Krachten die op gebouw inwerken = optelsom van
Permanente belasting ▶ eigen gewicht van de structuur
Niet permanente belasting ▶ mobiele krachten (wind, sneeuw, mensen,wind)
Beide krachten/belastingen gaan uiteindelijk allemaal naar beneden DUS ▶
draagstructuur moet ruimtelijk stijf en draagkrachtig systeem zijn
De opwaartse kracht (vd grond) is Minstens even groot als de neerwaartse kracht
Stenen (beton) balken kunnen niet tegen trekkrachten ▶ barsten
A) VLAKVORMIGE STRUCTUURELEMENTEN
Een plaat ▶ werkt (zijn krachten) loodrecht op het vlak (vb. vloerplaat)
Een schijf ▶ krachten werken in het vlak (vb. dragende muur)
—> bvb. CLT platen werken met deze 2 bovenstaande elementen
= Wanden & vloeren uit planken gebouwd die kruiselings op elkaar worden gelijmd Deze wanden kunnen
trekkrachten opnemen (stapelbouw = baksteen kan dit niet)
Voordelen: men kan vloerplaat ophangen aan muren vd verdieping om een
grote verdieping te maken zonder zichtbare balken + ecologische voordelen
B) LIJNVORMIGE STRUCTUURELEMENTEN
Een balk ▶ horizontale staaf met lengte as die belast wordt door krachten loodrecht op staafas
Een kolom ▶ Verticale staaf + rechte lengteas die belast wordt door krachten in de staafrichting
C) BOOGVORMIGE STRUCTUURELEMENTEN
Een boog ▶ gewelfde constructie die opening overspant + de druk vd last erboven opvangt & afleidt
= Belangrijk deel van het gewelf (bestaat uit 1 geheel / opgebouwd uit meerdere wigvormige stenen / rechthoekige
stenen met wigvormige voegen.
3 mogelijkheden om spatkrachten op te vangen in constructie :
-> oplegpunten met elkaar verbinden door trekstaaf (staal) die horizontale krachten
opvangt
-> Plaatsen van dikke steunpunten of brede fundering (bv. Romeinse aquaduct)
-> om minder spatkrachten op te moeten vangen ▶ spitsbogen (gotische periode) die
op de steunpunten met pinakels
verzwaard werden -> daardoor krachten recht naar beneden
en kunnen steunpunten dunner gemaakt worden
1
,D) GEWELF
= in doorsnee gebogen constructie die ruimte (rechthoek) overdekt
Zijdelingse druk die gewelf uit oefent ▶ opgevangen door (verzwaarde) muur, / kleinere/halve gewelven /
hoger opgaande zijruimte (zijbeuken) / schoorwerk
Tongewelf ▶ over de hele lengte dezelfde vorm waarvan dwarsdoorsnede een halve cirkel is zodat het
gewelf een halve
cilinder vormt
Kruisgewelf ▶ Kruising van 2 tongewelven, assen loodrecht op elkaar
Koepel ▶ boog gewenteld om verticale as -> spankracht kan
opgevangen worden met
trekkers / ringbalk
—> pantheon = grootste koepel in ongewapend beton (diameter 43,3m)
Doordachte constructie : druk wordt opgevangen door zware muren ( soms 7cm)
Materiaal Basis = basalt (=zwaar + drukvast), bovenaan = puimsteen (licht vulkanisch gesteente)
-> oculus voorkomt dat spanning weggewerkt wordt + de koepel bestaat uit cassettes die gewichtsbesparend zijn
-> koepel wordt dunner naar boven toe
2. Soorten krachten die op een constructie inwerken
Puntlast ▶ belasting wordt samengebundeld in 1 punt
vb. kolom op plaat of persoon op vloer
Belasting = klein in verhouding tot constructiedeel
Puntlast. = heeft aangrijpingspunt, richting (zin), grootte
Eenparig verdeelde belasting ▶ belasting gelijkmatig verdeeld over oppervlak
vb. muur op funderingszool of vloerplaat op muur/balk
3. Spanningen in een constructie
Balk / plaat die op twee steunpunten steunt -> zal doorbuigen door eigen gewicht + externe belasting
—> verschillende krachten die hier bij komen kijken:
-> Trekspanning ▶ omdat balk doorbuigt zal het
onderaan langer worden = er wordt getrokken aan het
materiaal.
* Staal & hout kan dit opvangen
* natuursteen of beton niet! Wapening kan helpen en kan dit dan weer wel
opvangen
-> Drukspanning ▶ balk wordt bovenaan samengedrukt
* natuursteen & beton kunnen wel hoge drukkrachten weerstaan
dus wapening hier niet nodig (in praktijk doen ze hier wel nog
drukwapening maar met kleinere hoeveelheden)
Overgang van druk naar trekspanning ▶ geen normaalspanning (= neutrale zone)
2
, -> Schuifspanning ▶ treedt op in de breedte & hoogte ipv lengte vd balk
= gevolg van vervorming (bovenaan dikker & onderaan dunner)
* Dwarswapening kan dit opvangen
-> Buigspanning ▶ ontstaat door trek & drukkracht (balk wil doorbuigen)
—> De spanning vergroot naargelang de afstand vd kracht tot de
steunpunten en is afhankelijk vd vorm (hoe hoger de balk, hoe lager buigs.)
—> buismoment = torsiekracht ih materiaal
dus hoe dieper bv. Een zwevende zitbank aan de pin hangt, hoe minder
belasting op 1 punt. (Uitgeoefende Kracht op moersleutel x afstand van
moer naar aangrijpingspunt (=krachtarm) )
4. Belastingen op een constructie
Permanente belasting ▶ eigen gewicht van constructieve delen (balk, muur, .) + afwerking (chape, bepleistering, tegels..)
-> belasting wijzigt niet in levensduur van gebouw
Niet permanente belasting ▶ grootte vd belasting verandert in loop van tijd (gewicht v. persoon, meubilair,
sneeuwbelasting..)
De bouwplaats: De bouwhoogte:
- samenstelling vd ondergrond
- beïnvloed bouwwijze (hoe hoger, hoe complexer)
- locatie vd werf (vrijstaand of aansluitend
- moet voldoen aan brandnormen (hoe hoger, hoe zwaarder de
eisen)
- wettelijke voorschriften
IN BELGIË: Laagbouw
(hoogte < 10m)
De functie
Middelbouw
(privé gebouwen)
(10 m < hoogte < 25 m)
- woongebouw particulier Hoogbouw
- woongebouw gemeenschappelijk (hoogte > 25 m)
(publieke gebouwen) De vorm:
- handel & horeca - ideeën van de ontwerper en opdrachtgever spelen een rol
- schoolgebouwen - + hiervoor aangehaalde punten spelen een rol.
- gezondheidszorg
- … De bouwwijze: Kan vorm beïnvloeden maar ook omgekeerd
Mogelijke bouwvormen: stapelbouw, gietbouw, houtskelet,
(industriële gebouwen) prefabbouw
- transport
Ook veiligheid, gezondheid, energiezuinigheid, milieuvriendelijk,
- utiliteitsgebouwen
stedenbouw, bouwfysica,
isolatie/geluid/brand
3
, 6. VASTE EN VARIABELE ONDERDELEN
De vaste onderdelen in een bestaande woning
Aantal onderdelen die moeilijk te verwijderen zijn:
-> dragende muren (openingen wel mogelijk): Kan doorbroken worden als je een balk boven de openingen voorziet
-> Vloeren (ook openingen mogelijk met trekstaven, ravelen)
Houten zoldervloer kan openingen gemaakt worde om mezzanine te maken als je de spatkrachten vh dak me
trekstaven opvangt
-> dak
-> meterkasten
-> funderingen en riolen
De bestemming kan ook variabel zijn: werkplaats, morgen een kantoor, overmorgen een restaurant,...
Hierdoor wordt de keuze van constructie & materiaal beïnvloed (zeker als we ecologisch willen werken)
— > Circulaire materialen ▶ bv. Juunoo of facadeclick
7. GEWICHT EN BOUWMATERIALEN
(-> cijfers niet exact maar: loofhout = gemiddeld zwaarder dan naaldhout en staal = 3x zwaarder dan beton , …)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annavd71. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.