Handboek Methodische Ouderbegeleiding 2 naar een psychologie van ouderschap
VOLLEDIG. Deze samenvatting omvat alle te kennen leerstof voor het examen van juni 2022. Dit vak wordt gegeven in het tweede semester van het 3de jaar orthopedagogie te HoGent. De samenvatting bevat dus de volledige lessenreeks, de cursus/boek, de PowerPoints, notities uit de les en de extra cursus...
Inleiding
- We kijken eerst en vooral vanuit het kindperspectief: er is veel “kind-theorie”.
-> Heel harde nadruk op de emoties van het kind en wat fout loopt. Vanuit dit kijkt men direct
naar de thuissituaties en wijst men de ouders aan
- Het ouderperspectief kennen we veel minder.
1. Inleiding
Opvoedingsadviezen worden al eeuwig gegeven;
- Vroegmoderne tijd; door predikanten & geestelijken -> Adviezen over morele/inspirerende
- 18de eeuw; door dokters -> Belang hygiëne en wetenschap
- Eind 19de eeuw; onderwijsgevers
- 1900; ervaren moeders
Vroeger
Opvoeden = een aangeboren instinct. Iets dat je sws kan
Vanaf 1900
Opvoeden = moet aangeleerd worden, liefde maakt niet alles goed. Daarom moederscholen om
kwaliteiten te ontwikkelen
-> Werd aan bod gebracht door Maria Sandberg-Geisweit van der Netten
- Liefde is niet volmaakt en opvoeden moet aangeleerd worden; niet alles komt goed
<-> Dr.J.Gunning
- Het leven was een leerschool; er hoeft geen onderwijs te zijn
- Vaders spelen ook een opvoedende rol
->> Er werden oudercursussen opgericht; verdieping in taken ouders
-> Doel: inzicht in behoeften kind en sturing geven daaraan
Nu
Ouders hebben nu helemaal geen school nodig om ouder te zijn. Vaders waren vroeger totaal niet in
het verhaal, toen werd daar wel kritiek op gegeven
2. Belangrijke personen op vlak van opvoeding
Albert Einstein; speelt grote rol in het geven van opvoedingsadviezen
Sigmund Freud; speelt grote rol in zijn inzichten rond de psycho-analyse
Benjamin Spock; veranderde de volledige visie rond ouderschap
- Schreef in ’46 een boek waarin hij de opvoeding volledig veranderde; vaderperspectief
- We kunnen kinderen niet verwennen als we hen veel nabijheid geven
- Iedereen kan een liefdevolle band hebben en vertrouwen op hun instinct
- Wil meer genegenheid en flexibiliteit in de opvoeding
-> Nu lijkt dit normaal, maar ging toen echt in tegen de gangbare opvoeding
Vroeger; strikt schema, discipline, laten huilen, niet te veel verwennen
Er kwam hier ook kritiek op; kinderen zullen niet meer om kunnen gaan met autoriteit, kennen geen
grenzen,.. ->> Nu is er hier een middenweg van toepassing
1
,Ouderschap
Bachelor in de orthopedagogie: MT3
3. Visie op ouderschap door de jaren heen
3.1. Ouderschap als crisis
Tot jaren ’70 geven 4/5 ouders aan dat ze crisis ervaren tijdens overgang naar ouderschap
- Ze krijgen te weinig toelichting
- Je bent 24u per dag verantwoordelijk en het is onomkeerbaar
- Het is onmiddellijk iets levenslang en er is geen voorbereiding op ouderschap
- Ouders moeten leren hoe ze moeten opvoeden
3.2. Positief ouderschap
Vanaf ’70; de weg van het positief ouderschap
- Ouders verdienen medeleven
- Onvolmaaktheid van de ouders werd niet meer als bezwaarlijk gezien
Positief ouderschap = ouders slagen erin een omgang met hun kind te ontwikkelen waarin zijzelf en de
kinderen zich goed kunnen vinden.
-> Authenticiteit van de ouders werd een belangrijke factor
-> Er werden verschillende manieren van ouderschap mogelijk; vertrouwen in ouders
Ouderschap gaat veel meer over het maken van individuele keuzes, over ouders die verantwoordelijk
zijn voor hun geluk en dat van hun kinderen.
Men kan leren, men moet niet leren!
Deskundigen zien ouderschap als 1 van de meest invloedrijke factoren in de samenleving
-> Eisen die aan de ouder gesteld worden zijn heel hoog
3.2.1. Triple P: Positive Parenting Program
= voorbeeld van positief ouderschap
-> Het programma geeft tips in kader van positief ouderschap
Door middel van positieve aandacht een positieve ontwikkeling stimuleren
Doel = ouders leren positieve vaardigheden aan waardoor kind minder kans heeft op mentale en
emotionele problemen
Vb Als je als ouder een kind beleefd aanspreekt, zal je zo positieve ontwikkeling stimuleren. Daarna moet je het
gedrag blijven bekrachtigen
Vb zeg duidelijk hoe het kind zich wel moet gedragen. Niet enkel straffen en zeggen dat hij moet ophouden.
Ouders worden in toenemende mate verantwoordelijk gehouden als hun kinderen in de publieke
ruimte zich niet goed gedragen of op school onvoldoende hun best doen.
Wanneer ouderbetrokkenheid te veel naar het extreme gaat kantelen = krampachtig ouderschap (uit
balans, een gevolg van te positief ouderschap)
2
,Ouderschap
Bachelor in de orthopedagogie: MT3
Oorzaken
- Meer tijd voor minder kinderen; minder kinderen geboren -> Meer tijd om te verwennen
- Status (prestatiemaatschappij); Vooral bij middenstands en hogere stands gezinnen
- Internet en smartphones; ouders zijn meer afwezig in de directe opvoeding
- Enorme ideale wereld op sociale media; druk om alles perfect te doen
Risico’s
- Angststoornissen
- Laag zelfbeeld
- Minder onafhankelijk; staan niet stevig in hun schoenen
- Minder doorzettingsvermogen
- Emotioneel rigide; bang tegenover de buitenwereld
- Moeilijk te controleren
▪ Helicopterparenting
Als helikopter boven kind
Ouders zijn zeer aanwezig en monitoren alles
Voor leerkrachten wordt dit bestempeld als lastige ouders
▪ Over-parenting of hyper-parenting
Laten kind onvoldoende kind zijn
Zeer prestatiegericht
Gestuurd door wat ouders zelf wilden doen als kind, hun ambities, projectie op eigen kind
▪ Curling parents
Proberen kinderen te behoeden voor obstakels die hun pad kruisen
Ouders willen dat kind geen moeilijkheden tegenkomt
▪ Lawnmower parents
Nog extremer dan curling
Gaan alle mogelijke problemen wegvegen, kinderen onder glazen stolp plaatsen
Opvoeden is nu steeds meer een individuele aangelegenheid geworden
-> We tolereren inmenging van anderen moeilijk
-> Waarde hechten aan pricacy en onafhankelijkheid
3.3. Krachtig ouderschap
= 1 van de perspectieven waar we naartoe willen gaan
Overheid stelt dat men is doorgeschoten in het betrekken van professionals bij opvoedproblemen;
Ouders maken te snel gebruik van het jeugdzorgsysteem.
Heeft geleid tot de Jeugdwet in 2015
= Dure zorg kan worden beperkt door problemen eerder te signaleren, niet teveel en te snel te
problematiseren en de eigen kracht van ouders versterken.
-> Sociaal netwerk meer naar voor brengen: gebruiken, versterken, verder ontwikkelen
= Sterk sociaal netwerk = beschermende factor voor opvoeding
-> Doel: mindere doorverwijzingen naar specifieke zorg/ Minder zorgafhankelijkheid ouders
= Zelfredzaamheid van ouders (beroep doen op regie van hun leven)
+ Gebruik van sociale netwerk: samen redzaam zijn (= een doel)
3
, Ouderschap
Bachelor in de orthopedagogie: MT3
Nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen vragen een andere manier van denken, een andere houding
en anders handelen van de ouders;
- zelfredzaam
- samenredzaam; gezamenlijke verantwoordelijkheid
Mild ouderschap
= luisteren naar buikgevoel
= tendens van ‘70: afstappen van cursussen en scholen om ouder te worden
= duidelijk standpunt over straffen en belonen
Suzanne bögels
= grondlegger
= praktische gids gemaakt
Vaak voel je u als ouder gevangen in een corset van zaken, zonder te kunnen genieten van het
ouderschap -> In haar boek deelt ze methodiek om via toegankelijke wijze een balans aan te tonen
tussen taken en genieten (doen-zijn modus)
-> omgaan met schuldgevoelens, met ware aard van het kind, relaties, ruzies, inzicht in spiegel tussen
ouders-kind
- Geef twee andere benamingen voor mild ouderschap.
1) Onvoorwaardelijk ouderschap
2) Attachment parenting
Een vorm van opvoeden waarbij inspraak, reflectie en mildheid centraal staat. Je laat je kind merken dat
je zijn gevoelens ziet en je daar rekening mee houdt.
= Mild zijn voor je kinderen, mild zijn voor jezelf en de omgeving
= Je staat naast je kind en je gaat hen zo begeleiden op een verbindende manier
Mild ouderschap is niet grenzeloos ouderschap!
- Wat is de driedelige kern van Mild ouderschap?
MILD zijn voor JEZELF
MILD zijn voor JE KIND
MILD zijn voor JE OMGEVING
- Hoe wordt er gekeken naar straffen en belonen vanuit Mild ouderschap?
Een kind is niet lastig, een kind heeft het lastig.
Boosheid bestreden met boosheid werkt niet. Dit is voor niemand goed.
Ze leren dat neen ook een optie is en dat ze niet moeten meegaan met anderen; eigen wil exploreren.
We zetten het gedrag niet in de hoek, maar we zetten het kind in de goed en wijzen het af.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Cassey. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,69. Je zit daarna nergens aan vast.
