Deze samenvatting is het deel zelfzorgbehoeftes. Dit omvat alles : cursus, ppt en nota's. Nota's zijn heel belangrijk in dit vak.
Alles is heel gestructureerd uitgelegd
Verdieping in specifieke
zelfzorgbehoeften
Inleiding
Burn-out en verpleegkundigen : door de enorme gedrevenheid en passie voor de job die gepaard
gaat met complexe omstandigheden, stresssituaties,… zijn verpleegkundigen vatbaarder voor stress
en burn-out beroepsrisico
Preventie : zelfzorg en zorg voor de zorgverlener
Hoe kan zelfzorg ondersteund worden op verschillende niveaus – persoonlijk, professioneel,
teamgericht, organisatiegericht.
Hoofdstuk 1 : beschrijving van enkele begrippen
Ernstige factoren + enkele kwetsbaarheidsfactoren om in een burn-out terecht te komen : secundaire
traumatisering, plaatsvervangende trauma en compassiemoeheid.
1. Secundaire traumatisering
Zorgontvangers vertellen tot in detail over (ernstige) gebeurtenissen. Dit blijft (door ons
empatisch vermogen) hangen bij de hulpverleners. De HV ervaart niet zelf het trauma maar is
onrechtstreeks een getuige.
Bv : pt vertelt aan de vpk hoe ze is gevlucht uit Afrika en haar kindje een paar weken geleden op
een brute manier haar dochtertje van 8 jaar verkrachten. Na haar shift kan de vpk dit moeilijk
loslaten, ze slaapt er niet goed van. Na enkele dagen kan ze het pas loslaten.
2. Plaatsvervangende traumatisering
Als je vaak te maken krijgt met secundaire traumatische stress (bv dagelijks veel gekwetste
mensen zien). Kan dit leiden tot plaatsvervangende traumatisering er treden cognitieve en
affectieve veranderingen op die je wereldbeeld veranderen in negatieve zin (negatief denken
over veiligheid – overal gevaar zien). Dit ontstaat geleidelijk en de gevolgen zijn op lange termijn
te zien.
Bv : vpk op afdeling kinderoncologie gaat bij het minste hoestje van zijn eigen kind naar de
dokter en is steeds berust dat er een achterliggende tumor kan schuilen. Zijn kinderen voelen zijn
angst en worden zelf ook angstig over hun gezondheid.
3. Compassiemoeheid
Is een toestand van emotionele en fysieke uitputting die veroorzaakt wordt door medeleven en
betrokkenheid te tonen voor de ervaringen en verhalen van pt’n onvoldoende bewaken van
afstand en grenzen in de relatie + onvoldoende zelfzorg. Overbetrokken en kan de batterijen niet
1
, op opladen toestand van vermoeidheid en ontevredenheid moeilijker om empathisch te
reageren. Onverschilligheid, leegte, prikkelbaarheid,…
Heeft twee uitkomsten : 1. Uitputting (burn-out) en ontwikkeling secundaire traumatisering.
4. Opgebrand
Burn-out kenmerkt drie typerende symptomen :
Uitputting (werkstressoren, spanning,…)
Depersonalisatie (onbewust afstand nemen van anderen)
Twijfel over eigen capaciteiten.
Hoofdstuk 2 : Herstelgericht denken? Natuurlijk!
1. Compassievoldoening (compassion satisfaction)
= een individueel gevoel van verwezenlijking mbt de inspanningen om anderen te helpen.
Het gaat over plezier ervaren, competentie ervaren, zorg dragen voor anderen,.. als je dit ervaart
als vpk zal je ook positiever tegenover jezelf, je team,.. staan. Om dit gevoel te ondersteunen is
er compassietraining.
Door het zien van veerkracht bij mensen waar ze mee werken (pt’n hoop herstel,.. geven), groeit
er appreciatie voor de moed en kracht van de zorgontvangers. De persoonlijke sterkte groeit,
nieuwe mogelijkheden ontdekken, hogere appreciatie voor het leven,… dit voorkomt burn-out.
3. Overgenomen veerkracht (vicarious resilience)
Gelijklopend met PT groei maar hier hoeft er geen trauma aan vooraf te gaan. Dit is nadenken
over de kracht van pt’n, ernst van eigen problemen, de kracht van een netwerk,.. ze leren hier
dingen uit voor het persoonlijk leven
1. Persoonlijk-professioneel
1.1 Zelfkennis en -inzicht
Ontwikkelen van voldoende zelfbewustzijn en reflecteren observing self.
Helicopterperspectief : observeren van gebeurtenissen, jezelf, collega’s, patiënt,…
Ontwikkelen van zelfbewustzijn verrijkt het persoonlijk leven in diverse rollen. Het werkt als
een ‘protective skin’ in je werk en leven omdat de observaties zorgen voor correctie,
alternatief nadenken, verontschuldiging,…
1.2 The healthy mind platter (!)
Aandacht voor de positieve gezondheid, wetenschappelijk onderbouwd. Hoe mentaal gezond
blijven? Oefening, rust en voeding kan, maar is niet voldoende voor alert, creatief en een
veerkrachtig brein te hebben. Gedurende lange termijn focussen vermoeidheid.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilsedg1287. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,49. Je zit daarna nergens aan vast.
