Hoorcollege Burgerlijk recht onderdeel relatievermogensrecht (huwelijks-, partnerschaps-
en samenlevingsvermogensrecht)
1:80b: regels huwelijksvermogensrecht zijn dus ook dezelfde regels als het
partnerschapsvermogensrecht
Scheiding tafel en bed wordt het huwelijk ontbonden. Geldt niet bij geregistreerd
partnerschap
1:92a: na scheiding van tafel en bed geldt titel 6 niet meer voor die gescheiden echtgenoten
- Sws niet bij geregistreerd partnerschap
- En ook niet van echtgenoten die van tafel en bed gescheiden zijn
Huwelijksvermogensrecht-regels gelden ook voor het geregistreerd partnerschap
Informele relatie ongehuwd en ongeregistreerd samenwonen
Samenlevingsvermogensrecht
- Hebben soms gemeenschappelijke goederen, dan ontstaat een eenvoudige
gemeenschap
- Soms geen gemeenschappelijke goederen
WIJZIGINGEN HUWELIJKSVERMOGENSRECHT
1. 1838: eerste codificatie van het Oud BW, opvolger van de Code Civil
2. 1957: Lex Van Oven (afschaffing maritale macht (besturen gemeenschappelijk
vermogen, vermogen was wel van de vrouw maar de man beheerde het vermogen)
gehuwde man en handelingsonbekwaamheid gehuwde vrouw; in plaats daarvan
bestuursverdeling bij wettelijke gemeenschap en handelingsvrijheid behoudens art. 1:88
binnen de grenzen van goede zeden, geen strijd met de wet)
a. Als je handelt zonder de toestemming van de echtgenoot conform 1:88 is de
echtgenoot handelingsonbevoegd
3. 1970: invoering Boek 1 BW (nieuw), personen en familierecht
4. 1992: aanpassing huwelijksvermogensrecht aan nieuw algemeen vermogensrecht,
invoering boeken 3, 5, 6
5. 1998: invoering geregistreerd partnerschap (staat vermogensrechtelijk en praktisch ook
afstammingsrechtelijk – behalve voor M/M-paren – en gezagsrechtelijk met huwelijk
gelijk) =>
Erven kan alleen bij een afstemmingsrecht. Familierechtelijke betrekking is vereist voor het
erven
WIJZIGINGEN HUWELIJKSVERMOGENSRECHT (vervolg)
6. Vanaf 2001: vier tranches tot herziening huwelijksvermogensrecht
a. Wet van 31 mei 2001, Stb. 2001, 275, in werking getreden op 22 juni 2001
b. Wet van 14 maart 2002, Stb. 2002, 152, in werking getreden op 1 september
2002
c. Wet van 18 april 2011, Stb. 2011, 205, in werking getreden op 1 januari 2012
d. Wet van 24 april 2017, Stb. 2017, 177, in werking getreden op 1 januari 2018
, i. Algehele gemeenschap werd vervangen door de beperkte
gemeenschap van goederen
ii. Beperking was gelegen in dat voortgaan de aanbrengsten ten huwelijk
privé bleven art. 1:94 lid 1 en de erfrechtelijke verkrijgingen en de
giften. De huwelijksgemeenschap is beperkter in omvang geworden.
RELATIEVERMOGENSREGIME
1. Relatievermogensregime is huwelijksvermogensregime,
partnerschapsvermogensregime of samenlevingsvermogensregime (M/V-, M/M-
of V/V-paren)
a. 21 juli 2021 ook nog x door uitspraak Rb Amsterdam, derde geslacht maar
nog niet volgens de wet
b. Derde geslacht ook bij de burgerlijke stand
c. Rechtszekerheid in het geding dus dan moet de wet gewijzigd worden
2. Geen huwelijk of geregistreerd partnerschap (g.p.), dus informele relatie, dan
eventueel (notarieel of onderhands) samenlevingscontract of anders alleen
algemeen vermogensrecht, in het bijzonder titel 3.7
a. Als je de vermogensrechtelijke gevolgen wil onderzoeken dan moet je kijken
of er een samenlevingscontract is
b. Is die er niet, dan moet je terugvallen op het algemene vermogensrecht
c. Samenwoners algemene vermogensrecht: beide kopen een huis, ieder krijgt
de helft 3:166 BW
3. Geen huwelijkse voorwaarden, dan wettelijke gemeenschap van goederen 1:94
BW (w.g.), die sinds 2018 in beginsel geen aanbrengsten, erfrechtelijke
verkrijgingen en giften meer omvat
a. Kan je vanaf wijken
4. Wél huwelijkse voorwaarden, dan algehele of beperkte gemeenschap (a.g. of b.g.,
nog beperkter dan w.g.) of uitsluiting gemeenschap (u.g. vermogens blijven
gescheiden), al dan niet met verrekenstelsel (geen verrekenstelsel dan koude
uitsluiting, wel verrekenbeding door middel van geld alsof alles
gemeenschappelijk zou zijn geweest)
Voorbeeld: 2 gescheiden goederenrechtelijke bedingen met een finaal verrekenbeding.
We gaan met elkaar afrekenen in geld alsof alles gemeenschappelijk was geweest.
Werking verrekenbeding: 50 uitkeren aan meneer (vrouw had 100, man had 0).
Economisch eindigen ze gelijk, 50 vs. 50. Goederenrechtelijk 2 gescheiden vermogens
maar economisch, verbintenisrechtelijk rekenen ze met elkaar af alsof alle goederen
gemeenschappelijk zouden zijn geweest. Verrekening heeft niks te maken met
verrekening uit boek 6, wijze van tenietgaan van verbintenissen. Heeft niets te maken
met het verrekenbeding uit boek 1, dat is iets heel anders.
Kern van titel 6
- Art. 81 GW van ieder huwelijk
o Kapstokartikel
Als een concreet art. geen oplossing biedt dan kan je terugvallen op
dit artikel
, Mogen echtgenoten ook al zijn ze in uitsluiting getrouwd elkaars
goederen gebruiken? Gemeenschap van goederen gebruik stellen op
grond van gemeenschap. Hier in de vraag zijn er gescheiden
vermogens. Terugvallen op art. 81 BW: omdat zij met elkaar getrouwd
zijn
Getrouwheid, hulp en bijstand
Elkaar het nodige verschaffen, affectie
Is geslachtsgemeenschap op basis van art. 1:81 BW afdwingbaar? Nee
dit kan niet, strafrechtelijke verkrachting binnen het huwelijk
- 84, 85 hoofdelijke aansprakelijkheid 3:276, 86 kosten van de huishouding
o Aansprakelijkheid naar buiten toe, naar de crediteur toe
Als er niet betaald wordt, dan verhaalsaansprakelijkheid op het
vermogen
o Interne draagplicht 84 lid 1
Zorgen dat de huishoudkas liquide blijft
o …Plicht 84 lid 2
- Huwelijks-/vermogensrecht bouwt voort op het algemene burgerlijke recht
- Art. 87 en 88 kernbepalingen titel 6
Leer van de economische deelgerechtigheid 87 BW
Als je investeert in goederen van de andere echtgenoot dat je dan een economisch belang
verkrijgt
M + V u.g. 87 geldt ook voor algehele/beperkte gemeenschap want titel 6, want dat geldt
ongeacht het huwelijksvermogensregime.
Titel 6 geldt voor alle echtgenoten ongeacht het huwelijksvermogensregime (92a BW),
behalve na scheiding tafel en bed.
Mevrouw koopt een huis van 400.000, zij is goederenrechtelijk de gerechtigde. Huis is
goederenrechtelijk van haar. Financiert 300.000, mist 100.000. Meneer stelt 100.000 ter
beschikking voor mevrouw, zonder dat hij goederenrechtelijk een aandeel in het huis krijgt.
Hij financiert het huis voor 1/4e deel.
Huwelijksvermogensrechtelijke tbs (hvr tbs)
- Juridisch moeten we duiden wat de tbs is
- Tbs kan een geldlening, gift, natuurlijke verbintenis zijn 87 lid 4 tweede volzin
o Mevrouw zegt: “Nee je krijgt niks terug je hebt mij dat geld geschonken”. Of
“Je hebt jegens mij wel voldaan aan een natuurlijke verbintenis” (niet
rechtens afdwingbaar, maar als je betaald dan betaal je wel verschuldigd,
6:203 is niet van toepassing)
o Wat was de reden voor de ter beschikking stelling?
Kan een geldlening zijn
- Lid 4: 87 lid 4, tweede volzin
o Regelend recht
o Titel 6 is van dwingend recht behalve dit art.
- Tweede volzin:
o Geen vergoeding is verschuldigd voor zover door de verkrijging wordt voldaan
aan een op de echtgenoot rustende verbintenis
