Samenvatting syntaxis
Hoofdstuk 1 Wat is syntaxis?
Alle normale kinderen in alle culturen leren hun moedertaal (of moedertalen)
perfect zonder enig formeel onderricht. Het enige wat je nodig hebt is
blootstelling aan normale menselijke interactie voorgeprogrammeerd voor taal
(mentale grammatica). Het feit dat bepaalde regels en principes die de taal
vormgeven universeel (gelden voor alle talen) zijn leidt voor veel taalkundigen
tot de conclusie dat mensen een aangeboren taalvermogen hebben.
Glossen lezen: eerst de vertaling, dan de glosse en tenslotte het origineel lezen.
Glossen bevatten zowel lexicale als functionele informatie; de functionele
informatie wordt n hoofdletters weergegeven. De lexicale informatie is niets
anders dan een gewone vertaling van de woorden van de oorspronkelijke taal.
Tekens die in een gloss voorkomen zijn een dubbele punt (:) en het streepje (-).
De dubbele punt betekent dat je in het woord niet iets kan aanwijzen wat
bijvoorbeeld ‘meervoud’ betekent, zoals bij het woord die (gloss wordt dan
DEM:PL). Een streepje voor of na een stukje functionele informatie in de glosse
betekent dat die informatie aan het woord vastgeplakt zit; je kunt dan binnen het
woord duidelijk aanwijzen waar de functionele informatie zich bevindt.
De functionele categorie persoon maakt onderscheid tussen 1 e (ik, wij), 2e (jij,
jullie) en 3e (hij/zij/het, zij) persoon.
De categorie getal heeft betrekking op het onderscheid tussen enkelvoud
(singularis) en meervoud (pluralis).
Glosse Betekenis Nederlandse pronomen
1SG Eerste persoon Ik
enkelvoud
2SG Tweede persoon Jij
enkelvoud
3SG Derde persoon Hij/zij
enkelvoud
1PL Eerste persoon Wij
meervoud
2PL Tweede persoon Jullie
meervoud
3PL Derde persoon zij
meervoud
Waarom is er variatie in woordvolgorde?
- Context
- Stijl
- Grammatica (denk aan deelzinnen)
Wanneer staat het werkwoord vooraan in de zin, op positie 1?
- Vraagzin
- Conditionele zinnen (die een voorwaarde aangeven)
- Imperatieven (bevelende zinnen)
- Narratieve (verhalende) constructies
Een werkwoord zonder functionele kenmerken kan alleen maar in positie
3(achteraan in zin) voorkomen.
Twee eigenschappen van de passief:
, 1. De passief is het resultaat van promotie van een woordgroep naar de
subjectspositie
2. Degradatie van het oude subject
De passief in het Nederlands wordt ook gesignaleerd door een verandering van
de vorm van het werkwoord.
Woordgroepen kun je aantonen door vervanging of verplaatsing.
Begrippen:
Ontkenning = negatie
MASC = mannelijk
FEM = vrouwelijk
NTR = onzijdig
Indefiniet = als naamwoordgroepen niet de/het als lidwoord hebben, maar
een.
Definiet = een bepaald lidwoord: de/het
Relatief pronomina = betrekkelijk voornaamwoorden
Demonstratief (DEM) = aanwijzend voornaamwoord
Pluralis (PL) = meervoud
Singularis (SG) = enkelvoud
Common gender = gemeenschappelijk geslacht (in Nederlands
mannelijk/vrouwelijk) in tegenstelling tot het onzijdige geslacht
Homogeniteit = welke eigenschappen talen met elkaar gemeen hebben.
Lexicon = woordenlijst bevat woorden van verschillende woordklassen
Glosse = een letterlijke vertaling van het oorspronkelijke voorbeeld
NONPAST = vindt nu plaats
PROGRESSIVE = de handeling duurt voort
Affix = functionele informatie die aan het begin of het eind van een woord
vastgeplakt zit
Suffix = worden aan het eind van een woord vastgeplakt
Prefix = worden aan het begin van een woord vastgeplakt
Gemarkeerd = voor een volgorde van woorden is een bepaalde context
nodig. De neutrale volgorde van een zin is ongemarkeerd.
Hoofdzin = zinnen die volledig op zichzelf staan
Bijzin/deelzin = zinnen die ingebed zijn in een groter geheel
Ingebedde zinnen = zinnen die in een andere zin zitten
Recursie = we kunnen zinnen tot in het oneindige in elkaar inbedden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper k2908. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.