De psychologische, subjectieve ruimte vindt een van zijn meest radicale uitingen in de film.
De film werd uitgevonden in 1895 door de ‘broeders Lumière’, Auguste and Louis, uit Lyon (1 e film daar
vertoond)
Tot de machtsovername door Hitler (1933) was het vooral in Duitsland dat tijdens het interbellum de film heel
grote stappen voorwaarts maakte en het was ook daar dat enkele schitterende parels uit de filmgeschiedenis
werden gerealiseerd: Das cabinet des Dr. Caligari (Robert Wien, 1919), M- Eine Stadt such einen Mörder (Fritz
Lang, 1931 ), Dr. Mabuse, der Spieler, (Fritz Lang, 1921/1922) Nosferatu (Friedrich Murnau, 1922)…
Daarvoor echter bestond er ook al iets als de filmische ervaring, zoals naar voren kwam in de vele optische
uitvindingen die zo populair werden in de negentiende eeuw (met hun voorlopers tot in de zeventiende eeuw).
Ook is de filmische ervaring niet beperkt tot deze protocinematografische uitvindingen. Ook de schilderkunst
bevat voorbeelden van de weergave van een bewegende wereld. Deze bewegende wereld die paradoxaal
gefixeerd staat op het doek duidt heel goed aan hoezeer de wereld van bewegende beelden een
opeenstapeling was van standpunten, van de kleine nu-momenten van de kijker die zich door de wereld
beweegt, van moment naar moment. Het gegeven dat ruimte moment was geworden sinds het impressionisme
vindt hier opnieuw uiting.
- Uit de schilderkunst: Paul Cézanne
- Uit de film: Der Letzte Mann, van Friedrich Murnau (1924)
FRIEDRICH MURNAU, DER LETZTE MANN 1924
Verhaal van de portier van het luxueuze hotel
Atlantic
De portier is bijzonder fier op zijn beroep en
vooral op zijn uniform dat hij draagt op haast
militaire wijze en met karikaturale trots.
Iedereen lijkt hem daarvoor ook te respecteren in het appartementsgebouw waar hij leeft en waar hij een
gezagsfiguur is. Omdat hij stilaan oud wordt en niet meer in staat is om de zware koffers van de hotelgasten te
tillen, wordt hij ontslagen. Zijn uniform wordt afgenomen en met zijn uniform weg lijkt hij alles verloren te zijn:
1 macht, aanzien, waardigheid, identiteit…
, Het enige dat hij nog mag doen is de toiletten schoonmaken - aan het einde van het verhaal kwijnt hij helemaal
weg
Murnau voegt echter een alternatief einde toe: De portier erft het fortuin van een Mexicaanse miljonair die in
zijn armen in de toiletten van het hotel gestorven is. De portier vindt zijn levenslust plots terug en laat zich
rijkelijk bedienen in het hotel…
Murnau parodieert in deze film niet alleen het militaire ethos van de naoorlogse Duitse samenleving, maar
verwijst ook naar de volatiele sociale en economische situatie waarin Duitsland verkeerde in het interbellum:
het ene moment was je rijk, het andere straatarm en meestal het laatste. Uiteindelijk gaat het in de
maatschappij zelfs niet eens om uniformen, enkel om geld.
Bijzonder:
- Schitterende regie en acteerwerk
- Erg persoonlijk verhaal
- Weergave van een pyschologische ontwikkeling
- Ruimtelijke weergave vd subjectieve blik, emotie, psychologische beleving draaiende
camerabeelden, wazige beelden, schuine, gedeformeerde beelden, optische trucs…
- De zeer geslaagde toepassing van deze effecten was het resultaat van de samenwerking tussen
Murnau en zijn zeer inventieve cameraman Karl Freund
PAUL CÉZANNE
- Deelnemers 1e impressionistische tentoonstelling in Parijs 1874
- Evolueerde zijn werk, studies gevecht tussen schilderijen naar motif en de oneingelijke weergave
van een essentiële realiteit slechts een mentaal beeld kan zijn
- Subjectiviteit blijkt tegelijk uit de poging om waarneming vd werkelijkheid voor te stellen naar standpunt
- Verschillende momenten in 1 doek samenbrengen bijzondere dynamiek en fragmentatie vd visuele
voorstelling
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EvaH260. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.