen vrij en gelijk geboren en hadden de
burger gelijke rechten. In praktijk was het anders -> alleen witte mannen met een bepaald bezit hadden
burgerrechten. Slaven hadden geen rechten.
Door abolitionisme werd in de VS door de federale regering, in 1807, de import van slaven verboden.
1.2
Het ontstaan van Brits-Indië
Na onafhankelijkheid van de VS breidde Groot-Brittannië zijn koloniale macht uit over andere delen van de
wereld. Het verschoof naar Indië. In 16e eeuw haden portugezen al factorijen gesticht in India. De engelsen
richtten voor de handel met Azië in 1600 de East India Compagny (EIC) op. De engelsen wilden specerijen uit
indonesië maar werden verjaagd door nederlanders. Er werd toen gericht op indië. Engelsen stichtte factorijen
in Madras en in Bombay. Karel II kreeg in 1661 deze gebieden als bruidsschat doordat zijn dochter trouwde met
de dochter van de portugese koning.
Britten wilde niet over india heersen of vestigen, maar wilde handel. Overheersende godsdienst in India was
het hindoeïsme, maar ook veel moslims. Sinds 16e eeuw waren de honderden rijkjes verenigd in 1 groot rijk
onder een islamitische keizen -> de mogol. In 18 e eeuw verzwakte zijn macht en het rijk viel uiteend, dus sloeg
de EIC zijn slag in India.
In 1756 viel 1 van de vorsten, de onderkoning van de bengalen, de britten aan -> bezette hun factorij Calcutta,
maar in de oorlog nam de EIC heel bengalen in. Oorlog eindigde in 1765 met het verdrag van Allahbad. Er
kwam inheemse vorst aan de macht in bengalen. Kreeg recht om belasting te heffen -> inkomsten voor de
britten. De welvaart van india werd langzaam afgenomen.
Het vedrag is begin britse rijk in india. De britten namen veel in, vorsten hielden wel macht, maar verloren
onafhankelijkheid. Ze sloten telkens een verdrag met de britten.
De EIC regeerde lang in de naam van de mogol. Maar toen de indiase soldaten in 1857 in opstand kwamen
tegen de britten, koos de mogol de kant van de opstandelingen -> britten verbrandde toen de mogol. Brits-
Indië kwam onder gezag van het Britse Rijk -> koningin Victoria werd uitgeroepen tot keizerin van India.
Het bestuur van Brits-Indië
Het britse bestuur begon rampzalig. In jaren 1770 kwamen vele in Bengalen om door hongersnood. De
bevolking werd uitgebuit door hebzuchtige EIC mensen en inheemse belastinginners. In 1784 besloot het britse
rijk zelf een bestuurder aan te wijzen, ipv de EIC.
De britten bestuurden zon 2 miljoen indiërs met duizend man. Dat was mogelijk door vele inheemse vorsten en
onderdanen. De indiërs zagen dan ook bijna nooit een brit.
Voor controle over het rijk en beschermen van de handel werd de vloot en leger ingezet -> de Royal Navy ->
heerste over wereldzeeën en zorgde ervoor dat de verbindingen tussen Brits-Indië, moederland en andere
delen van het Britse Rijk veilig waren.
In 1857 kwam een deel van de indiase soldaten in opstand tegen het britse gezag. Er werd door de britten
geregeerd vanuit Delhi en die indiase soldaten kregen die stad in handen en vermoorden bijna alle britten. Na
het neerslaan van de opstand vergrootten de Britten het Britse aandeel in het Brits-Indische leger.
Oorzaak opstand -> britten wezen sociale en religieuze gebruiken af in india en legde westerse ideeën op. Er
werden zelfs soldaten onder druk gezet christelijk te worden.
Na opstand besloten de britten dat religies, gewoonten en gebruiken moesten worden gerespecteerd. Britten
wilden nog steeds india verwesteren -> langzaam economie veranderen en verengelsen elite.
Britse koloniale macht werd na 1857 verder uitgebreid door aanleg spoorwegen, ook contact met moederland
werd verbeterd door aanleg en opening suezkanaal.
Opkomst van Indiase nationalisme
De groei van het britse rijk had als gevolg dat de britse nationalisten zichzelf goed en machtig voelden ze
vonden dat ze recht hadden op hun wereldrijk omdat zij de beste en sterkste zouden zijn. Ze gingen de wereld
veranderen naar het britse model -> hun taal, hun onderwijs, hun recchtssysteem in Brits-Indië. Het
engelstalige onderwijs was voor elite, maar vele mensen bleven analfabeet. Er kwamen universiteiten waar
vele indiase studenten heen kwamen -> ook in Groot-Brittannië studeren. Gelijkere rechten binnen bestuur ->
in 1885 wordt het Indian National Congres opgericht. Britten wilden niet met lagere indiers samenwerken. Het
nationalisme van de congrespartij werd steeds radicaler. De indiers wilden niet meer samenwerken met de
britten -> kwamen in verzet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottekraaijveld. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 85651 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen